Νεότερα για τη νέα χρονιά

Λίλη η μικρανεψιά που μας ήρθε φέτος εύχεται χρόνια πολλά!

Οι ομιλίες μου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη ανεβαίνουν μία μία στο YouTube - αλλά δυστυχώς, αυτή τη φορά τα τεχνικά μέσα του Ιδρύματος μας πρόδωσαν. Έτσι στις πρώτες 4 ο ήχος είτε είναι πολύ χαμηλός, είτε συνοδεύεται από μία βουή, ενώ η εικόνα είναι άθλια. Μάλλον θα είναι ίδιες και οι υπόλοιπες. Μόνο μαζοχιστές ή φανατικοί θα τις αντέξουν. Αυτοί ας ξεκινήσουν από τη διεύθυνση http://www.youtube.com/watch?v=LSZfYZdoIqo&list=PL-YZizOT44urj9T-zYuHpGYuNuVO6vWjx ή ας γράψουν απλά στην αναζήτηση: "Νίκος Δήμου: επιστροφή στην ποίηση".

Η συνεργασία με το www.protagon.gr ξεκινάει από αύριο.



 
 
 
 
 

 
 
 

Ευχές: αλυπία

 

 

Κάποιος φίλος αναρωτιόταν τι νόημα έχουν όλες αυτές οι ευχές που ανταλλάσσουμε. Με έβαλε σε σκέψεις. Και του έγραψα δύο λέξεις. Τις παραθέτω εδώ αντί ευχών και σαν απάντηση στις δεκάδες κάρτες που έρχονται καθημερινά  γεμάτες παιδάκια, αγγελάκια, ζωάκια και λουλουδάκια.

Λέμε: Καλή Χρονιά - αλλά πώς γίνεται να είναι για όλους καλή; Ακόμα και σε περιόδους ευημερίας κάποιοι θα αρρωστήσουν, κάποιοι θα υποφέρουν, άλλοι θα πεθάνουν. Η δυστυχία (δυστυχώς) είναι εγγενής στον κόσμο αυτό. Όποιος τον έφτιαξε (αν τον έφτιαξε κάποιος) την μοίρασε απλόχερα. Εγώ εύχομαι την αρχαία «αλυπία» - και μακάρι να την ζήσουμε αρκετοί...

Μία παραίτηση και μία αλλαγή

Όπως ήδη γνωρίζουν αρκετοί, πρόσφατα παραιτήθηκα από την LiFO και από την 1.1.14 θα συνεργάζομαι με το protagon.gr

Τελευταία δυστυχώς η LiFO άλλαξε γραμμή, υποβαθμίζοντας τις προσωπικές στήλες και ουσιαστικά εξαφανίζοντάς τις από την δικτυακή έκδοση – την πιο σημαντική. Είχα κουραστεί να παίρνω μηνύματα: «γιατί διακόψατε τη συνεργασία;» ή «τι έγινε η στήλη;». Ταυτόχρονα δόθηκε περισσότερη έμφαση στα life-style θέματα και στον οδηγό πόλης. Μπορεί εμπορικά να απέδωσε – αλλά εμένα με ενοχλούσε.

Το αποκορύφωμα ήταν η ουσιαστική απόκρυψη του ονόματός μου από το διήγημα του χριστουγεννιάτικου τεύχους. Ούτε ένας στους δέκα αναγνώστες που ρώτησα (έτυχε να είμαι σε συγκέντρωση όπου διαβάζεται η LiFO) δεν κατάλαβε ότι ήταν δικό μου. Όλοι ρωτούσαν γιατί δεν έγραψα στο τεύχος.

Επειδή γράφω για να διαβάζομαι, αποφάσισα να μεταναστεύσω στο protagon.gr. Έχει λιγότερους επισκέπτες, αλλά είναι αυτοί που με ενδιαφέρουν.

 

Το ειρωνικό λεξικό επανέρχεται...

ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΝΑΝΕΩΜΕΝΟ.

  

 

 

ΜΕΡΙΚΑ ΝΕΑ ΛΗΜΜΑΤΑ:

Αγανακτισμένοι (πολίτες): Άνθρωποι που μαζεύονταν ένα χρόνο στην πλατεία Συντάγματος, μουντζώνοντας την Βουλή. Ήταν αγανακτισμένοι με τα πάντα, εκτός από τους εαυτούς τους.

Άγια Ζώνη, Άγιο Φώς: Στη χώρα όπου δύο ιστορικά εξακριβωμένες απάτες γίνονται δεκτές με τιμές αρχηγού κράτους, όλες οι άλλες απάτες μπορούν να ελπίζουν σε κάποια διάκριση.

ΑΟΖ:  (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη): Το Ελντοράντο των Νεοελλήνων. Η λύση όλων μας των προβλημάτων. Περιέχει πετρέλαιο, αέριο, και γενικά υδρογονάνθρακες — που μπορεί όμως να είναι και άνθρακες (ο θησαυρός).

 

Καγιέν: Αγροτικά μηχανήματα πολυτελείας που αφθονούσαν κάποτε στον Θεσσαλικό κάμπο, τη Μύκονο και το Κολωνάκι.

 

Κερατέα: Ηρωική τοποθεσία της Ελληνικής Ιστορίας. Πώς λέμε Μαραθώνας, Θερμοπύλες, Κούγκι, Αρκάδι. Αλλού πολεμούσαν για την Πατρίδα — εδώ για τα σκουπίδια.

 

Λιτότητα: Ήταν κάποτε η πατροπαράδοτη αρετή των Ελλήνων. («Οι πρόγονοί μας ζούσαν με ψωμί και κρεμμύδι»). Έγινε το αποδιοπομπαίο φάσμα και ο τρόμος τους.

 

Μνημόνιο: Συνθήκη δανεισμού που κατά τους μεν έσωσε κατά τους δε χαντάκωσε την Ελλάδα. Η νεκροψία θα δείξει…

Τρόικα: Παραδοσιακή ρωσική άμαξα με τρία άλογα. Υπάρχουν και παραλλαγές με μουλάρια ή γαϊδούρια.

Χαράτσι: Τούρκικος επαχθής φόρος που τον αναβίωσε ο Βαγγέλη Πασάς.

 

 

 

 

 

 

 

 

Το αραπάκι των Χριστουγέννων

«Χριστούγεννα και πράσινα άλογα!» είπε ο Αρπίδης και χλιμίντρισε σαν άλογο. «Παραμύθια για μικρά παιδιά! Αηδίες!».

 

Ο Αρπίδης δεν είχε ποτέ διατελέσει μικρό παιδί. Γεννήθηκε πέντε-έξη χρόνια πριν την Κατοχή σε φτωχογειτονιά. Τα κατοχικά παιδικά του Χριστούγεννα ήταν το ίδιο σκοτεινά και πεινασμένα όπως και κάθε μέρα. Στολισμένο δέντρο είδε πρώτη φορά στα δεκαπέντε του μέσα από ένα φωτισμένο παράθυρο, ενώ κουβάλαγε σιδερόβεργες για το αφεντικό του.

Έζησε δύσκολη ζωή, μεροδούλι-μεροφάι. Παιδιά δικά του δεν απόκτησε, να γιορτάσει Χριστούγεννα μαζί τους. Κι έτσι έφτασε τώρα να είναι ένας μίζερος και γκρινιάρης γέρος, που τον πόναγαν τα γόνατα και η μέση του, και δεν είχε κανένα δικό του στον κόσμο. Ζούσε με μία μικρή σύνταξη και κάτι οικονομίες σε ένα μικρό δυάρι που του είχε κοστίσει δεκαετίες δουλειάς. Γιατί να χαίρεται τα Χριστούγεννα;

Έτσι όταν στη γειτονιά ο περιπτεράς ή ο μπακάλης του ευχόντουσαν, άκουγαν τον εξάψαλμο των Χριστουγέννων. «Εύχεστε στον κόσμο για να του πάρετε τα λεφτά», γκρίνιαζε. «Από μένα πάντως, τον τσιγκούνη, δεν θα πάρετε φράγκο. Ούτε στολίδια θέλω, ούτε γαλοπούλα, ούτε κουραμπιέδες και μελομακάρονα!».

Δυο φορές την εβδομάδα ερχόταν στο σπίτι η Μπελέ, να καθαρίσει και να μαγειρέψει. Η Μπελέ μαύρη, από την Κεντρική Αφρική, γεματούλα, πάντα πρόσχαρη και γελαστή. Την είχε διαλέξει γιατί ήταν φτηνή. Κανείς δεν ήθελε μαύρη καθαρίστρια, λες και θα ξέβαφε επάνω στα πράγματα. Τον γέρο δεν τον ενοχλούσε η μαυρίλα, φτάνει που ήταν τακτική και καθαρή.

Τέσσερα χρόνια η Μπελέ είχε μάθει πια να μην εύχεται καλά Χριστούγεννα. Έκανε σαν να μην υπήρχαν γιορτές. Μια φορά στην αρχή κάτι είχε πει, το αφεντικό την αποπήρε – δεν ξαναμίλησε. Έτσι ο γέροντας δεν ήξερε καν αν ήταν Χριστιανή. «Μπα, τίποτα ξόανα θα λατρεύουν αυτοί», σκεπτότανε.

Την παραμονή, κανένα παιδί δεν πήγαινε στο δυαράκι να πει τα κάλαντα. Το ξέρανε όλοι, πως αντί για νομίσματα θα μοίραζε βρισιές. Ο παπάς της ενορίας τον μάλωνε: «Θα πας στην Κόλαση, ανάποδε άνθρωπε! Γέννηση, ανάσταση δεν έζησες ποτέ!».

Κι όμως αυτή την παραμονή χτύπησε το κουδούνι. Ανοίγει ο Αρπίδης την πόρτα και τι να δει: ένα αραπάκι, δυο πιθαμές, κατάμαυρο και γυαλιστερό, που κρατούσε τρίγωνο. Του φάνηκε τόσο αστείο που άθελά του ο γέρος έβαλε τα γέλια.

«Που βρέθηκες εσύ;» «Είμαι ο γιός της Μπελέ», είπε το αραπάκι σε άπταιστα ελληνικά. «Να τα πω;»

Ο γέρος ακόμα γελούσε: «Τι να πεις παιδί μου – λέτε κάλαντα εσείς στη ζούγκλα;». «Δεν ζω στη ζούγκλα κύριε», είπε ευγενικά το αραπάκι, «ζω στην Αθήνα».

Κάπου τον έκανε να ντραπεί η ευγένεια του παιδιού. «Άντε, να τα πεις» απάντησε, και σκέφθηκε πως είχε να ακούσει κάλαντα χρόνια και χρόνια – και ποτέ στο σπίτι του.

Άψογα και χωρίς λάθη τα είπε ο μικρός. Τα ήξερε όλα. Είχε και ωραία φωνή. Ο γέρος ένιωσε περίεργα. Σαν κάτι σκληρό και κρύο να έλιωσε μέσα του. «Πώς σε λένε;» τον ρώτησε.

«Μπόμα, κύριε» απάντησε το παιδί.

Έβγαλε και του έδωσε πέντε ευρώ. Πέντε ευρώ!

Και όταν έκλεισε η πόρτα πίσω του, άρχισε να κλαίει. Με λυγμούς.



_____________________________________________

Δημοσιεύθηκε,σχεδόν ανωνύμως, στην χριστουγεννιάτικη LiFO



Πού καταλήγουν τα βιβλία μας…

Άνθρωπος που από τα 12 χρόνια του μάζευε βιβλία (τα παλιότερα στην βιβλιοθήκη μου έχουν ημερομηνίες της δεκαετίας του σαράντα) που δεν αγόραζε κουλουροτύρι στο διάλειμμα για να τα αγοράσει, βρέθηκα την τελευταία Κυριακή στο Γιουσουρούμ.

Kαι ήταν σαν να πήγα σε κηδεία.

Κηδεία βιβλίων και βιβλιοθηκών.

Aυτοί που τα μάζευαν ένα-ένα με κόπο, είχαν άραγε φανταστεί μία τέτοια κατάληξη;

Βιβλία με το κιλό…

Και σκέφθηκα τα βιβλία μου, που μάζευα εξήντα πέντε χρόνια. Εκεί άραγε θα καταλήξουν μια μέρα;

Y.  Γ. Για τους φίλους της φωτογραφίας. Η βόλτα αυτή ήταν παράλληλα και δοκιμή μίας νέας φωτογραφικής μηχανής, της Nikon D5300. Της πρώτης Nikon DSLR χωρίς φίλτρο low pass. Η αφαίρεσή του δίνει στις λήψεις μία ιδιαίτερη ευκρίνεια που μπορεί να ανιχνευθεί μόνον στις μεγάλες μεγεθύνσεις (κάντε κλικ). Φακός ήταν ο επίσης νέος Nikon AF-S DX  18-140mm f3,5-5,6G ED VR.

Επιστροφή στην ποίηση (επίλογος)

Οι διαλέξεις μου για την ποίηση τελείωσαν προχθές και ήδη …μου λείπουν.

Τελικά, παρόλο που πάλι δεν έκανα την παραμικρή προβολή (το σύνδρομο του παλιού διαφημιστή που δήθεν πέτυχε σαν συγγραφέας λόγω διαφήμισης…) μαζεύτηκε αρκετός κόσμος στο υπόγειο θέατρο του Ιδρύματος Θεοχαράκη.

Ναι, ούτε στην Εταιρία Συγγραφέων έστειλα ανακοίνωση για τα μέλη της (παίρνω κάθε μέρα 3-4 για παρουσιάσεις και εκδηλώσεις).

Σημαντική δεν ήταν όμως τόσο η ποσότητα όσο η ποιότητα των ακροατών. Δεν είναι απλώς ότι ήρθαν πολλοί, αλλά ότι ήρθαν άνθρωποι σωστοί, με ευαισθησία και κρίση. Έτσι σύντομα δημιουργήθηκε ένας δεσμός μεταξύ μας – μια ζεστασιά.

Πρέπει να ομολογήσω πως για πρώτη φορά ένιωσα να παίρνω περισσότερα από ό,τι έδινα.

Πέρασα πολύ καλά αυτά τα επτά δίωρα – και έχω την εντύπωση πως το ίδιο ισχύει για το ακροατήριο.

Γράφω αυτό το σύντομο κείμενο για να τους ευχαριστήσω. Είναι πολύ σπουδαίο να νιώθεις ότι σε νιώθουν. Λυπάμαι που δεν είχα ξεκινήσει τέτοιες δράσεις νωρίτερα, σε νεότερη ηλικία. (Αν και, για να πω την αλήθεια, πέρυσι μου το πρότεινε – πρώτη φορά – το Ίδρυμα). Τώρα, όταν με ρωτάνε πότε θα συνεχίσω, αναρωτιέμαι για τις δυνάμεις μου.

Πάντως όσο αντέχω (και με αντέχουν) θα προσπαθήσω. Μου κάνει καλό. Είναι δραστική γηριατρική θεραπεία.

Eυχαριστίες, λοιπόν, σε όλους. Και ιδιαίτερα στους ποιητές Μιχάλη Γκανά και Τίτο Πατρίκιο, που μοιράστηκαν μαζί μας δύο βραδιές.

Εις το επανιδείν!
 

Y. Γ. Βλέπω την αναγγελία στο πρόγραμμα του Ιδρύματος (επάνω) και σκέπτομαι πόσο ξέφυγα από αυτά που είχα προτείνει. Ίσως για καλό...

Υ. Γ. 2 Φίλος με ρώτησε γιατί δεν διάβασα δικά μου ποιήματα (αλλά μόνο τις μεταφράσεις). Δεν θα ήταν σωστό. Ας το κάνουν άλλοι. Άλλωστε, όποιος ενδιαφέρεται, μπορεί να τα βρει στις ιστοσελίδες μου.

Υ. Γ. 3. Φυσικά, μόλις το Ίδρυμα μου στείλει τις μαγνητοσκοπήσεις, θα ανέβουν στο YouTube.