Είπε: «Μακεδονία»; Πιπέρι!

Πριν από είκοσι χρόνια ένα αγγλικό έντυπο (νομίζω ήταν ο Spectator) είχε αποκαλέσει την Ελλάδα «Ο καβγατζής των Βαλκανίων». Αφορμή ήταν τότε το «Μακεδονικό»  αλλά παράλληλα γινόταν αναφορά και στις ελληνοτουρκικές διαφορές και στην καταπίεση των μειονοτήτων.

Ο συντάκτης του άρθρου δεν μπορούσε να κατανοήσει με ποια λογική οι Έλληνες απαγόρευαν στους «Μακεδόνες» να ονομάζονται «Μακεδόνες». Η Μακεδονία δεν ήταν πια έθνος, ούτε κράτος, ούτε φυλή. Εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια, αφού οι Μακεδόνες του Αλέξανδρου σκόρπισαν σε όλη την υφήλιο και χάθηκαν, ήταν μία γεωγραφική περιοχή. Μία επαρχία του Ρωμαϊκού, αργότερα του Βυζαντινού και μετά του Οθωμανικού κράτους. Ο πληθυσμός αυτής της περιοχής ήταν τόσο ανάμικτος (έλληνες, τούρκοι, εβραίοι, σλάβοι, αλβανοί, κλπ) που έδωσε το όνομά του σε μία ανάμικτη φρουτοσαλάτα στην ιταλική και γαλλική κουζίνα.

Γεωγραφική περιοχή λοιπόν. Μα και στο ελληνικό σχολείο εγώ έμαθα πως με τους Βαλκανικούς πολέμους η Μακεδονία (περιοχή) διαιρέθηκε στα τρία – ανάμεσα σε Ελλάδα, Σερβία και Βουλγαρία. Μακεδόνας λοιπόν δικαιούται να ονομάζεται ο κάθε κάτοικος αυτής της περιοχής (όπως Αθηναίος ο κάτοικος της Αθήνας). Μάλιστα, οι περισσότεροι κάτοικοι του Ελληνικού τμήματος, δεν είναι καν αυτόχθονες. («Ντόπιους» ονόμαζαν μέχρι πρότινος τους Σλαβομακεδόνες της μειονότητας). Οι Έλληνες Μακεδόνες είναι κυρίως μικρασιατικής καταγωγής (Πόντιοι κλπ.) και έφτασαν εκεί μετά το 1922 με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Και η εθνικότητα τους δεν είναι Μακεδονική (δεν υπάρχει) αλλά Ελληνική (αυτή δεν μας την αμφισβήτησε κανείς).

Άρα και οι «Σκοπιανοί» έχουν κάθε δικαίωμα στο γεωγραφικό όνομα. Το μόνο που ήταν χρήσιμο να γίνει, για αποφυγή συγχύσεων, είναι να μπει κάποιος πρόσθετος προσδιορισμός (Νέα – Βόρεια – Άνω)   που να ξεχωρίζει τους μεν από τους δε. Το είχαμε πετύχει αυτό ήδη το 1992, με το «Πακέτο Πινέιρο» το οποίο απέρριψε ο τότε υπουργός εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς. Επικράτησε μετά σε μας ο μαξιμαλισμός («ούτε το όνομα Μακεδονία, ούτε παράγωγά του») και στους άλλους μία κιτς μυθολογία με αγάλματα και παράτες. (Πιο υπανάπτυκτοι κι από εμάς – αλλά είναι μικροί κι ανώριμοι και νιώθουν να απειλούνται…).

Κι εντωμεταξύ το όνομα αναγνωρίστηκε παγκόσμια και το παιχνίδι χάθηκε για την Ελλάδα.

(Αυτό πρέπει να είναι το εικοστό κάτι σχετικό άρθρο. Γράφω τα ίδια και τα ίδια από το 1991. Εικοσιπέντε χρόνια…).