Το σκάνδαλο και η τραγωδία του Αγγελιόσημου

Πιθανότατα με το τελευταίο Ασφαλιστικό Νομοσχέδιο να απαλλαγεί η Ελληνική κοινωνία (και οικονομία) από το Αγγελιόσημο. Ο παράλογος αυτός «φόρος υπέρ τρίτων» επιβιώνει τώρα επί 49 χρόνια – παρόλο που έχει πολλές φορές αναγγελθεί η κατάργησή του.

Τι είναι το Αγγελιόσημο; Ένας φόρος που επιβάλλεται σε κάθε διαφήμιση – έντυπη, ραδιοφωνική ή τηλεοπτική. Κυμαίνεται από 16 ως 21,5% και αποδίδεται στα ασφαλιστικά ταμεία των δημοσιογράφων. Οι εκδότες και καναλάρχες δεν πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές για τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις τους – αλλά και οι εργαζόμενοι πληρώνουν λιγότερα σε σχέση με τις παροχές τους.

Δηλαδή, με άλλα λόγια, την κοινωνική ασφάλιση των δημοσιογράφων και άλλων εργαζόμενων στα ΜΜΕ την πληρώνει ολόκληρος ο ελληνικός λαός. Διότι όπως καταλαβαίνετε το κόστος διαφήμισης κάθε προϊόντος επιβαρύνει την τιμή του. Άρα κάθε φορά που αγοράζετε μακαρόνια ή απορρυπαντικό, εισφέρετε και στον ΕΔΟΕΑΠ (Ενιαίος Δημοσιογραφικός Οργανισμός Επικουρικής Ασφάλισης και Περίθαλψης). Αυτό βέβαια είναι μία διεθνής πρωτοτυπία. Τα ποσά δε που εισέπραττε το Ταμείο τον καιρό των παχέων αγελάδων της διαφήμισης (1980-2010) ήταν μυθώδη.

Ο ΕΔΟΕΑΠ δηλώνει ότι ασφαλίζει 18.500 άτομα. Από αυτούς ούτε οι μισοί δεν είναι ενεργοί ή συνταξιούχοι δημοσιογράφοι. Υπάρχουν εκεί υπάλληλοι Δημοσίου και ΔΕΚΟ που εργάζονται στα Γραφεία Τύπου και πολλοί άλλοι που είχαν το σωστό μέσο.

Πώς προέκυψε το αγγελιόσημο; Επί Κατοχής είχε επιβληθεί μία εισφορά 5% στις αγγελίες του ημερήσιου Τύπου (τότε ουσιαστικά δεν υπήρχαν διαφημίσεις).  Αυτή την εισφορά η Χούντα την ανέβασε σε 20%, την επεξέτεινε σε όλα τα έντυπα (και στα περιοδικά) στο ραδιόφωνο και αργότερα στην Τηλεόραση.

Γιατί το έκανε αυτό η Χούντα; Προφανώς για να καλοπιάσει δημοσιογράφους και εκδότες. Άλλωστε είχε καταργήσει έναν άλλο παράτυπο πόρο, το ονομαζόμενο «Λαχείο των Συντακτών». Γιατί παράτυπο; Διότι το Σύνταγμα γράφει ότι μόνο το κράτος δικαιούται να οργανώνει λαχεία. Αλλά ο Μεταξάς, όταν έφτιαξε την Διεύθυνση Κρατικών Λαχείων, τους παραχώρησε το προνόμιο – κι έγιναν το μοναδικό ιδιωτικό λαχείο στην Ελλάδα.

Εργαζόμουν τότε (1967) στη διαφήμιση και έζησα το Αγγελιόσημο στην πράξη. Μείωσε τα έσοδά μας και μας κατέστησε εισπράκτορες ασφαλιστικών εισφορών.  Μετά την Χούντα είχα συζητήσει το θέμα με τον Τάκη Λαμπρία, υπουργό Προεδρίας και δεξί χέρι του Καραμανλή. Θυμάμαι την αντίδρασή του: «Ό,τι άλλο θέλεις – αυτό ξέχνα το».

Ήταν βέβαιο ότι κάποτε το Αγγελιόσημο θα έπαυε να υπάρχει. Επρόκειτο για  μία διεθνή ανωμαλία. Το ζητούσε η Ευρωπαϊκή Ένωση από δεκαετίες. Η τραγωδία είναι, πως ενώ αυτό ήταν σίγουρο, οι διάφορες Ενώσεις Συντακτών δεν φρόντισαν εγκαίρως να δημιουργήσουν νέες συνθήκες, να διαπραγματευθούν με τους εργοδότες και το κράτος. Έτσι φτάσαμε στην χειρότερη εποχή: η διαφήμιση έχει καταρρεύσει, οι εργοδότες επίσης και οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν ένα τεράστιο κενό. Αν καταργηθεί το  Αγγελιόσημο μένουν εντελώς ακάλυπτοι. Από εκεί που ήταν οι πιο προνομιούχοι ανάμεσα στους ασφαλισμένους, κινδυνεύουν να γίνουν παρίες!

Υ. Γ. 1 Να διευκρινίσω ότι δεν είμαι μέλος δημοσιογραφικής ένωσης και δεν είμαι ασφαλισμένος στον ΕΔΟΕΑΠ (ούτε πουθενά αλλού, άλλωστε).

Υ. Γ. 2  Άρθρο Μανδραβέλη στην Καθημερινή της Κυριακής 24.4.16 για την χρεωκοπία των εμμέσως κρατικοδίαιτων ΜΜΕ  http://www.kathimerini.gr/857742/opinion/epikairothta/politikh/ta-domika-provlhmata-twn-mme) Αν θέλετε να διαβάστε τις απόψεις της άλλης πλευράς – π.χ. γιατί το Αγγελιόσημο δεν είναι «φόρος υπέρ τρίτων» – αλλά «κοινωνικός πόρος» θα τις βρείτε εδώ: http://mediatvnews.gr/?p=3391