1. Έχουμε συνηθίσει να γιορτάζουμε κάθε εθνική επέτειο
εθνικιστικά. Από τον καιρό του
σχολείου και του στρατού, εθνική εορτή σημαίνει και εθνικιστική έξαρση .
2. Το πρόβλημα είναι πως έχουμε έτσι ανατραφεί. Από
τις έρευνες και της δημοσκοπήσεις συνάγεται ότι είμαστε ο πιο εθνικιστικός λαός
της Ευρώπης. (άνω του 90% των Ελλήνων είναι υπερήφανοι που είναι Έλληνες – ενώ
άλλοι, μεγαλύτεροι λαοί κινούνται στο 40-50%).
3. Ο εθνικισμός ήταν μία χρήσιμη ιδεολογία τον 19ο
αιώνα, όταν διαμορφώνονταν τα σημερινά έθνη. Σήμερα είναι όχι απλώς
ξεπερασμένος αλλά εμπόδιο για την διεθνή συνεργασία και φιλία. Πρέπει να
περάσουμε από τον εθνικισμό στον πατριωτισμό. Ο πατριώτης αγαπάει την πατρίδα
του χωρίς να την θεωρεί ιδιαίτερη και ανώτερη από τις πατρίδες των άλλων.
4. Αν δεν απαλλαγούμε από τον εθνικισμό,
κινδυνεύουμε ο εορτασμός να γίνει μία εθνική φιέστα (σαν αυτές της δικτατορίας)
που μπορεί να μας κάνει ρεζίλι.
5. Προτείνω ο εορτασμός να μην επικεντρωθεί στην
επανάσταση αυτή καθ’ αυτή αλλά στα διακόσια χρόνια που πέρασαν και που μας
διαμόρφωσαν σαν έθνος.
6. Γιατί αν μείνουμε στην επανάσταση, θα πρέπει να
αποσιωπήσουμε πολλές σκοτεινές πλευρές της. Έχω στα χέρια μου μία μελέτη του
Νίκου Ι. Μέρτζου, εκλεκτού Έλληνα, με τίτλο «Εμφύλιοι πόλεμοι μέσα στον Ιερό
αγώνα» που αποδεικνύει ότι τα τελευταία έξη χρόνια της επανάστασης δεν υπήρξε
ημέρα χωρίς εμφύλια διαμάχη. Όπως έχω ξαναγράψει, πιο πολύ πολεμούσαν οι
Έλληνες μεταξύ τους, παρά με τους Τούρκους. Τόσο που στο τέλος η επανάσταση
ουσιαστικά αυτοκτόνησε – και ο Ιμπραήμ αλώνιζε έχοντας υποχείρια την Ελλάδα.
7. Εξ ου και δεν ελευθερωθήκαμε – μας απελευθέρωσαν
οι Μεγάλες Δυνάμεις. Με την κοινή τους απόφαση και την ναυμαχία στο Ναυαρίνο.
Αυτό δεν ταιριάζει καθόλου με την εθνική μας υπερηφάνεια. Όπως και η δολοφονία
του Καποδίστρια επειδή δεν υπέκυπτε στους τσιφλικάδες.
8. Αντίθετα στα χρόνια που ήρθαν μετά, κάναμε
αξιόλογα πράγματα. Καταφέραμε να αποκτήσουμε σύνταγμα πριν από πολλά άλλα ευρωπαϊκά
κράτη. Καταφέραμε να πολλαπλασιάσουμε την έκταση της χώρας. Μορφές όπως ο
Τρικούπης, ο Βενιζέλος και ο Καραμανλής, μεγάλωσαν και εκσυγχρόνισαν την Ελλάδα.
9. Αυτά πρέπει να γιορτάσουμε στα γενέθλια του
έθνους μας. Χωρίς να αποκρύπτουμε τις σκιές και τα λάθη, να δώσουμε έμφαση στα
θετικά σημεία και στα επιτεύγματα.
1 10. Να προβάλουμε τις μορφές των δημιουργών μας. Πόσα κράτη με το δικό μας μέγεθος και
την σύντομη ιστορία μας, έχουν μία Κάλας, ένα Μητρόπουλο, ένα Σκαλκώτα, ένα
Θεοδωράκη, ένα Χατζηδάκη, ένα Σαββόπουλο, ένα Vangelis, ένα Ροΐδη, ένα Παπαδιαμάντη,
ένα Καβάφη, ένα Σεφέρη, ένα Ρίτσο, έναν Ελύτη, μία Δημουλά, και τόσους άλλους ποιητές,
συνθέτες, εικαστικούς, στοχαστές, επιστήμονες διεθνούς φήμης.
1 11. Δεν
χρειάζεται, για μία ακόμη φορά να στεφανώσουμε τους ανδριάντες των ηρώων του
21. Καλύτερα να μελετήσουμε ψύχραιμα και επιστημονικά εκείνη τη δύσκολη
περίοδο, κερδίζοντας γνώση και πείρα για το μέλλον. Αν καταλάβουμε καλύτερα και
τις σκοτεινές μας πλευρές, μπορεί να προχωρήσουμε περισσότερο προς την
ωριμότητα. Είμαστε νέο κράτος, από τα νεότερα στην Ευρώπη κι έχουμε πολλά να
μάθουμε ακόμα. Ο τίτλος του μικρού βιβλίου του Γιώργου Δερτιλή: «Επτά πόλεμοι,
τέσσερεις εμφύλιοι, επτά πτωχεύσεις» δίνει μία συνοπτική αφήγηση τον 200 ετών
που γιορτάζουμε, από την αρνητική της πλευρά. Η μεγάλη του μνημειώδης «Ιστορία
της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας» όπως και το βιβλίο του Κώστα Κωστή «Τα
κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας» θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικά αναγνώσματα
για όλα τα μέλη της επιτροπής. Πιστεύω πως πολλά μέλη της θα συμμερίζονται τις
απόψεις τους.
1 12. Έτσι
μόνο θα μπορούσαμε να γιορτάσουμε μία ρεαλιστική αλλά και αυθεντική 200ετία…
