Ο άγνωστος ποιητής Νίκος Δήμου

Κυκλοφορησε από τις εκδόσεις Gutenberg (Δαρδανός) ένα σύντομο (89 σελίδες) βιβλίο του ποιητή  Παναγιώτη Αριστοτελίδη

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου αναγράφονται τα εξής:

Ο Νίκος Δήμου είναι γνωστός ως δοκιμιογράφος, σατιρικός και σχολιογράφος. Ο ίδιος πιστεύει ότι στην πραγματικότητα είναι ποιητής. Σε αυτό οφείλει την σατιρική του δεινότητα («η σάτιρα είναι αντεστραμμένος λυρισμός, όπου το συναίσθημα γίνεται οργή») σε αυτό και τη δυνατότητά του να ερμηνεύει την ποίηση («ανακάλυψε» την Κική Δημουλά και έγραψε αποφασιστικά δοκίμια για Ελύτη και Σεφέρη). Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα ως ποιητής και έγινε εγκωμιαστικά δεκτός από την κριτική της εποχής. Όμως τα περισσότερα ποιήματά του έβγαιναν σε ιδιωτικές εκδόσεις και ελάχιστοι τα γνώριζαν. Τώρα κυκλοφορούν όλα από τις εκδόσεις Gutenberg και αυτό το δοκίμιο αποτελεί την καλύτερη εισαγωγή σε ένα ποιητικό έργο που ξεχωρίζει για την αυθεντικότητα και την εμβέλειά του.

_________________________________________________

Να προσθέσω ότι επιλογή ποιημάτων του Ν. Δ.  υπάρχει στο ndimou.gr:
http://ndimou.gr/el/keimena/anthologia/poihmata/

Τι ΔΕΝ είμαι (22 διαψεύσεις)





Επειδή τον τελευταίο καιρό έγινε θόρυβος περί το άτομό μου και κυκλοφόρησαν πολλές φήμες, σπεύδω να παρουσιάσω όσες άκουσα και να σας πω ποιες αληθεύουν. Ξέρω ότι ελάχιστοι θα με πιστέψουν – αλλά τουλάχιστον εγώ θα έχω κάνει το καθήκον μου.

ΔΕΝ είμαι γόνος πλούσιας οικογένειας. Ο πατέρας μου ήταν δημόσιος υπάλληλος και σπούδασα στο Κολέγιο με υποτροφία.

ΔΕΝ κληρονόμησα – παρά μόνο χρέη και ένα διαμέρισμα στην Κυψέλη από τη μητέρα.

ΔΕΝ είμαι πλούσιος. Μάλιστα η κρίση σακάτεψε τις οικονομίες μιας ζωής (κρατικά ομόλογα!) και τώρα ΔΕΝ είμαι καν εύπορος.

Άρα ΔΕΝ οδηγώ Πόρσε (όπως διάβασα) αλλά ένα Νισάν 1600 κ. ε. (Είχα όμως κάποτε μία Πόρσε, που την πούλησα το 1976).

ΔΕΝ είμαι (πια) διαφημιστής. Εργάστηκα στην διαφήμιση στην αρχή ως υπάλληλος, μετά σε δική μου εταιρία. Αποχώρησα το 1983.

Από το 1979 δημοσιογραφώ ανελλιπώς – αλλά μέλος της ΕΣΗΕΑ ΔΕΝ έγινα. (Με απέρριψαν γιατί ξεκίνησα μετά τα 40 μου).  Εξ’ ου και ΔΕΝ έχω σύνταξη, ούτε περίθαλψη.

Παρόλο που βιοπορίζομαι από την δημοσιογραφία, ΔΕΝ θεωρώ τον εαυτό μου τόσο δημοσιογράφο, όσο συγγραφέα βιβλίων.

ΔΕΝ την κοπάνησα από τη θητεία. 26 μήνες υπηρέτησα στο Ναυτικό.

ΔΕΝ υπήρξα χουντικός. Το περί διορισμού μου τότε σε μία επιτροπή (που κυκλοφορεί) αφορά εκστρατεία για την προώθηση ελληνικών προϊόντων που έγινε με όλη τη εκλεγμένη διοίκηση της Ένωσης Διαφημιστικών Επιχειρήσεων, χωρίς αμοιβή. Ήμουν γενικός γραμματέας. Τα έχω γράψει με λεπτομέρειες στην αυτοβιογραφία μου.

Σε όλη μου τη ζωή ΔΕΝ έχω πάρει ούτε αξίωμα, ούτε δραχμή, από το Κράτος.

ΔΕΝ έχω τίτλους. Είμαι απόφοιτος γυμνασίου (νυν Λυκείου). Η διδακτορική μου διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου ολοκληρώθηκε, αλλά αναγκάστηκα να την εγκαταλείψω. Εκδόθηκε εικοσιπέντε χρόνια μετά, στα ελληνικά. Μιλάω και γράφω τρεις γλώσσες καλά,  όμως ΔΕΝ έχω πτυχία.

ΔΕΝ είμαι, ούτε υπήρξα, πράκτωρ των Αμερικανών, των Σκοπιανών, των Γερμανών ή των Τούρκων. (Αν ήμουν πράκτωρ των Τούρκων, ΔΕΝ θα έφτιαχνα το «ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ»).

ΔΕΝ είμαι Εβραϊκής καταγωγής (γράφτηκε κι αυτό), ούτε μασόνος, βουδιστής ή ομοφυλόφιλος (ΔΕΝ θα με πείραζε αν ήμουν όλα αυτά). Έκανα τρεις γάμους αλλά σε κανένα ΔΕΝ πήρα προίκα. (Κι αυτό το άκουσα). ΔΕΝ έχω παιδιά – μόνο γάτες.

ΔΕΝ έχω πάρει διακρίσεις, τίτλους, ούτε βραβεία, παρά μόνο κάτι ευτελή δημοσιογραφικά. Είμαι εντελώς απαράσημος – που έλεγε και ο Σκαρίμπας.

Άλλο ΔΕΝ θυμάμαι για να διαψεύσω.



Ανακοίνωση της Εταιρίας Συγγραφέων

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρίας Συγγραφέων μόλις εξέδωσε την εξής ανακοίνωση που μου κοινοποίησε ο πρόεδρος Δημήτρης Καλοκύρης:

Ο συγγραφέας Νίκος Δήμου που αναφέρθηκε σε κείμενό του στο μυθιστόρημα του φωτός, δέχθηκε την επίθεση των γνωστών μανιακών που ξιφουλκούν μόλις κάποιος αμφισβητήσει το «αλάθητο» της φαντασιοπληξίας τους.
Η Εταιρεία Συγγραφέων υπερασπίζεται την ελευθερία του φωτός όταν φωτίζει την ελευθερία του λόγου.

Υστερόγραφο στα εθνικο-θρησκευτικά

Τις τελευταίες 48 ώρες έχω πάρει 99 μηνύματα για το θέμα «Άγιο Φως». (Τα μέτρησα. Από την αρχή της κρίσης  - 25.3. -  πρέπει να είναι εκατοντάδες). Τα 98 ήταν θετικά – ένα μόνο αρνητικό. Αυτό είναι φυσικό. Οι υποστηρικτές σε επαινούν ιδιωτικά – οι αντίθετοι σε βρίζουν δημόσια.

Όμως και σε πολλά θετικά μηνύματα υπήρχαν αντιρρήσεις και ενστάσεις. Η πιο βασική: γιατί δεν εμφανίστηκα να αντιμετωπίσω του κατήγορους, να τους αποστομώσω με στοιχεία και επιχειρήματα, να τους «κατατροπώσω», όπως έγραψε κάποιος.

Επειδή δεν μπορώ να απαντώ σε καθένα χωριστά, απαντώ εδώ σε όλους. Σιώπησα πρώτον διότι με ανθρώπους που κινούνται από πάθος (οι περισσότεροι) ή από συμφέρον (εκλογικό), δεν μπορείς να κάνεις διάλογο. Δεν σε ακούνε καν – απλώς φωνάζουν.

Δεύτερον, διότι όταν αυτά που γράφεις είναι ιστορικά ή επιστημονικά τεκμηριωμένα, δεν έχουν ανάγκη από υποστήριξη. Η αλήθεια θα επικρατήσει κάποτε, από μόνη της. Ο γερμανός φιλόσοφος Karl Jaspers, αντιπαραθέτοντας την γνώση και την πίστη, έφερε σαν παραδείγματα τον Γαλιλαίο (που ανακάλεσε) και τον Τζιορντάνο Μπρούνο (που δεν ανακάλεσε και κάηκε στην πυρά). Ο Γαλιλαίος, όταν του ζήτησαν να ανακαλέσει, δεν είχε πρόβλημα. Ήξερε ότι, είτε ανακαλούσε είτε όχι, η γη θα εξακολουθούσε να γυρίζει γύρω από τον ήλιο.

Η δεύτερη ένσταση ήταν γιατί συνεχίζω να στηρίζω το Ποτάμι και τον Σταύρο Θεοδωράκη, την στιγμή που δεν κάλυψε την άποψή μου. Από την ώρα που το Ποτάμι διακηρύσσει τον χωρισμό Κράτους και Εκκλησίας, ως βασική αρχή, το θέμα του ναυλωμένου (από τους φορολογούμενους) αεροπλάνου και της υποδοχής του Αγίου Φωτός, εμπίπτει εκεί – και είναι σαφές ότι ήμουν μέσα στην «γραμμή».

Η απάντηση: εξακολουθώ να πιστεύω ότι το Ποτάμι είναι καλύτερη λύση από όλα τα άλλα κόμματα και εξακολουθώ να συμπαθώ τον Σταύρο. Νιώθω πως του χρωστάω και λίγο – γιατί τον έμπλεξα σε θέματα δύσκολα στις ευαίσθητες απαρχές του. Και για αυτό τον στηρίζω. Ελπίζω να με δικαιώσει.

Υ. Γ. στο Υ. Γ. Σχετικά με την πρόταση του Αμβρόσιου για αφορισμό μου. Τώρα μου θύμισε μία φίλη την απάντηση του Νίκου Καζαντζάκη στην Ιερά Σύνοδο: «Μου δώσατε μια κατάρα, Άγιοι Πατέρες, σας δίνω μια ευχή: Σας εύχομαι να’ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να’στε τόσο ηθικοί και θρήσκοι όσο είμαι εγώ».

Σύντομη πολιτική σταδιοδρομία…

Έγραφα την πρώτη Απριλίου στο protagon.gr:

Τι γίνεται όταν ένας ανένταχτος διανοούμενος, που δρα και μιλάει δημόσια επί δεκαετίες, έχει διαμορφώσει δικό του αξιακό σύστημα, τρόπο σκέψης, γραφής και μία ξεκάθαρη ταυτότητα, ενταχθεί σε ένα νέο κόμμα που τώρα διαμορφώνει το δικό του προφίλ; Το κόμμα αυτό θέλει να είναι δημοκρατικό και ανοιχτό, όμως από την άλλη μεριά, μπορεί να το ταυτίσουν με τις απόψεις του νέου μέλους του – οι οποίες δεν είναι αναγκαστικά οι δικές του – π. χ. του αρχηγού, ή της πλειοψηφίας των μελών.

Πάλι, ο διανοούμενος, από τη στιγμή που συντάσσεται με κόμμα, γίνεται στόχος των αντιπάλων παρατάξεων. Αυτά που έλεγε παλιά χωρίς συνέπειες, τώρα μετράνε τριπλά. Και δύσκολα μπορεί να αλλάξει απόψεις αντιφάσκοντας  προς τον παλιό εαυτό του. Αν πάλι  πάψει εντελώς να τοποθετείται, ή επιλέγει μόνο ανώδυνα θέματα, θα φανεί παράξενο. Άλλωστε είναι χρήσιμος κυρίως όταν εκφράζεται στα ουσιώδη και παίρνει θέση.

(Ο διανοούμενος και το κόμμα, 1.4.14).

Δεν πέρασαν ούτε δεκαπέντε ημέρες και το ασυμβίβαστο επικυρώθηκε. Έγραψα κάτι το αντικληρικόν, ξεσηκώθηκαν τα Μέσα και ο αρχηγός αναγκάστηκε να «κρατήσει αποστάσεις» (ή, όπως έγραψε άλλο Μέσο, «με άδειασε»). Κι εγώ, ως όφειλα, έστειλα την παραίτησή μου. Δεν πήρα απάντηση, άρα έγινε δεκτή.

Όχι πως είχα κανένα αξίωμα – σκέτο μέλος ήμουνα. Αλλά είχα αναγγελθεί με την πρώτη ομάδα, το όνομά μου είναι γνωστό και τα Μέσα με ταύτισαν. Κι έτσι βρήκαμε τον μπελά μας και εγώ και το κόμμα.

Εξακολουθώ να στηρίζω το Ποτάμι και να πιστεύω στον Σταύρο Θεοδωράκη. Λυπάμαι που άθελά μου του έκανα ζημιά. Αλλά ήταν πια πολύ αργά για να αλλάξω.

Γράμμα στην "Καθημερινή", 16.4.14

Η αλήθεια ως δηλητήριο

Στην «Καθημερινή» της 12.4.14 δημοσιεύθηκε, εντός πλαισίου επιστολή άγνωστης σε μένα αναγνώστριας με τίτλο: «Υπερήφανοι ΄Ελληνες». Αρχίζει ως εξής: «Σε ποιο βάραθρο αναλγησίας και πνευματικής αλλοίωσης έχουμε περιπέσει! Πρώτα η κ. Ρεπούση, τώρα ο κ. Δήμου. Ντροπή!» Παραλείπω τα περί Ρεπούση και συνεχίζω: «Όσον αφορά τον υπερήλικο κ. Δήμου, τον άνθρωπο που υποστηρίζει “την δυστυχία να είσαι Έλληνας”  να μας επιτρέψει εμάς που είμαστε ευτυχείς και υπερήφανοι που είμαστε Έλληνες να χαιρόμαστε την Ελλάδα μας. Διερωτάται κανείς τι απωθημένα έχει απέναντι στην Ιστορία και τους ήρωες του 21, οι οποίοι θυσιάστηκαν για να ζει αυτός σήμερα ελεύθερος και να σκορπάει προς κάθε κατεύθυνση το δηλητήριό του».

1.      Η αναφορά ηλικίας είναι ρατσισμός – ας αφήσουμε που δεν είμαι υπερήλικος (ακόμα).

2.      Πώς η αναγνώστρια κρίνει την «Δυστυχία» αφού είναι προφανές ότι δεν την έχει διαβάσει; Όλοι οι κριτικοί, εντός και εκτός Ελλάδος, συμφωνούν ότι είναι ένα βιβλίο έρωτα. «Χρειάζεται, πολλή μα πάρα πολλή αγάπη για την Ελλάδα…» γράφει ο Δημοσθένης Κούρτοβικ στα Νέα. «Ένθερμο πατριώτη» αποκαλεί τον συγγραφέα ο Bechtold Seewald, στη Welt. «Ένα πραγματικά πατριωτικό βιβλίο», Αλεξ. Στεργιόπουλος, Ελευθεροτυπία. «Ένας απογοητευμένος εραστής που έχει αγκαλιάσει την πατρίδα του με τέτοια αφοσίωση, που βρίσκεις μόνο στους γνήσιους ερωτευμένους». Chr. Schloetzer, Süddeutsche Zeitung.

3.      Τους ήρωες του 21 τους τιμώ και τους σέβομαι – αλλά μέσα στο πλαίσια της ιστορικής αλήθειας. Διότι δεν ήταν όλοι ήρωες αυτοί που τιμούμε – και κυρίως δεν ήταν πάντα ήρωες. Οι σκοτεινές πλευρές του παρελθόντος μπορεί να είναι πιο διδακτικές και χρήσιμες από τις ένδοξες.

4.      Και τέλος: «Δηλητήριο» ονομάζεται τώρα η τεκμηριωμένη ιστορική αλήθεια; Που υπάρχει πια σε όλα τα επιστημονικά ιστορικά συγγράμματα – εκτός από τα βιβλία ιστορίας του σχολείου, τα οποία κατέκρινα; Δηλητήριο άρα και το «αληθές» του Σολωμού, που το ήθελε να ταυτίζεται με το «εθνικόν»;

Φιλικά,

 Νίκος Δήμου, Ψυχικό, 13.4.14
(Δημοσιεύθηκε στις 16.4.14).

Μία συνέντευξη

Μετά από πολλά χρόνια - συνέντευξη στην "Καθημερινή". Διαβάστε την εδώ:
http://www.kathimerini.gr/761092/article/proswpa/synentey3eis/nikos-dhmoy-an-petyxeis-den-eisai-sovaros-dhmioyrgos