Μια φορά και ένα καιρό υπήρχε στο Ελληνικό Διαδίκτυο ένα πρόγραμμα με όνομα «Βιβλιονέτ». Πολύ χρήσιμο σε όσους ασχολούνται με το βιβλίο: μελετητές, εκδότες, συγγραφείς, και αναγνώστες. Εκεί μπορούσες να βρεις όλα τα βιβλία που κυκλοφορούσαν στην αγορά, όλους τους συγγραφείς (με σύντομο βιογραφικό) και την παραγωγή του καθενός. Παλαιότερα ανήκε στο (μακαρία τη λήξει) ΕΚΕΒΙ (Εθνικό Κέντρο Βιβλίο). Όταν το ΕΚΕΒΙ καταργήθηκε, η υπηρεσία Βιβλιονέτ μετά από λίγο καιρό έπαψε να λειτουργεί. Μας έλειψε: δεν ήταν τέλεια αλλά ήταν απαραίτητη.
Σε κάποια νοσταλγική αναζήτηση (έψαχνα πληροφορίες για κάποια παλιότερη έκδοση και από συνήθεια πληκτρολόγησα «Βιβλιονέτ») ξαφνικά εμφανίστηκε μπροστά μου. Και μάλιστα με νέα, σύγχρονη μορφή.
Φαινόταν ότι άλλαξε φορέα και απέκτησε ωραιότερη εμφάνιση αλλά – δυστυχώς – στην αρχή νόμισα ότι έχασε εντελώς το περιεχόμενό της. Αν συνδεθείς ηλεκτρονικά με τη Βιβλιονέτ, είναι πολύ δύσκολο να βρεις κάτι. Εκτός από την νέα ταυτότητά της, που είναι η εξής:
«Η ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ αποτελεί τη βιβλιογραφική βάση δεδομένων η οποία καταγράφει ανελλιπώς από το 1998 όλη την ελληνική εκδοτική παραγωγή και διατίθεται δωρεάν από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού».
Από ότι αναφέρει στην αρχική δικτυακή της σελίδα, περιέχει 246.851 τίτλους, 122.514 δημιουργούς και 124.888 παρουσιάσεις και κριτικές. Ήδη αυτοί οι αριθμοί με τρόμαξαν. 122.000 συγγραφείς δεν είχαμε ποτέ στην Ελλάδα! Αναφέροντας ακόμα και τον εκδότη ενός μονόφυλλου, απλώς δημιουργείς χάος!
Μη δοκιμάσετε πάντως να αναζητήσετε κάποιο συγκριμένο βιβλίο. Υπάρχουν σελίδες με «Νέες εκδόσεις», και η «Σύνθετη αναζήτηση», που θα τις ενεργοποιήσετε μέσα από το Google. Στις νέες εκδόσεις υπάρχουν πράγματι μερικές νέες εκδόσεις. Η «Σύνθετη Αναζήτηση» (βιβλίου η συγγραφέως – η πιο χρήσιμη) δεν λειτουργεί καθόλου.
Μπαίνοντας στις ιστοσελίδες της στην κατηγορία «δημιουργοί» σε ένα τεράστιο κατάλογο όπου το 99% των ονομάτων μου ήταν εντελώς άγνωστο, έφτασα μέχρι τα ψηφία «ΔΕ….». (Μετά εισέπραξα ένα επίμονο «σφάλμα» – στα Αγγλικά: «error»). Ούτε μπόρεσα να προχωρήσω στις «Παρουσιάσεις και κριτικές».
Είναι σαφές ότι η ιστοσελίδα είναι «υπό κατασκευήν» (under construction). Γιατί δεν κλείνουν την πρόσβαση, μέχρι να τελειώσει; Προς το παρόν το μόνο που προσφέρει είναι δωρεάν… χάος και σύγχυση.
Με την ευκαιρία αυτή θυμήθηκα και το «Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού». Δώρο του Κωνσταντίνου Καραμανλή στον φίλο του καθηγητή Ιωάννη Γεωργάκη. Στεγάζεται στην τεράστια βίλα του Πρόδρομου Μποδοσάκη, στο Παλαιό Ψυχικό, την οποία ο Έλληνας Κροίσος κληροδότησε στο Ελληνικό Δημόσιο.
Όταν ιδρύθηκε, το Ίδρυμα είχε φιλόδοξους στόχους: να ακολουθήσει το πρότυπο του Βρετανικού Συμβουλίου (British Council) και να διαδώσει τον ελληνικό Πολιτισμό σε όλο τον κόσμο. Μετά τον θάνατο του Γεωργάκη απέκτησε μία σειρά από σημαντικούς προέδρους – ο τελευταίος, αν θυμάμαι καλά, ήταν ο Σταύρος Ξαρχάκος. Στην αρχή είχε οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις – είχα λάβει και εγώ μέρος σε μία συζήτηση που είχε γίνει στο Λονδίνο. Παλιότερα είχε παραρτήματα σε πολλές μεγάλες πρωτεύουσες. Τώρα, προφανώς για λόγους οικονομικούς, οι έδρες των παραρτημάτων του βρίσκονται στις πόλεις: Αλεξάνδρεια, Βελιγράδι, Βερολίνο, Βουκουρέστι, Μόσχα, Οδησσό και Τεργέστη. Πεπραγμένα δεν εμφανίζονται πουθενά στις διαδικτυακές σελίδες του. Σήμερα πρόεδρος του ιδρύματος είναι ο κύριος Νίκος Α. Κούκης, τέως «υπεύθυνος λυκείου» των εκπαιδευτηρίων Δούκα.
Είναι εμφανές ότι το Υπουργείο Πολιτισμού (που κακώς – κάκιστα –κατάργησε το ΕΚΕΒΙ – το μοναδικό μας Κέντρο Βιβλίου) μην έχοντας τι να κάνει την άκρως απαραίτητη Βιβλιονέτ, την μετέφερε στο άλλο προβληματικό του παιδί, το ΕΙΠ, το οποίο όμως δεν διαθέτει ούτε τα μέσα ούτε την τεχνογνωσία για να την χειριστεί.
Δύο μέρες ολόκληρες πάλευα για να βγάλω κάποιο χρήσιμο αποτέλεσμα από τις ιστοσελίδες της Βιβλιονέτ. Και να πει κανείς ότι είμαι αρχάριος – 35 χρόνια εργάζομαι με υπολογιστές… Κατάφερα τελικά να βρω αυτό που ήθελα σχεδόν τυχαία – εκεί που δεν το περίμενα.
Για να δούμε: θα αποκτήσουμε πάλι ένα χρήσιμο και εύχρηστο βιβλιογραφικό αρχείο;