Tα γαϊδούρια

Ίσως να φταίει η μακρόχρονη διαμονή μου στην Γερμανία, ίσως και η αυστηρή νοοτροπία του πατέρα μου – έγινα άνθρωπος πειθαρχημένος. Πειθαρχημένος – όχι πειθαρχικός. Δεν μου αρέσει να με προστάζουν οι άλλοι. Αλλά όταν κάποιο κανόνα τον δέχομαι σαν σωστό, τον επιβάλω ο ίδιος στον εαυτό μου. Και τον τηρώ.

Στην Ελλάδα αυτό το τελευταίο είναι αρκετά δύσκολο. Γιατί δεν αρκεί να τηρείς εσύ τους κανόνες – πρέπει να το κάνουν και οι άλλοι. Όταν τους τηρείς μόνος σου, ιδιαίτερα στον δρόμο, κινδυνεύεις. Στην χειρότερη περίπτωση να σκοτωθείς. Στην καλύτερη να χαρακτηριστείς μαλάκας.

Υπάρχουν μερικά πράγματα σε αυτή τη χώρα που προκαλούν καχυποψία ή θυμηδία. Π. χ. να τηρείς τους νόμους, τους κανόνες και τους τύπους. Ή να είσαι ευγενής.

Θυμάμαι όταν γύρισα από την Γερμανία. Πήγαινα στο περίπτερο της γειτονιάς και αντί να πω στον περιπτερά «Πιάσε (ρε) ένα Βήμα!», έλεγα: «Καλημέρα σας. Παρακαλώ πολύ, μου δίνετε το Βήμα;» Ο περιπτεράς με κοίταζε περίεργα. Μετά μερικές μέρες ρώτησε ένα γνωστό μου αν ήμουν «τοιούτος». Επειδή οι περιπτεράδες ήταν τα Internet Portals της εποχής και κινδύνευε η φήμη μου, άφησα αμέσως μουστάκι και, όταν τον αντίκριζα, του μίλαγα σαν τραμπούκος για να με σεβαστεί.

Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας αποτελεί μείγμα από Ορθό Λόγο και εφαρμοσμένη ευγένεια. Ορθολογική είναι π. χ. η ρύθμιση της προτεραιότητας. Δεν γίνεται να περνάμε όλοι μαζί από μία διασταύρωση – γιατί θα σκοτωθούμε όλοι μαζί. Ευγένεια είναι να μην παρενοχλείς τον άλλο, να κάνεις τόπο όταν βλέπεις ότι βιάζεται, να έχεις κατανόηση για τον αρχάριο, τον γέροντα, την κυρία που δυσκολεύεται να παρκάρει. Πόσες φορές μου έχει τύχει να παρακολουθήσω ομαδικό υβρεολόγιο προς έναν ταλαίπωρο που το σαραβαλάκι του έμεινε στην μέση του δρόμου.

Είμαι σίγουρος πως, σε άλλες καταστάσεις, οι ίδιοι άνθρωποι που φωνάζουν στην κυρία να πλύνει πιάτα και κορνάρουν στον αρχάριο, θα φέρονταν αλλιώς σε έναν αδύναμο συνάνθρωπό τους που δυσκολεύεται. Η οδήγηση μας κάνει όλους κανίβαλους και τον δρόμο ζούγκλα. Επικρατεί το δίκαιο του ισχυρότερου, του θρασύτερου, του πιο αδίστακτου.

Από όλους τους συνανθρώπους μου στον δρόμο, αυτούς που δεν μπορώ να ανεχθώ με τίποτα, είναι τα γαϊδούρια της «άλλης λωρίδας». Εννοώ αυτούς που όταν υπάρχει στροφή αριστερά, αγνοούν όλη την ουρά των νομοταγών (μαλάκες!) που έχουν στοιχηθεί στην ειδική λωρίδα και μπαίνουν σφήνα στην κορυφή. Πολλές φορές μάλιστα, επειδή δεν τους χωράει η κορυφή, μπαίνουν μπροστά, δεύτερη σειρά, κλείνοντας και μία από τις κανονικές λωρίδες του δρόμου. Οι νομοταγείς θα χρειαστούν πολλά φανάρια για να στρίψουν, αφού σε κάθε πράσινο περνάνε περισσότεροι παράνομοι.

Δεν έχω δει ποτέ τροχονόμο να ελέγχει αυτήν την μόνιμη παράβαση. Αλλά μήπως έχω δει τροχονόμο να ελέγχει οτιδήποτε, εκτός από παράνομη στάθμευση και υπερβολική ταχύτητα; Κυκλοφορούν αυτοκίνητα χωρίς φώτα, χωρίς στοπ, χωρίς πινακίδες (ή σκεπασμένες από αδιαφανείς ζελατίνες), με εκτυφλωτικούς προβολείς (ακόμα και πίσω), με παράνομες υπερκατασκευές…. Κυκλοφορούν χωματουργικά φορτηγά ασκέπαστα, αφήνοντας σύννεφα σκόνης, νταλίκες στραβοφορτωμένες, παράνομα τρίκυκλα… Παραβιάζεται συνεχώς η προτεραιότητα, το κόκκινο, διασταυρώσεις κλείνονται… Παιδιά βλέπω στο μπροστινό κάθισμα, βρέφη στην αγκαλιά της μαμάς – ή καβάλα στο ντεπόζιτο μηχανής…

Παράνομη στάθμευση και υπερβολική ταχύτητα, είναι οι μόνες παραβάσεις που αναγνωρίζουν οι τροχονόμοι μας. Την δεύτερη βέβαια μόνον αν υπάρχει ραντάρ – ή αν γίνει ατύχημα. (Ως γνωστόν, όλα τα ατυχήματα στην Ελλάδα οφείλονται στην υπερβολική ταχύτητα).

Καλά – ευγενείς δεν είμαστε και θα αργήσουμε να γίνουμε (αν γίνουμε ποτέ). Θέλει γενιές να βελτιωθεί η συμπεριφορά. Ούτε εσωτερική πειθαρχία θα αποκτήσουμε γρήγορα (κι αυτό ξεκινάει από την κούνια). Αλλά εξωτερική πειθαρχία – από αυτήν που σου επιβάλουν; Τι δεν θα έδινα να δω ένα τροχονόμο να γράφει τα γαϊδούρια της άλλης λωρίδας!

Ουτοπίες. Ούτε που σε καταλαβαίνουν όταν τους το λες. Και το κακό είναι πως, όντας πειθαρχημένος, δεν μπορώ τουλάχιστον να παρανομήσω κι εγώ! Μία ζωή στήνομαι στην νόμιμη ουρά – μια ζωή βράζω από άγονη αγανάκτηση…