Όποτε σκέπτομαι το Κομμουνιστικό κόμμα Ελλάδος, μελαγχολώ.
Πώς έχει έτσι ξεμείνει, το μοναδικό κόμμα του είδους στην Ευρώπη – ίσως και στον κόσμο. Θυμάμαι την εφηβεία μου όπου καταβρόχθιζα, Μαρξ, Λένιν, Πλεχάνωφ. Ναι πέρασα κι από αυτή την φάση, πριν δω τα πράγματα από κοντά, πριν την 17 Ιουνίου της Ανατολικής Γερμανίας, την Επέμβαση στην Ουγγαρία και την «Άνοιξη της Πράγας».
Στις 17 Ιουνίου του 1953, μετά την καταστολή του κινήματος των εργατών στην ανατολική Γερμανία (πρώτη εμφάνιση των Ρωσικών τανκ) ο Μπρεχτ (ο δικός τους) είχε γράψει ένα φαρμακερό ποίημα με τίτλο «Η λύση». (Μεταφράζω πρόχειρα):
Μετά την εξέγερση της 17 Ιουνίου
Ο γραμματέας της Ένωσης των Συγγραφέων
Έβαλε να μοιράσουν φυλλάδια στην Λεωφόρο Στάλιν
Όπου μπορούσες να διαβάσεις
Ότι ο λαός είχε χάσει την εμπιστοσύνη της κυβέρνησης
Και μονάχα με διπλή δουλειά
Θα μπορούσε να την ξανακερδίσει.
Αλλά δεν θα ήταν πιο απλό
Η κυβέρνηση να διαλύσει τον Λαό
Και να εκλέξει έναν άλλο;
Το 2013 απαντώντας σε ένα κείμενο του Αυγουστίνου Ζενάκου στο περιοδικό Unfollow που έγραφε: «Ας μην γελιόμαστε. Φιλελεύθεροι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν. [ ] Γι' αυτό η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να διασώσει τα φιλελεύθερα προτάγματα στην Ελλάδα είναι η Αριστερά. Όπως άλλωστε έκανε πάντα».
Η απάντησή μου τότε: «Με την πρώτη φράση συμφωνώ. Δυστυχώς. Έχοντας παλέψει δεκάδες χρόνια για την διάδοση του Φιλελευθερισμού στην Ελλάδα (προσοχή: καμία σχέση με τον νέο-φιλελευθερισμό!) πρέπει να ομολογήσω την ήττα μου. Οι πραγματικοί φιλελεύθεροι στη χώρα μας μετριούνται στα δάχτυλα και δεν κατάφεραν ποτέ να επηρεάσουν σημαντικά την δημόσια ζωή και σκέψη. Είναι φανερό πως από εδώ δεν πέρασε ο Διαφωτισμός.
Συμφωνώ ακόμα και με την δεύτερη φράση. Πράγματι οι αυθεντικοί Αριστεροί θα έπρεπε να ήταν φιλελεύθεροι. Και ο Μαρξ ήταν παιδί του Διαφωτισμού και η απελευθέρωση του ανθρώπου από την εκμετάλλευση, είναι φιλελεύθερο αίτημα.
Δυστυχώς η τρίτη με βγάζει από τα ρούχα μου. «Όπως έκανε πάντα». Μα πάντα η Αριστερά έκανε το αντίθετο! Όσοι αριστεροί σκέπτονταν ελεύθερα (δηλαδή διαφορετικά), βρέθηκαν απομονωμένοι, κυνηγημένοι, αφορισμένοι, και συχνά νεκροί. Ακόμα και είδωλα της Αριστερής διανόησης από τον Τρότσκυ και τη Ρόζα Λούξεμπουργκ μέχρι τον Γκράμσι και τον Τσε, αντιμετώπισαν την κομματική «ορθοδοξία». Να μην θυμηθώ τις «δίκες» της Μόσχας. Καμία παράταξη, παγκόσμια, δεν έχει κατασπαράξει τόσα στελέχη της.
Πάντα με μπέρδευε αυτό το δήθεν «κίνημα απελευθέρωσης», που υποδούλωνε τα μυαλά. Στο όνομα της «ενότητας» έπεφτε η δογματική «γραμμή» και αλίμονο αν κάποιος την αγνοούσε».
Και έκλεινα γράφοντας:
«Σε έναν άλλο κόσμο, (εκείνον, τον «εφικτό») Αυγουστίνε Ζενάκο, η Αριστερά ίσως να είναι φιλελεύθερη. Σε αυτή εδώ τη γη και σε όλη την ιστορία της, ήταν δυστυχώς το αντίθετο. Σήμερα θαυμάζουμε την τριλογία «Ακυβέρνητες Πολιτείες» του Στρατή Τσίρκα, αλλά η τότε Αριστερά μας τον διέγραψε και ο Ζντάνωφ της εποχής, Μάρκος Αυγέρης, εκτόξευσε εναντίον του ένα λίβελο».
Και συνεχίζω σήμερα: Τι έχει αλλάξει από τότε; Όταν έπεσαν τα τείχη και είδαμε τα γκούλαγκ, ένα-ένα τα κομμουνιστικά κόμματα σε όλο τον κόσμο εξαφανίζονταν. Ή μεταμορφώνονταν σε άκρως καπιταλιστικά (όπως το ΚΚ της Κίνας) που παλεύει εναντίον των ΗΠΑ, για τα πρωτεία της παγκόσμιας οικονομικής δύναμης.
Εκτός από δύο: το ΚΚ της Βόρειας Κορέας, που επιτρέπει στον ηγέτη του να παίζει με πυραύλους και το δικό μας που ονειρεύεται ακόμα την απόλυτη δικτατορία. Την υπενθυμίζει σε κάθε του λόγο ο ηγέτης του: Την δικτατορία του προλεταριάτου.
Δεκάδες φορές, σε δεκάδες κράτη, εφαρμόστηκε και απέτυχε παταγωδώς. Ακόμα ελπίζουν;
