Το νέο φάρμακο

Παρ’ όλο που δεν είμαι λοιμωξιολόγος ούτε καν γιατρός (παρά μόνον «εξ αγχιστείας») έφτασα, μετά από παρατηρήσεις δύο ετών, σε ένα συμπέρασμα που ίσως να εξηγήσει μερικά περίεργα ιατρικά φαινόμενα.

Ο ιός Covid-19 βλάπτει, όπως είναι γνωστό, κυρίως τους πνεύμονες, την καρδιά και άλλα ζωτικά όργανα. Το δικό μου συμπέρασμα είναι ότι επηρεάζει και την λειτουργία του εγκεφάλου. Όχι μόνον αυτών που προσβάλλει – αλλά και αυτών που δεν προσβάλλει.

Αλλιώς δεν θα ήταν δυνατόν να εξηγηθεί π. χ. η απόφαση του ηθοποιού Αρη Σερβετάλη να παύσει να πρωταγωνιστεί στην παράσταση του γνωστού έργου «Ρινόκερος» (Ιονέσκο) εφόσον η παράσταση αυτή δίδεται ενώπιον μόνον …εμβολιασμένων θεατών.

Θα ήταν πολύ λογικό να συνέβαινε το αντίστροφο: να μην εμφανίζεται σε κοινό ΜΗ εμβολιασμένων θεατών. Γιατί; Διότι θα κινδύνευε να κολλήσει. Ενώ οι εμβολιασμένοι, είναι ακίνδυνοι.

Τι εξηγεί αυτή την παράδοξη συμπεριφορά; Εδώ έρχεται η θεωρία μου. Σιωπηλά, χωρίς άλλα συμπτώματα, ο ιός εισέρχεται στον εγκέφαλο και ανατρέπει τους κανόνες της λογικής.

Μήπως δεν είναι παράλογο αυτό που συνέβη πρόσφατα; «Ειδικός» (έτσι τον θεωρούν οι ασθενείς) μιλάει στο τηλέφωνο με κατάκοιτη ασθενή και της λέει: «Σήκω από το κρεβάτι (ή ράντζο) πέταξε τα σωληνάκια και τους ορούς και φύγε από το νοσοκομείο!». Θα μου πείτε: η ασθενής πέθανε μόλις βγήκε στον δρόμο. Μα αυτό ήθελε ο ιός. Όσο η ασθενής βρισκόταν σε θεραπεία δεν μπορούσε να την σκοτώσει.. Επέδρασε στον εγκέφαλο του «ειδικού» και πέτυχε τον τελικό του σκοπό.

Όλοι αυτοί οι αφιονισμένοι που αμύνονται λυσσαλέα εναντίον των εμβολίων, σας φαίνονται φυσιολογικοί άνθρωποι; Φυσικά όχι! Είναι και αυτοί θύματα του ιού που δεν τους έχει χτυπήσει στους πνεύμονες ή στην καρδιά – αλλά στο κεφάλι.

Τι παραπάνω χρειάζεται για να καταλάβουμε ότι η πανδημία δεν έχει ανάγκη μόνον από πνευμονολόγους, εντατικολόγους και καρδιολόγους – αλλά και νευρολόγους, ψυχολόγους και ψυχιάτρους. Οι οποίοι θα ασχολούνται με τους φαινομενικά υγιείς.

Διότι στην πραγματικότητα δεν είναι υγιείς!

Αν ρωτήσουμε οποιονδήποτε άνθρωπο ποιο είναι το πολυτιμότερο πράγμα στη ζωή του, πιθανότατα θα μας πει: Η υγεία μου. Τι είναι το χειρότερο που μπορεί να πάθει ένας άνθρωπος; Να πεθάνει.

Εδώ λοιπόν φίλτατε έχουμε ένα φάρμακο που σε προστατεύει από την χειρότερη σημερινή αρρώστια και από έναν σίγουρο θάνατο. Το έχουν ήδη χρησιμοποιήσει εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι και επέζησαν. Πάρε το, δωρεάν. Το θέλεις;

-          Όχι! Όχι! Όχι!

-          Εδώ, φωνάζουμε τον ψυχίατρο.

Οι διάφοροι μύθοι περί της βλαπτικής επίδρασης του εμβολίου, έχουν βασικά μειονεκτήματα. Είναι πολλοί, διαφορετικοί και αλληλοσυγκρουόμενοι. Δεν έχει κάνει καλά την προπαγάνδα του ο ιός. Πότε φταίνε ο Γκαίητς και ο Σόρος, πότε οι Illuminati  και οι Ιωαννίτες, πότε οι Εβραίοι, οι Μασόνοι και οι Σατανιστές.

Δεν θα ήθελα να ήμουν στην θέση του ψυχίατρου…

Φυσικά και το δωρεάν είναι λάθος. Θυμηθείτε τις πατάτες του Καποδίστρια; Έπρεπε να τις εκτιμήσουν, και να τις κλέψουν για να μάθουν να τις τρώνε.

Το εμβόλιο θα έπρεπε να είναι ακριβό. Μόνο σε «ειδικές, εξαιρετικές περιπτώσεις» να γίνεται δωρεάν εμβολιασμός. Συχνά βέβαια. Πολύ συχνά…

Και για να σοβαρευτούμε περισσότερο: Παράλληλα με τις ιατρικές επιστημονικές επιτροπές που οργανώνει η κυβέρνηση θα χρειαζόταν και μία επιτροπή με ειδικούς στην προώθηση ιδεών, στον ψυχολογικό πόλεμο, στην προπαγάνδα. Αυτή η γενική δυσπιστία κοντεύει να τινάξει στον αέρα και την απογραφή του πληθυσμού. Ο κόσμος αντιμετωπίζει τους δύστυχους απογραφείς σαν να ήταν πράκτορες του εχθρού!

Και μετά μου λέτε πως δεν βλάπτει ο COVID-19 τον εγκέφαλο…

Ο δρόμος της καμήλας

Πρέπει να ήμουν πολύ μικρός όταν άκουσα από τον πατέρα μου μία παραβολή που μου έμεινε και με επηρέασε σε όλη τη ζωή μου.

«Ρώτησαν,» είπε ο πατέρας, «την καμήλα: τι προτιμάς; Τον ανήφορο ή τον κατήφορο; Κι απάντησε εκείνη: «Χάθηκε ο ίσιος δρόμος;»

Πολύ αργότερα έμαθα ότι το ίδιο είχε πει και ο Αριστοτέλης, με το κήρυγμα της «μεσότητας». Σπουδάζοντας φιλοσοφία, έμαθα να αγαπώ τον Αριστοτέλη πολύ περισσότερο από τον Πλάτωνα. Μπορεί ο τελευταίος αυτός να υπερτερεί σε ποιητική έμπνευση και συγγραφική δεινότητα – αλλά όσο περνούσαν τα χρόνια με απωθούσε. Ιδιαίτερα ο γηραιός Πλάτων των «Νόμων», που είχε εξελιχθεί σε στυγνό δικτάτορα, μου φαινόταν εντελώς απαράδεκτος. (Είναι χαρακτηριστικό πως και οι πιο φανατικοί Πλατωνιστές, σχεδόν αποσιωπούν το τελευταίο του έργο).

Όλα αυτά τα φιλοσοφικά, για να δηλώσω πως πολιτικά υπήρξα από την αρχή «Κεντρώος». Τα άκρα με απωθούσαν, ιδιαίτερα στις πιο φανατικές τους μορφές, και με έκαναν να ρωτάω σαν την καμήλα του πατέρα μου: «Χάθηκε ο μεσαίος  δρόμος;» Βέβαια, όταν είσαι κεντρώος, έχεις το «πλεονέκτημα» να σε χτυπάνε και από δεξιά και από αριστερά. Είναι χαρακτηριστικό ότι εξαναγκάστηκα δύο φορές σε παραίτηση από την κρατική τηλεόραση. Την μία επί ΠΑΣΟΚ το 1987 (εκπομπή: «Διάλογοι») και την άλλη επί Νέας Δημοκρατίας, το 1993 (εκπομπή: «Περιπέτειες ιδεών»).

Σαν ψηφοφόρος έψαχνα πάντα να βρω την «μεσότητα» του Αριστοτέλη. Το φανατικό ΠΑΣΟΚ των πρώτων χρόνων του Ανδρέα με απωθούσε κι ας εμφανιζόταν κατά καιρούς σαν «σοσιαλδημοκρατικό». Είχα ζήσει την αυθεντική σοσιαλδημοκρατία τα χρόνια που βρισκόμουνα στην Γερμανία και μου ήταν εμφανές ότι το λαϊκίστικό τριτοκοσμικό ΠΑΣΟΚ των πρώτων χρόνων, δεν έμοιαζε καθόλου με το κόμμα του Βίλυ Μπραντ και του Χέλμουτ Σμιτ. Πρώτη φορά αποδέχθηκα το ΠΑΣΟΚ όταν ηγέτης του έγινε ο Κώστας Σημίτης. Ο οποίος, παρά την εσωτερική αντιπολίτευση μπόρεσε να ακολουθήσει μία σοσιαλδημοκρατική γραμμή. Και (ας μην ξεχνάμε) ήταν το μόνο Ελληνικό κόμμα (από καταβολής Ελληνικού κράτους) που αντιστάθηκε στην λαϊκίστικη επίθεση της εκκλησίας (και του αρχιλαϊκιστή Χριστόδουλου) στην «μάχη των ταυτοτήτων». Κι ας το πλήρωσε μετά στις εκλογές.

Αυτό, το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη, θα έπρεπε να είναι το υπόδειγμα για το νέο ΠΑΣΟΚ (ακόμα ΚΙΝΑΛ). Και όχι βέβαια το αλλοπρόσαλλο κόμμα που το 2009, υπό τον Γιώργο Παπανδρέου, οδήγησε την Ελλάδα στην χρεοκοπία και τα μνημόνια.

Συμφωνώ απόλυτα με το άρθρο του φίλου Νίκου Αλιβιζάτου στην «Καθημερινή» της περασμένης Κυριακής με τίτλο «Μια ιδιοτελής υποψηφιότητα».  Γράφει ότι ο Γιώργος Παπανδρέου αναζητεί την ψήφο των οπαδών του Κέντρου μόνο και μόνο για να «ξεπλύνει» το όνομά του από τις δυσάρεστες εντυπώσεις της τελευταίας του πρωθυπουργικής θητείας. Και συνεχίζει: «Με ενοχλεί η άρνηση του Παπανδρέου  να παραδεχθεί έστω και ένα λάθος από την πολύχρονη θητεία του. Με ενοχλεί, με άλλα λόγια, η νοοτροπία ότι η Ελληνική κοινωνία του χρωστάει απλώς και μόνον επειδή λέγεται Παπανδρέου και γι αυτό θα πρέπει να τον ψηφίσει. Όμως μία υποψηφιότητα που αποβλέπει μόνο ή κυρίως στην αυτοδικαίωση δεν δικαιολογείται. Γιατί είναι ιδιοτελής».

Πράγματι, είναι περίεργη (αν όχι απαράδεκτη) η στάση του Γιώργου Παπανδρέου. Ο «εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσών» τέως πρωθυπουργός αρνείται τα debate, σνομπάρει τον διάλογο και απαιτεί ψήφο. Για να κάνει τι; Το ένα τρίτον τον σφαλμάτων που διέπραξε στην θητεία του να επαναλάβει, θα εξαφανίσει το κόμμα. Όπως γράφει ο Αλιβιζάτος: «Έχοντας κερδίσει  τις εκλογές του 2009 με συνθήματα όπως το περίφημο «λεφτά υπάρχουν…» ο Παπανδρέου ήταν μοιραίο να βρεθεί ως πρωθυπουργός εκτός τόπου και χρόνου. Δεν αναφέρομαι στο καταστροφικό πεντάμηνο της αδράνειας (Οκτώβριος 2009 - Φεβρουάριος 2010) όσο στην περίοδο που ακολούθησε».

Θυμάμαι που χρειάστηκε να πάει στο Davos και να αντιμετωπίσει τους ξένους δημοσιογράφους για να συνειδητοποιήσει πως η Ελλάδα είχε ήδη χρεοκοπήσει… Μία τέτοια υπόθεση για ένα μικρό κόμμα που θέλει να γίνει μεγάλο, θα ήταν μοιραία…

Τα γατάκια του Γκανά

Ο σημαντικός και γλυκύτατος ποιητής, Μιχάλης Γκανάς έχει γράψει μία συλλογή με τίτλο: «Ο ύπνος του καπνιστή» (κυκλοφόρησε το 2003). Το εισαγωγικό και προλογικό ποίημα είναι ένα σονέτο. Παραθέτω τα δύο πρώτα τετράστιχα:

Λίγο πριν κοιμηθώ, αργά το βράδυ

Ανοίγει κάποια πόρτα στο σκοτάδι

Κι ακούω μες στο στήθος μου γατάκια

Που κλαίνε σε αυλές και σε σοκάκια

 

Μέχρι να βρούνε στο μαστό του ύπνου

Το ρόφημα του βλαβερού τους δείπνου

Θηλάζοντας την πίσσα της ημέρας

Στη ρώγα μια αόρατης μητέρας.

 Πενήντα χρόνια πάνε που έκοψα το τσιγάρο – και είχα ξεχάσει τα γατάκια που άφηνε πίσω του. Μέχρι που πρόσφατα επανήλθαν. Σε μία φάση που τίποτα δεν δικαιολογούσε την παρουσία τους.

Ήμασταν εκδρομή στο πάντα όμορφο Ναύπλιο, καιρός φθινοπωρινός ηλιόλουστος, και φυσικά δεν είχα ξαναρχίσει το κάπνισμα. (Όταν το σκέπτομαι τώρα, μερικές φορές απορώ πως το άντεξα όταν το ξεκίνησα. Το συνέχισα  για 17 χρόνια και μετά το έκοψα – μαχαίρι. Μόνο έτσι ξεμπερδεύεις). Πρόλαβα όμως να γνωρίσω τα …γατάκια.

Η παρουσία τους τώρα ήταν ένα αίνιγμα. Και όταν γυρίσαμε στην Αθήνα, ψάξαμε να βρούμε την λύση του.

Μία από τις ευλογίες της ζωής είναι να αποκτήσεις γυναίκα γιατρό και μάλιστα από αυτές που νοιάζονται. Όχι μόνο για σένα (προφανώς έχεις την προτεραιότητα). Αλλά για τους ασθενείς της (φυσικά) τους φίλους μας, τους γνωστούς και τους γνωστούς των φίλων μας.

Πέρα από αυτό, η ξαφνική παρουσία των περίεργων ήχων, που συνόδευαν την αναπνοή μου όταν ξάπλωνα, αποτελούσε ένα ιατρικό πρόβλημα που μεταμόρφωνε κάθε γιατρό σε Πουαρό ή Σέρλοκ Χολμς.

Δεν θα σας απασχολήσω με τις προσπάθειες για την λύση του αινίγματος (που ακόμα, τώρα που γράφω, δεν έχει ακόμα λυθεί). Μου έδωσε όμως μία ευκαιρία να ζήσω από κοντά το πόσο πολύπλοκη και περίπλοκη είναι η σημερινή ιατρική και πόσο πολλές και ξεχωριστές είναι τόσο οι ειδικότητες, όσο και οι τεχνολογικές δυνατότητες.

Ξεκινήσαμε φυσικά από τους καρδιολόγους και πνευμονολόγους (όσους δεν έχουν αφοσιωθεί στην αποκλειστική μελέτη και πρακτική του covid). Εξετάσεις πολλές και διάφορες, αναλύσεις, μετρήσεις, πειράματα… Μία οδύσσεια, όπου όμως συναντάς πολύ ενδιαφέροντες ανθρώπους.

Ένα απλό τεστ, που μου δείχνει πόσοι άνθρωποι (στην περίπτωση αυτή γιατροί) ασχολούνται με τα εκτός από την επιστήμη τους ενδιαφέροντα, π.χ.  με τα βιβλία, τις καλές τέχνες,  την ποίηση, είναι το «τεστ αναγνώρισης». Υπάρχουν αυτοί που δεν ρωτάνε καθόλου το όνομά σου («α! ο κύριος Νίκος Δήμου – καλώς ήλθατε!») αυτοί που ρωτάνε και μετά επεξηγούν («καλά το έλεγα εγώ ότι κάπου σας ξέρω») και αυτοί που συνεχίζουν να συμπληρώνουν γραφειοκρατικά την καρτέλα σας, ρωτώντας «όνομα πατρός;».

«Βλέπεις! Μου λένε οι φίλοι. Η μανία σου με τις γάτες σε ακολουθεί και μέσα στον ύπνο!»

 Αχ – τα γατάκια του Μιχάλη Γκανά μου άνοιξαν δουλειές. Κι ελπίζω να μην συνεχίσουν, όπως στο ποίημα:

Βυθίζομαι μαζί τους λίγο λίγο

Στις νύχτας την διπλή δικαιοσύνη

Και σ’ έναν εφιάλτη καταλήγω:

 

Ιαγουάροι μαύροι έχουν γίνει

Κι αλαφιασμένος τρέχω να ξεφύγω

Σε στέπες που αχνίζουν νικοτίνη.

Ελπίζω να έχει κόψει το κάπνισμα...

 

Ή Διχόνοια που βαστάει / Ένα σκήπτρο η δολερή…

Το πανηγυρικό έτος 2021 βαίνει προς το τέλος του. Πρέπει να ομολογήσουμε πως ήταν καλύτερο από ότι φοβόμασταν. Αλλά όχι τόσο καλό όσο το επιθυμούσαμε.

Η άποψη αρκετών σκεπτόμενων Ελλήνων ήταν πως μία τέτοια σειρά εκδηλώσεων θα βοηθούσε στην ωρίμανση του έθνους. Ας μην ξεχνάμε πόσο νέοι είμαστε, και πόσο απόμακροι. Φαντάζομαι πως αν γινόταν μία δημοσκόπηση με το ερώτημα: «Τι είδους κράτος θα θέλατε να γίνει η Ελλάδα;» η πλειοψηφία θα απαντούσε: «ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος». Εννοώντας κάτι σαν την Δανία, την Ολλανδία ή την Φιλανδία.

Αλλά απέχομε ακόμα αρκετά από αυτόν τον στόχο. Όχι μόνο λόγω χρόνου. Κυρίως λόγω ιστορίας και γεωγραφικής θέσης. Έχουμε ακόμα μέσα μας πολλή Ανατολή και Βαλκάνια. Και – το πιο σημαντικό: Δεν έχουμε βιώσει κανένα από τα κινήματα που έκαναν την Ευρώπη αυτό που είναι σήμερα. Από τον Βυζαντινό Μεσαίωνα και την τουρκοκρατία, εκτοξευτήκαμε στην νεωτερικότητα. Ούτε Αναγέννηση ζήσαμε, ούτε Μεταρρύθμιση, ούτε Διαφωτισμό, ούτε την επιστημονική και τεχνολογική επανάσταση. Τεράστια κινήματα που άλλαξαν την μορφή όλου του κόσμου και συνεχίζουν να εξελίσσονται.

Εμείς, ακόμα και την επανάστασή μας, που γιορτάζουμε φέτος, την βιώσαμε σαν εμφύλιο, μεταξύ προνεωτερικών και νεωτερικών. Οι προνεωτερικοί στα τσιφλίκια τους και οι νεωτερικοί στα κιτάπια τους. Οι εσωτερικές εμφύλιες συρράξεις  ουσιαστικά έφτασαν στο σημείο να σβήσουν την επαναστατική φλόγα και να κινδυνεύσουμε να μείνουμε επαρχία του Οθωμανικού Κράτους (ας είναι καλά οι Μεγάλες Δυνάμεις) ήταν το αποτέλεσμα αυτού του διχασμού – του πρώτου από τους πολλούς που ζήσαμε.

Πολύ σωστά γράφει ο σοφότερος των σημερινών Ελλήνων, ο Στέλιος Ράμφος: «Αντί να προσπερνούμε τους εμφύλιους του 21 στο σχολείο και στα διαβάσματά μας, βιαστικά, σαν λυπηρά συμβάντα, καλό θα ήταν να τους μελετούμε προσεκτικά σαν δικά μας προβλήματα».

Σε τρία ολοσέλιδα (!) άρθρα στην κυριακάτικη «Καθημερινή» με τίτλο:  «Οι εμφύλιοι πόλεμοι» ο Ράμφος ανατέμνει χειρουργικά όλες τις εσωτερικές συρράξεις που οδήγησαν σε ανήκουστα πράγματα όπως την δολοφονία του γενναιότερου μας μαχητή Οδυσσέα Ανδρούτσου (από έλληνες!) τη φυλάκιση του μοναδικού στρατιωτικού ηγέτη Κολοκοτρώνη και τον εμπρησμό των δύο καλύτερων και νεότερων σκαφών του στόλου μας από τον ίδιο τον Μιαούλη!

Ελπίζω τα άρθρα αυτά να εκδοθούν σε βιβλίο και θα πρότεινα να μοιραστούν δωρεάν σε όλους τους καθηγητές γυμνασίων και λυκείων, σαν αντιστάθμισμα στην πατριωτική φλυαρία των σχολικών βοηθημάτων.

Γιατί στις ρίζες των εσωτερικών αυτών συρράξεων κρύβονται οι απαρχές πολλών από τα σημερινά μας προβλήματα. Ο Ράμφος αναδεικνύει τις διασυνδέσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι όλη η Νεοελληνική Ιστορία είναι διαδοχή διχασμών!

Γράφτηκαν και άλλα σοβαρά κείμενα και μερικοί Έλληνες και ξένοι ιστορικοί έκαναν σωστή δουλειά. Αλλά το πρόβλημα είναι πώς θα κατορθώσουμε τα πορίσματα του ιστορικού σπουδαστηρίου να φτάσουν ως το λαό, και ιδίως τους νέους που τρέφονται με τα αναμασήματα του πατριωτισμού (για να μην γράψω εθνικισμού…).

Αυτή θα ήταν η σημαντική προσφορά του επετειακού έτους: συμβολή στην αυτογνωσία και την ωριμότητα. Με σημαίες και λάβαρα δεν θα πάμε μπροστά!

Σημείωση: όσοι διαβάζουν το Doncat από Facebook/Twitter (βασικά δημοσιεύεται στο Βήμα) το είδαν με δυόμιση ώρες καθυστέρηση. Ήμουν εκτός Αθήνων και ξαφνικά μία βλαβη μου στέρησε το Διαδίκτυο. Επέστρεψα εσπευσμένως και το ανέβασα. Συγγνώμη!