Τα άλλα blogs

Εμείς εδώ έχουμε αυτό το blog για να κάνουμε το κέφι μας. Και το κάνουμε. Ιδιαίτερα εγώ.

(Για ένα συγγραφέα το blog είναι κάτι μαγικό. Το βιβλίο, αυτό το υπέροχο όχημα, ξαφνικά γίνεται στατικό και αδρανές. Η διαδικασία της έκδοσης, της κυκλοφορίας, της ανάγνωσης, της αποτίμησης – που στο βιβλίο διαρκούν μήνες και χρόνια – εδώ συμπυκνώνονται σε ώρες και μέρες. Ο συγγραφέας έχει το κοινό κοντά του – όπως ο ηθοποιός – και απολαμβάνει αμέσως τις αντιδράσεις: τον έπαινο, τον ψόγο, την αντίρρηση. Ακούει να γεννιούνται παράλληλες με την δική του ιστορίες, που ο ίδιος τις πυροδότησε).

Αλλά με την φοβερή επιτυχία που έχει αποκτήσει αυτό το μέσο κινδυνεύουμε να είμαστε μία ελιτίστικη μειοψηφία. Γιατί, από τα 45.000.000 blogs του πλανήτη, πάρα πολλά χρησιμεύουν για άλλα πράγματα, όπως:

α) για δημοσιογραφική έρευνα, ανάλυση και ενημέρωση

β) για την άσκηση επιρροής και πίεσης

γ) για την άντληση χρημάτων (από διαφημίσεις).

Ας αρχίσουμε από το τρίτο.

Η φίλη από την Σουηδία, η Συμέλα Μελετλίδου με ρώτησε πριν μέρες με ένα email γιατί δεν βάζω διαφημίσεις στο blog μου. Είναι γεγονός ότι στο εξωτερικό blog με μικρότερη επισκεψιμότητα από αυτό, παίρνουν αρκετή διαφήμιση και εξασφαλίζουν στον κάτοχό τους ένα εισόδημα – που μερικές φορές είναι αξιοπρεπές.

Απάντησα ότι ειδικά εγώ θα ήμουν ο τελευταίος που θα έβαζε διαφήμιση στο blog του. Ακόμα με κυνηγάει η ρετσινιά του «διαφημιστή» που μου έκανε τόση ζημιά όταν εμφανίστηκα ως συγγραφέας. Ενώ ποτέ οι κριτικοί δεν αναφέρουν το επάγγελμα του συγγραφέα (π. χ. ο ακτινολόγος Αναγνωστάκης ή ο διπλωμάτης Σεφέρης) εγώ στις κριτικές ήμουν πάντα «ο γνωστός διαφημιστής».

Μετά σκέφθηκα ότι θα μπορούσα να βάλω διαφημίσεις ξεκαθαρίζοντας από την αρχή πως τα έσοδα θα δίνονταν σε ένα φιλανθρωπικό σκοπό – π. χ. το Actionaid. Αλλά ψάχνοντας το θέμα είδα πως η υπηρεσία Adsense της Google που φροντίζει να βάζει διαφημίσεις σε blog δεν καλύπτει την Ελλάδα – κι έτσι το ζήτημα έκλεισε. Διότι βέβαια δεν σκοπεύω να γίνω πράκτωρ και να κυνηγάω καταχωρίσεις.

Το α) και το β) το ήξερα βέβαια αλλά το είδα πολύ τεκμηριωμένα διαβάζοντας το βιβλίο «Εμείς είμαστε το Μέσο» (We the Media) του Dan Gillmor (dangillmor), που κυκλοφόρησε τώρα και σε ελληνική μετάφραση (εκδόσεις Οξύ). Το βιβλίο γράφτηκε το 2004 και ήδη έχει ξεπεραστεί από τον όγκο και την έκταση που πήρε το φαινόμενο των blogs. Ωστόσο οι βασικές του θέσεις είναι σωστές: έχουμε να κάνουμε με «λαϊκή δημοσιογραφία – από τον λαό για τον λαό» όπως λέει και ο υπότιτλος του βιβλίου. Ο καθένας μπορεί να γίνει εκδότης του εαυτού του.

Πριν από λίγα χρόνια για να διαδόσεις τις απόψεις σου χρειάζονταν τεράστια κεφάλαια. Ένα εκδοτικό συγκρότημα, ένας ραδιοφωνικός σταθμός (να μην μιλήσουμε για τηλεόραση) απαιτούσαν εκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις. Τώρα, με μόνο κόστος έναν υπολογιστή (που δεν χρειάζεται καν να είναι ισχυρός) και μία συνδρομή στο Διαδίκτυο μπορείς να διαδίδεις τις πληροφορίες σου, τις απόψεις, τις κρίσεις σου σε όλο τον κόσμο.

Και ποιος θα σε διαβάσει; θα αναρωτηθεί ο σκεπτικός. Στο βιβλίο του Gillmor θα δείτε περιπτώσεις (που από τότε έχουν πολλαπλασιαστεί) άγνωστων ανθρώπων που απέκτησαν δεκάδες χιλιάδες αναγνώστες και επιρροή αδιανόητη για τις παλιότερες συνθήκες. Θα διαβάσετε για πληροφορίες που μέσα από τα blogs (τα επίσημα ΜΜΕ τις είχαν καταπνίξει) κατάφεραν να ανατρέψουν πανίσχυρες πολιτικές ή οικονομικές καταστάσεις. Εξοπλισμένοι με φορητούς υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα και ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές οι «λαϊκοί δημοσιογράφοι», οι πρώην αναγνώστες «μετατρέπουν την δημοσιογραφία από διάλεξη σε διάλογο» (Gillmor). Τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ για τις βομβιστικές επιθέσεις του Λονδίνου προήλθαν όλα από κινητά τηλέφωνα. (Παντού υπάρχει πια ένα φωτογραφικό κινητό – και πίσω του ένας εν δυνάμει ρεπόρτερ).

Αλλά εκτός από την πληροφορία τα blogs επηρεάζουν και την διαμόρφωση γνώμης. Σε σημαντικό ποσοστό βοήθησαν τους Δημοκρατικούς να κερδίσουν την μάχη του Κογκρέσου και της Γερουσίας στις τελευταίες εκλογές.

Ήδη από το 1994 είχα γράψει πως το Internet είναι το πρώτο και το μόνο αμφίδρομο Μέσο. Ο κάθε παθητικός δέκτης, μπορεί να γίνει πομπός.

Οι διαφημιστές, που μετράνε συνεχώς την εμβέλεια και την επίδραση των Μέσων, κατάλαβαν γρήγορα την ισχύ του Internet. Στην Αγγλία το Δίκτυο φέτος θα απορροφήσει το 10,5 του συνολικού διαφημιστικού τζίρου, του χρόνου εκτιμάται ότι θα περάσει το 14,5% και μέχρι το 2010 θα έχει ξεπεράσει την τηλεόραση και θα είναι το πρώτο διαφημιστικό μέσο.

Ένα σημαντικό μέρος από αυτά τα χρήματα κατευθύνεται στον χώρο των δικτυακών ημερολογίων.

Αλλά δεν είναι μόνον αυτό.

Στην προχθεσινή Herald Tribune διαβάζω ότι η εταιρία Buzz Angels (κλάδος της Vanksen Group) ειδικεύεται στην προώθηση προϊόντων μέσω blogs. Δεν κάνει απευθείας διαφήμιση. Χαρίζει προϊόντα στους bloggers (κινητά τηλέφωνα, αρώματα, σαμπάνιες, ταξίδια) με την ελπίδα (όχι την υποχρέωση) ότι κάτι θα γράψουν για αυτά.

Γνωρίζει πως αν ένας blogger έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των αναγνωστών του, η γνώμη του μετράει περισσότερο από οποιαδήποτε καταχώριση. Η εταιρία συνεργάζεται ήδη με 5000 bloggers.

Η εφημερίδα ονομάζει αυτή την μέθοδο blog to blog (κατά την παλιά τακτική door to door – πόρτα-πόρτα). Και ισχυρίζεται ότι έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Ενώ εδώ εμείς παίζουμε και εκτονωνόμαστε – άλλοι εμπλουτίζονται και πλουτίζουν…

Και κανείς δεν μας χαρίζει τίποτα!