Δευτέρα, Φεβρουαρίου 11, 2013

Η σημασία του να είσαι διδάκτωρ


Professor Dr. Dr. Dr. (h. c.)*

Στην Γερμανία υπάρχουν δύο ειδών τίτλοι. Ο κλασικός «κύριος/κυρία» και ο Διδακτορικός. Μάλιστα ο τελευταίος, όπως το Sir στην Αγγλία, υποκαθιστά και το όνομα. Έτσι αν ο John Smith τιμηθεί με τίτλο, χάνει το επίθετό του και γίνεται σκέτος Sir John, ενώ στην Γερμανία χάνει όλο του το όνομα και γίνεται απλώς Herr Doktor.
Θυμάμαι τις σερβιτόρες στα φοιτητικά εστιατόρια που ρωτούσαν συνεχώς αν κάποιος από τους τακτικούς θαμώνες είχε τελειώσει το διδακτορικό του, οπότε βέβαια θα έπρεπε να του απευθύνονται με τον ορθό τρόπο. Από την στιγμή αυτή άλλαζε  όχι μόνο η ζωή αλλά και το όνομά σου.

Γιατί όλα αυτά; Διότι, αν η απόκτηση του διδακτορικού είναι μία τόσο μεγάλη τιμή, η απώλεια του τίτλου είναι μέγιστη ατιμία. Σαν να σου ξηλώνουν τα γαλόνια στο στρατό.
Διαβάζω λοιπόν στις εφημερίδες πως ο διδακτορικός τίτλος αφαιρέθηκε από την υπουργό Παιδείας (!) της Γερμανίας Annette Schavan, διότι, σε μεταγενέστερη εξέταση της διδακτορικής της διατριβής, βρέθηκε ότι είχε κάνει αντιγραφές από άλλα συγγράμματα. (Ούτε μπορώ να φανταστώ τι θα έκανε στη χώρα μας μία τέτοια έρευνα…).

Είναι η δεύτερη περίπτωση, μετά την πολύ πιο ηχηρή του λαμπερού υπουργού (και κάποτε υποψήφιου διαδόχου της Μέρκελ) Karl-Theodor zu Guttenberg, όπου μάλιστα η Schavan είχε παίξει σημαίνοντα ρόλο στην υποβάθμισή του. Και αυτός είχε «φωραθεί κλέπτων οπώρας». Ο zu Guttemberg, όχι μόνο παραιτήθηκε αλλά αποχώρησε τελείως από την πολιτική. Για την Schavan τα πράγματα δεν είναι τόσο σαφή. Παραιτήθηκε βέβαια και αυτή από υπουργός, αλλά υπολογίζει στη στήριξη της Μέρκελ (είναι προσωπική της φίλη) και προτίθεται να προχωρήσει δικαστικά εναντίον του πανεπιστημίου που της αφαίρεσε τον τίτλο.
Τι μας ενδιαφέρουν όλα αυτά; Για τρεις λόγους: ο πρώτος, το πόσο μετράει σε μία προηγμένη χώρα η σωστή και τίμια επιστημονική εργασία. Και δεν μετράει μόνο μέχρι να πάρεις το «χαρτί» - αλλά και μετά.

Ο δεύτερος λόγος: και οι δύο αυτές αποκαλύψεις έγιναν μέσω Διαδικτύου! Από τις στιγμή που όλα τα κείμενα υπάρχουν στο Ιντερνέτ και οι μηχανές εύρεσης κάνουν παιχνιδάκι την σύγκριση… τρέμετε αντιγραφείς!

Ο τρίτος: η ευαισθησία των πολιτικών. Ήδη στην Ουγγαρία και την Πολωνία ανάλογα σκάνδαλα οδήγησαν σε παραιτήσεις. Ο Ρουμάνος πρόεδρος αγωνίζεται να κρατηθεί στη θέση του. Σκέπτεστε κάποιον Έλληνα υπουργό ή βουλευτή να παραιτείται και να αποσύρεται από την πολιτική, για ένα παρόμοιο λόγο;
_________________________________________________
* Είχα ένα καθηγητή που είχε πάρει δύο διδακτορικά και του είχε απονεμηθεί ένα τρίτο "τιμής ένεκεν" (honoris causa). Στην κάρτα του έβαζε και τα τρία, με διευκρίνηση για το τρίτο...