Πενθώ την απουσία ενός σημαντικού δημιουργού και ανήσυχου ανθρώπου: του Νίκου Νικολαΐδη.
Οι περισσότεροι τον ξέρουν ως σκηνοθέτη κινηματογράφου ("Τα κουρέλια τραγουδούν ακόμα", "Γλυκειά Συμμορία") αλλά ήταν και καλός συγγραφέας, με πέντε βιβλία από τα οποία το δεύτερο "Ο Οργισμένος Βαλκάνιος" (1976) είναι ένα από τα εμβληματικά μυθιστορήματα της εποχής μας.
Αν ζούσε σε άλλη χώρα θα είχε εκτιμηθεί πολύ περισσότερο - ήταν ίσως ο καλύτερος auteur σκηνοθέτης μας, αλλά τόσο αντισυμβατικός και κόντρα στο ρεύμα, που ποτέ δεν αναγνωρίστηκε δίκαια. Ο Νταίηβιντ Λυντς της Ελλάδος δεν έκανε πολιτική, ήταν απαισιόξος εστέτ και λάτρευε τον Αμερικανικό κινηματογράφο. Πως θα μπορούσε να επιβιώσει...
Θέλω να τον αποχαιρετίσω με δύο κείμενα: ένα δικό μου του 1983 που τον αναφέρει και την τελευταία παράγραφο από τον "Οργισμένο Βαλκάνιο".
Η ΓΕΝΙΑ ΤΩΝ ΦΛΙΠΕΡΥπήρχαν αυτοί, που ήταν μάστορες στο να κουνάνε όλο το μηχάνημα, ίσα-ίσα στο όριο - πριν εμφανιστεί με κόκκινα γράμματα η λέξη TΙLT και χάσεις το χρήμα.
Υπήρχαν άλλοι, που ούτε κουνιόντουσαν, ούτε κουνούσαν - έπαιζαν συγκεντρωμένοι σαν βουδιστές μοναχοί, με όλη τη δύναμη συμπυκνωμένη στα δάχτυλα που διάταζαν τα φλίπερ.
Οι πρώτοι ήταν σίγουρα πιο θεαματικοί καθώς κυριολεκτικά χόρευαν πάνω στο ταμπλό. Αλλά εμένα μ' άρεσαν οι δεύτεροι, με το ακίνητο πρόσωπο του ποκερίστα, που ισορροπούσαν την μπάλα στην κορυφή του φλίπερ και τη χάιδευαν πριν την εκτοξεύσουν.
Έναν καιρό μ' είχε πιάσει μανία και με την "αρκούδα". Ήταν η πρώτη ηλεκτρονική σκοποβολή. Έβγαινε η αρκούδα διασχίζοντας αργά τη γυάλινη σκηνή - κι όταν την πετύχαινες σηκωνόταν στα πισινά πόδια και μούγκριζε. Εκεί μπορούσες να ξανασημαδέψεις το ηλεκτρονικό μάτι στην κοιλιά της κι αν ήσουν γρήγορος να μην την αφήσεις να ξανακαθίσει για πολλή ώρα.
Τέλη της δεκαετίας του πενήντα. Φωκίωνος Νέγρη. Αμέσως μετά τη γενιά του ροκ -λίγα χρόνια διαφορά - η γενιά των φλίπερ. Χόρεψε κι αυτή τον Μπίλ Χάλεϋ και τον "Ελβις (εμείς είχαμε αρχίσει τα πάρτι μας με τον Γκλεν Μίλλερ). Εμείς είχαμε γίνει "υπαρξιστές", αυτοί έγιναν "μπήτ". Αλλά τα βράδια όλοι παίζαμε φλιπεράκια.
Μια ζωή με κυνηγάει η αίσθηση της χαμένης τρίτης μπάλας. Κάνεις μια τρομερή πρώτη μπάλα (τι στόχους, τι φώτα, τι μουσικές, τι καμπάνες) βγάζεις την "γκόμενα", ανάβεις τον ιπτάμενο δίσκο, ρίχνεις τα πάνω, μπαίνεις στον κύκλο - τα πάντα! Κάνεις μια προσεχτική δεύτερη μπάλα και πας για ρεκόρ. Και η τρίτη με παγερή απάθεια φεύγει ακριβώς ανάμεσα στα δύο φλίπερ στο μαθηματικό σημείο που δεν την αγγίζει τίποτα.
Ευτυχία ήταν μια καλοζυγισμένη μπαλιά στο BONUS η δύο απανωτές ριξιές που κατεβάζουν πέντε πάνω (χάος οι καμπάνες και τα φώτα). Κι έβγαζες (ήταν γενναιόδωρα τότε τα μηχανήματα) και τρία και πέντε παιχνίδια δωρεάν.
Είχε κάτι ωραίο αυτή η ανταμοιβή της επιτυχίας - με φώτα και μουσικές. Παραξενευόσουνα που στη ζωή κανείς δεν σε χειροκροτούσε τόσο- όσο ένα μηχάνημα. Εκεί χτυπούσες το στόχο και τότε ήταν που όλα σώπαιναν εχθρικά. Α!, η γενιά των φλίπερ! Τελετουργική ατμόσφαιρα, ελάχιστα κορίτσια, αυστηρή Ιεραρχία. Κλειστό στέκι ανάλογο αλλά εντελώς διαφορετικό από τα μπιλιαρδάκια των γυμνασιακών μου χρόνων όμως εξίσου "κακόφημα" για τους καλούς αστούς. Άλλωστε, σε λίγο, η πρώτη δημοκρατική κυβέρνηση της χώρας απαγόρεψε τα φλιπεράκια. Τότε περάσαμε στην παρανομία.
Χρόνια μετά, όταν πήγαινα για δουλειές στη Γερμανία, έμενα πάντα σε ένα όχι σπουδαίο ξενοδοχείο, μόνο και μόνο γιατί στο υπόγειο του είχε αίθουσα παιχνιδιών με αυθεντικά (μηχανικά-ηλεκτρικά και όχι ηλεκτρονικά) φλίπερ.
Εκκεντρικότητες, έλεγαν οι γνωστοί μου. Αλλά ποιος -έξω από τον Νίκο Νικολαΐδη- ξέρει να πει πόσο η ψυχή μας έχει μείνει δεμένη στα πολύχρωμα φωτάκια, τις καμπάνες και τις σειρήνες των φλίπερ; Σίγουρα, αν έρθει ποτέ για μας η Αποκάλυψη, η Δευτέρα Παρουσία, θα 'ρθει με ένα χτύπημα στα εκατό χιλιάδες - κι όλα τα φώτα τρελά.
________________________________________
Οργισμένος Βαλκάνιος:"Δρόμο, ξαναφώναξε και μαρσάρισε σκληρά ώσπου ένα σύννεφο σκόνης ξεσηκώθηκε και τους τύλιξε. Κοίταξε δεξιά, αριστερά κι ύστερα σφίγγοντας την Machules μες τα σκέλη του, έδωσε όλο το γκάζι κι αναδύθηκε μέσα από το γαλανό σύννεφο της εξάτμισης σα μαυρος άγγελος εκδικητής. Ιππεύοντας τα 120 βρυχώμενα μίλια της, χύθηκε στην άσφαλτο χαράζοντας μιαν ασημενια λάμψη μες το απομεσήμερο..."Αντίο Νίκο!
_________________________________________________
Y. Γ. Νέο post στο
dimoutech Από σήμερα αρχίζω εβδομαδιαία συνεργασία με το LiFO. Προμηθευτείτε το (τζάμπα είναι). Για τους μη Αθηναίους και όσους δεν το βρουν, τα κείμενα θα δημοσιεύονται στο site του περιοδικού
ΕΔΩ.