Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 26, 2011

Το αριστούργημα


Από τότε που έμαθα να διαβάζω, ήθελα να γίνω συγγραφέας. Νομίζω ότι φταίει ο Ιούλιος Βερν. Τον διάβαζα στις παλιές καθαρευουσιάνικες εκδόσεις του Σιδέρη – σε μεγάλο σχήμα και με τις πρωτότυπες χαλκογραφίες. Σε κάθε βιβλίο, απέναντι από την σελίδα του τίτλου, υπήρχε το πορτρέτο του Βερν. Επιβλητικός, με την τεράστια γενειάδα του, έμοιαζε με τον Παντοκράτορα στις εκκλησίες. Γύρω από το πρόσωπό του, σε μικρές στρογγυλές βινιέτες, ήταν σκηνές από τα πιο γνωστά του μυθιστορήματα – όλος ο κόσμος που είχε πλάσει. Και σε αυτό μου θύμιζε το Θεό.

Ήθελα λοιπόν κι εγώ να γίνω δημιουργός κόσμων. Το πρώτο μου μυθιστόρημα, περιπετειώδες και φαντασιακό, το δημοσίευσα μαθητής στο Γυμνάσιο σε ένα περιοδικό του «Ερυθρού Σταυρού Νεότητος».  Ήταν και το τελευταίο (δεν ξανάγραψα μυθιστόρημα) και έμεινε ημιτελές.

Θα πείτε: συγγραφέας χωρίς μυθιστόρημα; Οι πιο πολλοί ταυτίζουν τις δύο έννοιες. Κι όμως γίνεται. Υπάρχει η ποίηση, τα σύντομα πεζά, το δοκίμιο, η σάτιρα... Κάποια στιγμή άφησα και την προσοδοφόρο δουλειά μου, για να αφοσιωθώ στο γράψιμο.

Όπως κάθε συγγραφέας, σε όλη μου τη ζωή προσπαθούσα να γράψω το Μεγάλο μου Έργο, το Magnum Opus, το Αριστούργημα.

Τι είναι το Αριστούργημα; Είναι μία φαντασιακή κατασκευή. Στην ιδανική (αλλά θεωρητική) περίπτωση είναι το έργο που μόλις κυκλοφορήσει θα κάνει τους κριτικούς να παραληρούν, τους άλλους συγγραφείς να πρασινίσουν από ζήλεια, το κοινό να εκστασιάζεται, τους βιβλιοπώλες να πουλάνε ντάνες ολόκληρες και τους μεταφραστές να ιδρώνουν. Κυρίως θα είναι ΤΟ έργο που θα ξεπεράσει τη φθορά και θα επιβιώσει για πάντα. Περιττό να πω ότι θα σάρωνε  και  τα βραβεία: από τα Κρατικά μέχρι το Νόμπελ.

Φυσικά μία τέτοια συγκυρία είναι από σπάνια ως αδύνατη. Τα περισσότερα βιβλία που σήμερα χαρακτηρίζουμε αριστουργήματα, είτε παραγνωρίστηκαν στην εποχή τους, είτε ανακαλύφτηκαν μετά το θάνατο του συγγραφέα. Άλλα ήταν «δεύτερα», έργα που ο δημιουργός τους δεν εκτιμούσε. Μερικά,  που δοξάστηκαν ως αριστουργήματα, ξεχάστηκαν σύντομα. Τον ποιητή που πήρε το πρώτο Νόμπελ λογοτεχνίας, δεν τον διαβάζει κανείς.

Τι έχει  μείνει από το παιδικό όραμα;  Μετά από 61 βιβλία, μόνον η απόλαυση της γραφής. Το τελικό αποτέλεσμα, η οριστική κρίση μετατίθεται στο απώτερο μέλλον. Και στην απίθανη περίπτωση που έγραψα το αριστούργημα, δεν θα το μάθω ποτέ.