Τρίτη, Μαρτίου 20, 2007

Διαβάζεται; Πα πα πα!

Κάποιος φίλος «ανακάλυψε» προχθές τον «Κόμη Μοντεχρίστο» του Αλέξανδρου Δουμά. Ήταν γοητευμένος και από το μύθο και το αφήγημα.

«Μην πεις σε κανένα ότι σου άρεσε αυτό το βιβλίο. Θα χάσεις το κύρος σου. Είναι ‘λαϊκό’ και αειθαλές μπεστ-σέλλερ», του είπα.

Ο Δουμάς, δημιουργός μύθων που ζούνε αιώνια (η επιστροφή και εκδίκηση του Μοντεχρίστο έχει μπει στο συλλογικό μας υποσυνείδητο) δεν έγινε ποτέ μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Όπως και ο λίγο μεταγενέστερός του Ιούλιος Βερν – εξίσου μεγάλος μυθοποιός και οραματιστής.

(Από αυτούς που μπήκαν στην Ακαδημία τα 2/3 δεν υπάρχουν πια ούτε στις Γαλλικές εγκυκλοπαίδειες).

Ποιο ήταν το εμπόδιο στην αναγνώρισή τους; Διαβάζονταν. Άρεσαν. Σε πολλούς.

Θυμήθηκα ένα κείμενο που είχα γράψει πριν από χρόνια.




Η ΤΕΧΝΗ ΩΣ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΣ

Το διάβασα σε σοβαρή στήλη έγκυρης (στα πνευματικά) εφημερίδας μας:
«Καλογραμμένο βιβλίο, διαβάζεται ευχάριστα — πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι λογοτεχνία».

Περίμενα μερικές εβδομάδες τις αντιδράσεις — δεν φάνηκαν. Μπορούμε λοιπόν να καταλήξουμε πως η θέση του καθ' όλα εγκύρου εντύπου είναι σήμερα κρατούσα άποψη. Λογοτεχνία (και κατ' επέκτασιν τέχνη) είναι το δυσάρεστο, το δυσανάγνωστο, το δύσκολο.

Κρύψου λοιπόν παραμυθά "Όμηρε, απολαυστικέ Βοκκάκιε, διασκεδαστή Σαίξπηρ, λαϊκέ Θερβάντες, κωμικέ Μολιέρο, συγκινητικέ Ντίκενς, καυστικέ Σουίφτ, διαυγέστατε Βολταίρο, συναρπαστικέ Ντοστογιέφσκι, σαφέστατε Φλωμπέρ. Δεν γράψατε λογοτεχνία — δεν είσαστε καλλιτέχνες, αφού «διαβάζεστε ευχάριστα!».

Κατ' αναλογίαν ούτε ο Μότσαρτ κι ο Μπετόβεν είναι σημαντικοί συνθέτες (καθότι «ακούγονται ευχάριστα»), ούτε βέβαια οι μεγάλοι κλασικοί ζωγράφοι είναι πραγματικοί καλλιτέχνες (αλίμονο! Όλοι τους «βλέπονται ευχάριστα!»).

Ως εδώ χαμογελάμε. Αλλά το σύμπτωμα είναι σοβαρό και η αρρώστια επικίνδυνη — η αρρώστια που διώχνει το κοινό.

Μέχρι τα 1800 η τέχνη ήταν άμεσα ταγμένη στην υπηρεσία της κοινωνίας. Δεν υπήρχε «τέχνη για την τέχνη», «τέχνη για τον καλλιτέχνη» ή «τέχνη για τους ειδικούς». Ο καλλιτέχνης εργαζόταν για κάποιον, την εκκλησία, τους άρχοντες, τους αστούς, την κοινότητα, το δήμο, το κοινό, τον Μαικήνα — και ήταν άμεσα συνδεδεμένος μαζί του. Αν το προϊόν της δουλείας του δεν ήταν κατανοητό ή αρεστό, δεν έπαιρνε άλλη παραγγελία.

Η εξάρτηση αυτή ήταν βέβαια δουλεία (ξέρουμε τι τραβούσε ο Χάιντν με τους Εστερχάτζι ή ο Ρέμπραντ με τους δημοτικούς συμβούλους!), αλλά ήταν και δεσμός με την πραγματικότητα. Η επικοινωνία με το κοινό δεν ήταν παρεπόμενο του έργου — ήταν η conditio sine qua non, η απαραίτητη προϋπόθεση του.

Η απελευθέρωση του καλλιτέχνη από την πατρωνία πλάτυνε τους ορίζοντες του — αλλά του έδωσε και τη δυνατότητα να απομονωθεί στον «ελεφαντοδοντένιο πύργο» του. Το θετικό σ' αυτή την εξέλιξη ήταν ότι επέτρεψε το πείραμα και την αναζήτηση — και πλούτισε την ανθρωπότητα με έργα τολμηρά κι αξιόλογα. Το αρνητικό: ότι δυσχεραίνει, την επικοινωνία με το κοινό. Η κακή πλευρά του πειραματισμού είναι η δυσκολία. (Η οποία όμως ποτέ δεν αποτελεί προσόν — η στόχο. Κάθε έργο τέχνης —και το πιο τολμηρό— τείνει στη διαύγεια. Που επιτυγχάνεται στο αριστούργημα).
Αλλά πέρα από θετική, η εξέλιξη αυτή ήταν αναπόφευκτη. Στη σημερινή κοινωνία μόνον η ελεύθερη δημιουργία ευδοκιμεί. Απόδειξη: οι καταστρεπτικές επιπτώσεις της Ζντανοφικής θεωρίας για υποχρεωτικά «στρατευμένη τέχνη».

Ελεύθερη τέχνη όμως σημαίνει ελεύθερη αξιολόγηση. Αξιώματα του τύπου «μόνο το δύσκολο είναι τέχνη» είναι εξίσου φασιστικά με την άποψη πως «η τέχνη οφείλει πάντα να είναι προσιτή» (η «χρήσιμη» κλπ.). Η τέχνη οφείλει να είναι τέχνη. Ως (καλή) τέχνη τελικά θα είναι και ωφέλιμη, και χρήσιμη — και ευχάριστη.

Η καλή τέχνη μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο δύσβατη. (Και παραμένει το ερώτημα: Για ποιόν;). Ευχάριστη όμως θα είναι, πάντα. Σε διαφορετικό επίπεδο. Ο μόνος λόγος που προσεγγίζει κανείς ένα έργο τέχνης, είναι επειδή του χαρίζει ψυχική απόλαυση. (Έστω κι αν αυτή είναι «έλεος και φόβος»). Ίσως να υπάρχουν μερικοί που βλέπουν την τέχνη σαν αγγαρεία και ασχολούνται με αυτήν από καθήκον. Αλλά αυτό είναι δικό τους πρόβλημα...

Το ότι ο Τζόυς (μοιάζει να) είναι πιο δυσπρόσιτος από τον Σταντάλ κι ο Μπέκετ από τον Γκολντόνι — δεν έχει καμιά σχέση με την αξία τους. Και το ότι κάποιος προτιμάει να διαβάζει Τζόυς (έστω και με το ζόρι) αυτό δεν τον κάνει ανώτερο και επαρκέστερο αναγνώστη.

Όμως εκεί είναι η ρίζα του κακού. Εγκαταλείπουμε τώρα την τέχνη σαν τέχνη και πάμε στην τέχνη σαν επίδειξη. Σαν κροκοδειλάκι Λακόστ. Πως θα ξεχωρίσουμε από τον «χύδην όχλο»; Διαβάζοντας τα δύσκολα και τα δυσνόητα (που τάχα μόνον εμείς τα καταλαβαίνουμε). Και περιφρονώντας τα εύκολα και ευχάριστα. Η τέχνη για μας δεν είναι τέρψη — είναι πρόβλημα, γρίφος, οδύνη, άχθος, αγωνία και άγχος.

Κι αν ένα έργο έχει κάνει πολλές εκδόσεις, τότε αποκλείεται να είναι σημαντικό — καθότι, λαϊκό. (Άμοιρε Τολστόι!). Κι, αν μας δίνει ευχαρίστηση —ώ ! του κρυπτοπουριτανισμού !— είναι φτηνό και δεύτερο. «Τι είπατε; Καλογραμμένο βιβλίο που διαβάζεται ευχάριστα; 'Έ! αυτό σημαίνει σαφώς πως δεν είναι λογοτεχνία!».

Ά! μωρέ Σουσούδες της τέχνης — μεγαλόσχημοι κριτικοί και σχολιογράφοι που κατατρομάζετε το κοινό, ζωγραφίζοντας την ομορφιά με μαύρα χρώματα! Άξιζε να σας παραλάβουν ο Σουίφτ, ο Ροΐδης κι ο Βολτέρος (όλοι «εύκολοι» κι. «ευχάριστοι»), γιατί εγώ δεν βρίσκω αρκετά λόγια να σας ξεφωνίσω. Τάχα λοιπόν χορτάσατε τους κλασικούς — και τώρα πια ακούτε μόνον Ξενακίς. Και δεν υποπτευθήκατε ποτέ ότι ο «ευχάριστος» μπορεί να είναι δέκα φορές πιο βαθύς από τους δυσκοίλιους —και δέκα φορές πιο ευεργετικός...





256 σχόλια:

  1. Πάλι σεφτές....Βαρέθηκα lol! Καλημέρα σας!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πιάσατε ένα πολύ αγαπημένο κείμενο, άσχετο πόσοι το κακοποίησαν στη συνέχεια, δανειζόμενοι και δημιουργώντας σαπουνοπερικά εκτρώματα. Ο Κόμης Μοντεκρίστο δεν είναι μοναχικός vigilante, στήνει την προσωπική τραγωδία του καθενός, και τον υποχρεώνει να παίξει τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
    Αφήστε που απ' το Δουμά πρωτοέμαθα για τους κινδύνους του όχλου και το άδικο λυντσάρισμα, μέσω της εξιστόρησης των τελευταίων στιγμών των αδελφών ντε Βιτ. Μέχρι που είδα στο Βέλγιο και τον συγκλονιστικό πίνακα που τους απεικονίζει στο δωμάτιο πριν επιχειρήσουν να φύγουν, ακούγοντας τον όχλο να πλησιάζει.
    Ο πόλεμος ποιοτικό vs. εμπορικό συνεχίζεται με εκατέρωθεν απώλειες...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αι σνομπαρίαι ειν' που λεν πως είναι οι Εβραίοι ομοφυλόφιλοι και βαρβάροι λόγω που δεν είναι Έλληνες. Δύσκολη τέχνη δηλαδή να σε σκλαβώνει το ίδιο το δικό το δήθεν ρεαλιστικό δόγμα της προσεγγίσεως του φυσικού κόσμου που διαθέτουν οι αρτίστες και είναι εξοπλισμένοι με το αποκλειστικό και μόνιμο κριτήριο της ασθενείας πίστη. Αυτά που χλεύασε ο Εγγονόπουλας την ειρωνία δηλαδή την επίστεψε ο μιουζικάντης και έγινε Έλληνας στο τελευταίο στάδιο κι είναι το σπίτι του άδειο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Θα σου πω εγώ πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να ηρεμήσει ελάχιστον η σιδηροδρομική φτιάξι του μπλογκ ετούτου και θα στονεχώσω. Να στέλνω ιμέιλς δεν γουστάρω...τι; ο Μίκυς είμαι; Είδες που έστειλε ιμέιλς για να διαμεσολαλήσει μεταξύ Χρυσόστομου και διαφωνούντων εντροπαλών; Τηλεπαρουσιαστής αλογοπαιδάκι μου. Ω, σε φιλώ..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Να συμπληρώσω και τον Βίκτορα Ουγκό, για τον οποίο έλεγαν ότι γράφει για τις γυναικούλες του λαού και για τον οποίο ο Αντρέ Ζιντ είχε πει το περίφημο «Ο Ουγκό δυστυχώς», όταν τον ρώτησαν ποιός είναι ο μεγαλύτερος Γάλλος ποιητής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Συμφωνώ και επαυξάνω.

    Σκέφτηκα τώρα κάτι λίγο άσχετο με το Δουμά και τον Βερν, τους οποίους διάβασα ως παιδί και έφηβος, και μάλλον τους οφείλω μια δεύτερη ματιά...Το να μιλας για "σοβαρά" πράγματα με έναν ευχάριστο και εύπεπτο, σχετικά, τρόπο είναι ταλέντο που διαθέτουν ελάχιστοι. Δεν ξέρω αν έχετε υπ' όψιν σας το David Lodge και τη "Θεραπεία" του. Είναι πολύ ουσιαστικός, χωρίς να χάνει στιγμή το χιούμορ του και το κέφι του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Περί της "ελαφρότητας" των λαϊκών συγγραφέων:

    Μια εποχή έχει την ταυτότητά της, οικονομική, κοινωνική και την ενδεχομενικότητά της, προς ποιες δηλαδή κατευθύνσεις θα μπορούσε δυνητικά να εξελιχθεί.

    Σήμερα, έγκυρες περιγραφές για τα τέλη του 19ου αι., θεωρούνται αυτές του Ντίκενς, ως προς το κοινωνικό γίγνεσθαι και τα κείμενα του Βερν, ως προς την ενδεχομενικότητα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Αντίθετο παράδειγμα ο Ζουράρις:
    Ούτε αυτός καταλαβαίνει τι γράφει κι όμως μεγάλο μέρος της κοινωνίας τον θεωρεί διανοούμενο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ο Ντίκενς "αποδόμησε" με Ευριπίδειο δηλητήριο τις ωραίες οικογενειακές σχέσεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ενταξει, και τα αρλεκιν διαβαζονται ευχαριστα και η σκυλοποπ κουλτουρα σημερα ακουγεται ευκολα και ευχαριστα. Δηλαδη ειναι τεχνη ο αφαλος της Κοκκινου? Πιθανον για καποιους να ειναι.
    Ο κ. Δημου εδω γενικευει λιγο περιεργα, "ασχοληθειτε με το ευκολο και το ευχαριστο γιατι μετα απο χρονια αυτο θα ειναι της μοδας και θα θεωρειται τεχνη".
    Δεν νομιζω να εχουν ετσι τα πραγματα. Ευκολοχωνευτο απο ευκολοχωνευτο εχει διαφορα. Οτι μπορεις να εκτιμησεις σε ενα εργο τη στιγμη που το βιωνεις, εκτιμησε το. Ασε τις μελοντικες γεννιες να βρουν αυτες τι θεωρουν σημαντικο και τι οχι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Είχα διαβάσει αυτό το κείμενο παλιά και μου είχε αφήσει μια αίσθηση… αντίθεσης. Δηλαδή, ένιωσα ότι θα ήθελα να απαντήσω με μια …απολογία του απολίτιστου. Του μέτριου. Του απαίδευτου. Και ας μην νιώθω ότι είμαι τέτοιος.

    Όλοι ξέρουμε ότι το ‘γούστο’ στην τέχνη είναι ζήτημα παιδείας, καταβολών, συνήθειας, έκθεσης, γνώσεων. Κάποιοι μεγάλωσαν σε περιβάλλον που καλλιέργησε μέσα τους την καλαισθησία, άλλοι την καλλιέργησαν μόνοι τους – και πλέον εκδηλώνεται αυθόρμητα, σαν ένστικτο.

    Το κείμενο αυτό είναι γραμμένο (ή θα μπορούσε να διαβαστεί σαν γραμμένο) αφοριστικά αφ’ υψηλού. Από κάποιον που διαθέτει καλαισθησία προς όσους δεν έχουν. Ή δεν έτυχε να έχουν. Μου θύμισε και λίγο Χατζιδάκι – ένα κείμενο που επίσης μου είχε αφήσει μια άσχημη αίσθηση, όπου ο συνθέτης μιλούσε απαξιωτικά για κάποιους σύγχρονούς του καλλιτέχνες, λέγοντας για τη δική του παρέα: «εμείς βέβαια είχαμε ταλέντο - αυτοί δεν είχαν». Με το ταλέντο γεννηθήκατε κε Χατζιδάκι – όπως ο ΝΔ (ο κάθε ΝΔ) με την εξυπνάδα του. Όχι όμως στο ρατσισμό του καλαίσθητου, του ταλαντούχου, του έξυπνου. Ακόμα και όταν η αντιπέρα όχθη γίνεται προκλητική με την άγνοιά της. Παίρνει… πολλούς η μπάλα!

    Διασκεδαστής ο Σαίξπηρ, ευχάριστος ο Μπετόβεν, διαυγέστατος ο Βολταίρος – δεν αντιλέγω, αλλά πρόκειται για ονόματα που ο μέσος Έλληνας έχει μόνο ακουστά σαν «βαριά» ονόματα, σύμβολα υψηλής τέχνης, που ούτε έχει ούτε θέλει να έχει ακουστά.

    Αυτόν τον άνθρωπο, λοιπόν, το κείμενο τον αφήνει απ’ έξω – δεν το αφορά. Είναι ένας διάλογος μεταξύ κάποιου που αγαπά και καταλαβαίνει την τέχνη σε βάθος, απέναντι σε κάποιους ‘δήθεν’, που κατέχουν θέσεις που προϋποθέτουν κατανόηση, αλλά δεν διαθέτουν. Και που αντί για καλό, κάνουν κακό. Ο συγγραφέας είναι σίγουρα «αυθεντικός» απέναντι στην τέχνη (το αποδεικνύει η στάση του εν γένει, αλλά και τα επίθετα που χρησιμοποιεί για τους κλασικούς: διασκεδαστής, λαϊκός, καυστικός, συγκινητικός). Δεν ξέρω κατά πόσο βλέπει ανθρώπινα τον «κατώτερό του» σε αυτήν την κατανόηση – η αίσθηση που αφήνει το κείμενο δεν είναι καλή. Εναντιώνεται στους δήθεν, αλλά ο καθημερινός ‘αμόρφωτος’ άνθρωπος δεν τον αφορά (με την εξαίρεση ‘τέτοιοι κριτικοί κατατρομάζουν το κοινό’). Ο διάλογος, όμως, παραμένει εσωτερικός και κλειστός.

    Πιθανόν, βέβαια, να υπάρξει ενδιαφέρον ‘εξ αντανακλάσεως’, δηλ. να διαβάσει το κείμενο κάποιος ‘απαίδευτος’ και να ενδιαφερθεί. «Διασκεδαστής ο Σαίξπηρ; Γα να δω…» Αλλά το κείμενο δεν γράφτηκε – ξεκάθαρα – με τέτοιο σκοπό ή υπόνοια. Αφήνει μια άσχημη αίσθηση του πλούσιου απέναντι στον πένητα.

    Κάποτε ο ΝΔ είχε γράψει για τη δική του ανάγνωση κάποιου συγγραφέα – νομίζω του Έζρα Πάουντ - μιλώντας για την ικανοποίησή του καθώς ανακάλυπτε τις λεπτές αποχρώσεις που ο συγγραφέας έντεχνα έκρυβε τα νοήματά του. Του είχε αφήσει μια άσχημη αίσθηση, όμως, καθώς από ένα σημείο και ύστερα, ο συγγραφέας έμοιαζε να λέει «δείτε τι καλός είμαι». Ε, κάπως έτσι θα ένιωθε κι ένας απαίδευτος απέναντι στον ΝΔ αυτού του κειμένου. Και ας μην είναι εντελώς απαίδευτος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Τέχνη είναι τό να φτιάχνεις κάτι. Καλή τέχνη (καλλιτεχνία) τό να φτιάχνεις κάτι όμορφο. Τό όμορφο αρέσει. Σε ποιούς; Σε αυτούς που έχουν μάτια και βλέπουν. Μάτια έχουμε όλοι, δεν βλέπουμε όμως αυτό που δεν κοιτάζουμε. Τό να κοιτάζει κανείς περιλαμβάνει προσπάθεια και τά αποτελέσματά του βελτιώνονται με τήν εξάσκηση. Ειδήμονα λέμε αυτόν που έχει εξασκηθεί πολύ περισσότερο από τόν μέσο όρο στό να κοιτάζει.

    Τό τί θα δει κανείς εξαρτάται τόσο από τό αντικείμενο που οράται, όσο και από τό υποκείμενο που βλέπει. Όσο περισσότερα τά υποκείμενα που βλέπουν (αφού κοιτάξουν) τόσο πιο απομονωμένες οι υποκειμενικές απόψεις τού καθενός. Επομένως ναι, οι πολλοί, εφόσον μιλάνε αφού έχουν κοιτάξει κι έχουν δει, έχουν δίκιο. Όταν βέβαια μιλάνε χωρίς να έχουν δει, τότε τό τί λένε είναι ανοησίες και στατιστικές.

    Εν κατακλείδι και για να επιστρέψουμε στά τής ομορφιάς τών λογοτεχνικών κειμένων, αυτό που τό διάβασαν και τό αγάπησαν οι πολλοί, είναι κατά κανόνα αντικειμενικά όμορφο. Άλλωστε, αντικειμενικότητα σε μια κοινωνία ανθρώπων ονομάζουμε τό να βλέπεις τό αντικείμενο με τά μάτια τού κοινού εν αυτή νου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Πάμε πίσω στο τι είναι τέχνη.
    Δυστυχώς μερικοί πιστεύουν ότι η τέχνη και η λογοτεχνία είναι μόνο για λίγους και για ειδήμονες. Αν κρίνω από τα τερατουργήματα που βλέπω στην τέχνη, ίσως είναι προτιμότερο να τους την χαρίσουμε.
    Τελευταίο παράδειγμα η ταινία "Οι ζωές των άλλων" από τους κριτικούς "θάφτηκε" αλλά το κοινό κάνει ουρές για να την δει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Κύριε Δήμου ποια η γνώμη σας για την ποίηση (και τα σχόλια στα ΝΕΑ) του Βέλτσου, και την σκηνοθεσία του Αγγελόπουλου? Παραδειγματικά τους αναφέρω..Είναι όντως διανοούμενοι?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. δηλαδη dr strange αντικειμενικα οι Εβραιοι ηταν οι "κακοι" του κοσμου σε εποχες και κοινωνιες που διωχτηκαν, αντικειμενικα οι Αλβανοι ειναι κλεφτες συμφωνα με την ελληνικη κοινωνια.
    Οι ιδιοι οι Ελληνες αντικειμενικα διωχτηκαν απο την Εκκλησια οταν θεωρηθηκαν ειδωλολατρες και επισης αντικειμενικα εξυψωθηκαν αργοτερα απο την ιδια την εκκλησια με την ιδρυση του νεου εληνικου κρατους.
    Η πολυ αντικειμενικοτητα βλαπτει σοβαρα την υγεια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. @ tolism.

    Ενδεχομένως ναι. Με τίς εξής επιφυλάξεις.

    Τό τί είναι αντικειμενικά "οι Αλβανοί" ή "οι Εβραίοι" δεν προκύπτει από τό πώς τούς βλέπει π.χ. "η ελληνική κοινωνία", αλλά από τό πώς τούς βλέπει (εφόσον βλέπει - προκατάληψη είναι τό να μην βλέπει κανείς, αλλά να λαμβάνει δεδομένα εκ τών προτέρων και μόνο - από τό τσερβέλο του) η κοινωνία τών ανθρώπων, στήν οποία περιλαμβάνονται και αυτοί - ως υποκείμενα που, ενδεχομένως, βλέπουν. Άλλωστε και η διάκριση ανάμεσα στή μία κοινωνία και τήν άλλη δεν είναι κάτι αυθύπαρκτο, δηλαδή ανεξάρτητο από τό μάτι που βλέπει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Ενδιαφερουσα αποψη που ομως ειναι ενδεικτικη του κοινωνικου σας περιγυρου.Τι θελω να πω....απλα ο ντοστογιεβσκι θεωρειται πλεον δυσκολος απο τη μεγαλη μαζα ανθρωπων.Συμφωνω πως ειναι ευχαριστος
    ομως κανεις δεν το ξερει.Ο πολυς κοσμος εχει 2 σημεια αναφορας.Παολο Κοελιο και Νταν Μπραουν.Παντως ειναι καλο που μου υπενθυμησατε οτι ωρες ωρες ειμαι σνομπ.Απεχθανομαι τους 2 προαναφερθεντες συγγραφεις και δεν εχω μπει στον κοπο να τους διαβασω γιατι τους εχουν διαβασει σχεδον ολοι.Καταλαβαινω το λαθος που κανω ομως πιστευω πως και σεις καταλαβαινετε την δικη μου αναγκη να αισθανομαι λιγο ξεχωριστος.Ομως πρεπει να υπερασπιστω τον εαυτο μου
    και να πω πως σε κανενα δε δινω το δικαιωμα να μου πει πως τα συναισθηματα που νοιωθω διαβαζοντας
    αυτα που διαβαζω ειναι ψευτικα και οφειλονται σε ιντελεκτουαλ τριπακι.

    Και γω σαν καλο παιδι και λογικο που ειμαι , χαρις σε ποστ σαν και τα σημερινα που μου το θυμιζουν θα παραδεχομαι πως ο Κοελιο και ο Μπραουν ειναι μεγαλοι συγγραφεις και ειναι καλο που οι ανθρωποι τους διαβαζουν.Δωστε μου ομως το δικαιωμα να διαθεσω τον χρονο που εχω για τη μελετη ποιο παραμελημενων συγγραφεων..Οσων αφορα τον κομη μοντεχριστο τον διαβασα σαν παιδι και γω και παντοτε συγκινουμαι καθε φορα που τον πιανω στα χερια μου.Δεν νομιζω πως υπαρχει κυκλος ντεμεκ ιντελεκτουελ(καλος συνδυασμος σαλονικιωτικων/γαλλικων) που θα τολμουσε τωρα να τον θεωρησει μπαναλ εκτος φυσικα απο τον δικο σας κυριε Δημου..(δεν εχω πολεμικο τονο απλα γραφω σε ξενο πληκτρολογιο και δεν βρισκω και σχηματισω το χαμογελο στο τελος της φρασης σε στυλ σμσ/καπου κρυμενες ειναι οι ανω και κατω τελεια)
    Τελικα μηπως οπως και για καθε μορφη τεχνης να αφηναμε το χρονο να αποφασισει τι αξιζει και τι οχι(δεν βρισκω ουτε το ερωτηματικο)Ισως πρεπει καποιοι σαν και μενα να χαλαρωσουν λιγακι οσων αφορα τις κρισεις τους.Κλεινωντας ομως θα ηθελα να πω πως αν σε 20 30 χρονια ο Κοελιο και ο Μπραουν θεωρουνται κλασικοι θα τα σπασω ολα.Σιγουρα θα ακουσετε να μιλουν για μενα στις ειδησεις(χαμογελο)

    Αν τωρα μετα τα οσα εγραψα οι Κοελικοι βγουν και πουν πως δεν τους αξιζει να βρισκονται με τους Μπραουνιαρηδες σας απαντω πως χεστηκα.Για μενα ειστε ιδιοι και χειροτεροι.(το αντιθετο του χαμογελου)Θα τα πουμε σε 30 χρονια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. thumbs up! τι κανετε? :))) σας διαβαζω όσο μπορώ

    χαιρετισμούς σε όλους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Kε Δήμου το σημερινό σας post θα μπορούσε να είναι σαν συνέχεια του σχετικού με τον ρατσισμό.Η τέχνη ήταν και είναι αφ'ενός μέσο καταπίεσης του κόσμου, αλλά και διάκρισης μεταξύ των τάξεων.Η "υψηλή" τέχνη θεωρείται προνόμιο μιας κοινωνικής ελίτ που λόγω χρόνου και χρήματος μπορεί να την παρακολουθεί και να την κατανοήσει(;).Από την άλλη είναι όλοι αυτοί που νιώθουν μειονεκτικά έχοντας υποβάλει τον εαυτό τους στη βάσανο να επισκεφτούν την τελευταία εικαστική έκθεση με θέμα "λεμονόκουπες και παλισίδερα".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Και γιατί πρέπει ορισμένα πράγματα να τα ονομάσουμε τέχνη?

    Ένας προγραμματιστής που γράφει άρτια τον κώδικα του με τον βέλτιστο και πιο έξυπνο τρόπο, για τους γνώστες του αντικειμένου επιτελεί τέχνη.

    Αντίστοιχα ένας επιχειρηματίας όταν οργανώνει ένα δαιμόνιο επιχειρηματικό πλάνο, ή ένας στρατηγός που σαν αλεπού κατατροπώνει έναν ισχυρότατο αντίπαλο μπορούν να θεωρηθούν καλλιτέχνες.


    Πιστεύω ότι σε κάθε τομέα, τα πιο ξεχωριστά, τα πιο άρτια επιτεύγματα μπορούν να χαρακτηριστούν τέχνη. Για το λόγο αυτό δημιουργήσουμε και την λεξούλα.

    Το να ξεκινάς και να λες τώρα θα κάνω τέχνη, επειδή θα γράψεις μουσική, θέατρο ή θα ζωγραφίσεις μου φαίνεται αστείο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Είχα πάντα αυτή την αντίληψη ότι ελεύθερη τέχνη δεν είναι αυτή που δεν έχει χορηγούς, αλλά αυτή που καταφέρνει να μπαίνει στα μυαλά των περισσοτέρων ανθρώπων και να τα απελευθερώνει δίνοντας νόημα εκεί που υπάρχει σύγχυση και άγνοια.

    Η υψηλή τέχνη, από την άλλη μεριά, δεν εξαρτάται από την ίδια την τέχνη, αλλά από το επίπεδο της παιδείας των ευεργετηθέντων από αυτή.

    Ελεύθερη και υψηλή τέχνη είναι αυτή που ενώνει τους πιο πολλούς ανθρώπους ή ακόμα και όλους τους ανθρώπους σε ένα υψηλό νόημα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. οπως και ναχει, οσο μεγαλη και να ειναι η κοινωνια ανθρωπων, η αντικειμενικοτητα της, ο κοινος εν αυτης νους, ειναι πεπερασμενος στο χρονο. Μιλαμε δηλαδη για αντικειμενικοτητα σε συγκεκριμενο σημειου του χωροχρονου.
    Εξαλλου και η παραπανω αποψη ειναι υποκειμενικη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. Εγραψα 500 αχρηστες λεξεις για να σας
    πω κυριε δημου απλα πως ειναι πολυ πολυ ευκολο να μου κανετε ποστ οπου υπερασπιζεστε την 'λαικη' λογοτεχνια βαζοντας ως παραδειγματα τους κλασικους.
    Υ.Σ. Αν δεν εγινα αρκετα μισητος σε πολλους να προσθεσω οτι μισω και απεχθανομαι και την Αλλεντε την οποια σε αντιθεση με τους αλλους 2 διαβασα και θεωρω κακη απομιμηση του Μαρκες.Πιθανον και να απευθυνετε σε ποιο ευαισθητες ψυχες,ισως οι γυναικες να την καταλαβαινουν περισσοτερο.Δυστηχως η δικη μου ψυχη ειναι τοσο λιγο θηλικη που καθε πρωι αναγκαζομαι να
    τη ξυριζω γιατι μου γαργαλευει τον εισοφαγο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. Διαβάζω πολλά με τα οποία δεν συμφωνώ και μια και έγραψα παραπλήσια πράγματα, ίσως δίνω λάθος εντύπωση. Κατ’ αρχήν, τι σημαίνει ‘ελεύθερη τέχνη’; Το να βγάζει κάποιος το πρωτόγονο ένστικτό του ελεύθερο είναι – αλλά είναι τέχνη; Τι σημαίνει τέχνη χωρίς χορηγούς; Και η ίδια η Ακαδημία, πήρε το όνομά της από έναν πλούσιο που καλούσε φιλοσόφους στο σπίτι του – τον Ακάδημο – και όχι από κάποιο μεγάλο φιλόσοφο ή επιστήμονα.

    Η τέχνη μέσο καταπίεσης του κόσμου; Τι λανθάνων μαρξισμός είναι αυτό; (Και ο ίδιος ο Μαρξ ήθελε τον εργάτη τα βράδια τεχνοκριτικό – αλλά αυτό είναι άλλο θέμα). Η τέχνη μέσο διάκρισης των τάξεων; Δηλαδή ο Όμηρος χώριζε τους Έλληνες; Ο Μπαλζάκ, που έγραφε για τους πάμφτωχους εργάτες σε εφημερίδες και μάλιστα σε συνέχειες, σαν Άρλεκιν, ποιους υπηρετούσε και ποιους διαχώριζε; Οι ιμπρεσιονιστές, άνθρωποι της πιάτσας που ζωγράφιζαν μεθυσμένους, τζογαδόρους κι απόκληρους, ποιους υπηρετούσαν;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. @Yannis H

    Pierre Bourdieu "Η Διάκριση", σχετικά με την σχέση ταξικής καταγωγής και τέχνης.

    Εξάλλου, αν δεν ήταν έτσι, ο Μολιέρος δεν θα 'γραφε τον "Αρχοντοχωριάτη", έτσι δεν είναι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. @ tolism και πάλι.

    Μα για ποιό χρόνο μιλάμε; Αυτόν εντός μιάς ώρας, δεκαετίας, χιλιετίας; Από μιαν οπτική γωνία θα έχουμε διαφορετική κοινωνία σε 15 μέρες, από μιαν άλλη έχουμε τήν ίδια κοινωνία από καταβολής κόσμου. Έστω αυτές οι οριακές μας περιπτώσεις. Πες λοιπόν αν θες, ότι αντικειμενικότητα είναι τό να βλέπεις με τά μάτια τού κοινού νου, στήν κοινωνία τών ανθρώπων από καταβολής κόσμου. Εγώ όμως δεν θα τό περιορίσω τόσο πολύ, γιατί όπως είναι, για πολλά ζητήματα (μεταξύ τών οποίων και τό αν και κατά πόσον είναι καλή τέχνη ο κόμης Μοντεχρήστος), απρόσφορη η ιδέα τής κοινωνίας τών 15΄΄, έτσι είναι και η ιδέα τής κοινωνίας τών ανθρώπων από καταβολής κόσμου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. Κείμενα αυτού του είδους μπορεί κάποτε να είναι δικαιολογημένα ως αντίδραση στον μανταμσουσουδισμό, όμως σε κάθε περίπτωση χρειάζεται προσοχή γιατί μπορούν ν'ανοίξουν τις πόρτες σε ένα γενικευμένο μίσος κατά της νεωτερικότητας... και στο αθέλητο μπάσιμο από τη πίσω πόρτα της ιδέας της Volksgemeinschaft... - δεν θέλει και πολύ στην Ελλάδα με το κρυφό ή φανερό μίσος που υπάρχει κατά της κουλτούρας (σε καμμιά άλλη χώρα δεν έχει χρησιμοποιηθεί αυτή η λέξη με τόσο κομπλεξικό τρόπο).

    Και ειδικά σε μια Ελλάδα στην οποία η καχυποψία ξετυλίσσεται σε τρελλούς ρυθμούς...
    Χαρακτηριστική η ανόητη φράση: τι θέλει να πει ο ποιητής; (πολλοί άνθρωποι νοιώθουν μονίμως με ένα παράξενο τρόπο, ότι ο άλλος θέλει να τους κοροϊδέψει), και άλλες αποστροφές που καταρώνται το ακαταλαβίστικο όπως το χαρακτηρίζει η λαϊκή μυθολογία, ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τίποτα το ακαταλαβίστικο - υπάρχει απλά ακαταλαβίστικη ή καλύτερα αψυχολόγητη προσέγγιση στη Τέχνη...

    Δεν μπορούμε να απορρίψουμε πια την εμπειρία της νεωτερικότητας...Θα ήταν απλά καταστροφικό αν το κάναμε, και ο μεταμοντερνισμός στην τέχνη δεν έδειξε ικανός να παράγει κάτι περισσότερο από αμηχανία και δειλή μίμηση σε τελική ανάλύση...

    Προσωπικά, αγαπώ τον Τζόυς όχι γιατί είναι "δύσκολος".

    Μου είναι δύσκολο να καταλάβω τι εννοούν με τη λέξη "δύσκολο" πολλοί άνθρωποι....

    Δεν είναι "δύσκολος" ο Τζόυς αλλά ιδιοφυής και απολαυστικά καινοτόμος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. μα αυτο ακριβως προσπαθω να πω, οριζοντας την αντικειμενικοτητα με υποκειμενικα κριτηρια δεν ειναι και οτι το καλυτερο.
    Μιλαμε για μια υποκειμενικη αντικειμενικοτητα, που χαρακτιριζεται τετοια οσο τα κριτηρια της αληθευουν. Ειναι μια κατα συνθηκην υποκειμενικη αντικειμενικοτητα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. Διάχυτο αισθάνομαι ένα σόφισμα το οποίο εγώ δενε ίπα.

    Από το "μόνο το δύσκολο είναι καλό - το εύκολο και ευχάριστο είναι κακό" το οποίο αντιμάχομαι - δεν προκύπτει το αντίθετό του:

    "μόνο το εύκολο είναι καλό" ή ακόμα "ότι είναι εύκολο είναι καλό". Κι εμένα μου προκαλούν αλλεργία ο Κοέλιο και ο Νταν Μπράουν.

    Το μόνο που θέλησα να πω είναι ότι η δυσκολία ΔΕΝ είναι κριτήριο ποιότητας (όπως το έθετε η φράση που σχολιάζω). Μπορεί ένα μεγάλο έργο να είναι ΚΑΙ εύκολο ΚΑΙ ευχάριστο. (Μπορεί και όχι).

    Αλλά περιέργως τα πιο σημαντικά έργα τέχνης από την Οδύσσεια ως τον Δον Κιχώτη είναι ΚΑΙ ευχάριστα. Διαβάζονται σαν παραμύθια, ακόμα και σήμερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  32. Καλημέρα. Θυμάμαι κάποια μέρα που καθόμασταν με την παρέα μου γύρω από ένα τραπέζι και η κουβεντα τα φερε έτσι που κάποιος διατύπωσε την ερώτηση: Πόσοι από μας θα μπορούσαν να γράψουν ένα βιβλίο; Καταλήξαμε φυσικά στο συμπέρασμα πως ΟΛΟΙ μπορούσαμε να γράψουμε (είμαστε ψώνια γιατί να το κρύψουμε;). Καθώς λοιπόν γελούσαμε ευχαριστημένοι με το γεγονός πως η αφρόκρεμα της μελλοντικής ελληνικής λογοτεχνίας κάθεται γύρω από το ίδιο τραπέζι, ένας φίλος σταμάτησε απότομα το γελιο και με ύφος σοβαρό και περισπούδαστο, ανασήκωσε το φρύδι, έγειρέ το σώμα μπροστά, εστρεψε το κεφάλι ελαφρώς στο πλάι και ρώτησε ξανά: Ναι, αλλα ποιός μπορεί να γράψει ένα ΚΑΛΟ βιβλίο; Το θέμα κατα τη γνώμη μου δεν είναι ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΕΧΝΗ; αλλά η αξιολόγησή της. Βέβαια, στην εποχής της μεταμοντερνικότητας και της σχετικότητας, τα αξιολογική κριτήρια είναι δυσεύρετα.
    Απουμπώ το ποτήρι μου στο τραπέζι και λέω: ορίστε, αυτο είναι τέχνη. Δεν μπορεί κανείς να μου το απαγορεύσει. (ο ορισμός της τέχνης ισοδυναμεί με τετραγωνισμό του κύκλου) Άλλά, αυτό που έκανα είναι ωφέλιμο; Είναι απολαυστικό; Εχει κάποιο βάθος; Λεει κάτι πρωτότυπο; Αυτα μετρούν και όχι η επιθυμία το καθενός να προασπίσει το "δήθεν" καλλιεργημένο γούστο του πίσω από κάποιον αποκλειστικό και δεσμευτικό ορισμό του "Τί είναι τέχνη;" (Και όμως υποψιάζομαι ότι έτσι δεν λύνω το πρόβλημα, απλώς το μετατοπίζω στο ερώτημα: Ποιός θα κρίνει και πώς;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  33. Δεν νομιζω πως η λαικη τεχνη εχει αναγκη απο υπερασπιστες.Η τεχνη ειναι
    υψηλη ειται απευθυνεται στον καθηγητη πανεπιστημιου,στον κριτικο τεχνης ειτε στη νοικοκυρα και στον περιπτερα.
    ΟΜΩΣ για να μην τα κανουμε ολα ενα και περασουμε απο τη λογοτεχνια στον κοινωνικο ρατσισμο που δεν εχει καμμια μα καμμια σχεση, ο κριτικος τεχνης ειναι ο ΚΥΡΙΟΣ συνομιλητης ενος καλλιτεχνη.Υπαρχουν κριτικοι τεχνης που πιθανον λανθανουν στις κρισης τους αλλοι που ειναι κακοπιστοι αλλα αγαπητοι μου φιλοι απο το να παραδεχτουμε πως κατι τετοιο ειναι πιθανον στο να περασουμε στην αποψη
    οτι οι κριτικοι ειναι υποχειριο μιας ελιτ πολιτιστικης η οικονομικης στον ελεγχο της τεχνης
    διαπρατουμε ΕΓΓΛΗΜΑ (ωρες ωρες γινομαι επικος σα να βγαζω λογο κατω απο τον πλατανο στο Λιανοκλαδι) γιατι εξισωνουμε την αποψη του διανοουμενου με αυτη του αξεστου πραγμα που δεν ειναι σωστο.
    Και σας μιλαω ωντας αξεστος εγω ο ιδιος.Αν ο κριτικος μου προτεινει κατι οφειλω να το κοιταξω και να προσπαθησω να το καταλαβω αφηνωντας στην ακρη θεωριες συνομωσιας που αφορα διαφημιστικα τρυκ εμποριο,οικονομια και πολιτιστικο ιμπεριαλισμο χωρων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  34. Michael Papadopoulos said...

    @DimitrizZzZz

    Άκου μικρέ...
    νομίζω ότι το παρατράβηξες το σκοινί.

    Αν στη ζωή σου καταφέρεις να κάνεις το 1/10 από όσα έχει κάνει ο Νίκος Δήμου τότε να θεωρήσεις τον εαυτό σου πολύ επιτυχημένο. Θα σε συμβούλευα να ξεκινήσεις μαθαίνωντας ορθογραφία μιας και από ότι βλέπω στα σχόλιά σου και στο blog σου στον τομέα αυτό δεν τα καταφέρνεις και πολύ καλά (κάναμε πολλές κοπάνες στο σχολείο, ε;). Το blog αυτό και ο οικοδεσπότης του έχει δείξει ότι είναι ανοικτό στον αντίλογο και σέβεται όλους τους σχολιαστές, ΕΚΤΟΣ από κάφρους σαν εσένα. Έχω την αίσθηση ότι για τη συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών του blog είσαι ανεπιθύμητος και σε παρακαλώ να το παραδεχτείς και να μας αφήσεις ήσυχους. Πάρε τους φίλους σου και πηγαίνετε αλλού να παίξετε - το internet έχει χώρο για όλους.



    --
    1) Η ορθογραφία μου είναι άριστη, θα αναφέρεσα προφανώς στα γνωστά typos, λάθη πληκτρολόγησης που περνάνε καμιά φορά απαρατήρητα

    2) Δεν ενδιαφέρομαι να ασχοληθώ με την διαφήμιση κι αυτό είναι το μόνο που έχει κάνει ο Δήμου.

    3) Στο Blog αυτό ο Δήμου έχει γίνει άπειρες φορές ρεζίλι των σκυλιών, γι αυτό έχει γάτες, με την κυκλοθυμικές εκρήξεις υστερίας για άσχετους λόγους, από μικρές διαφωνίες μέχρι απλής ζήλειας επειδή κάποιος αρχίζει να κερδίζει έδαφος στα μάτια των άλλων (Mickey).

    4) Εσύ τι είσαι, ο γκόμενος του; Όχι ρωτάω επειδή ούτε παιδιά δεν έχει σε αυτή την ηλικία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  35. Α, και όταν κάνεις παρατηρήσιες περί ορθογραφίας φρόντισε τουλάχιστον να μην έχεις ούτε καν typos το ίδιο αυτό το κέιμενο που κατηγορεί άλλους, γιατί έτσι φαίνεσαι εσύ ο ανορθόγραφος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  36. @dimitrizzzzzzzzz

    κοιτα φιλαρακο, αν και σε πολλα σημεια συμφωνω μαζι σου και με την κριτικη που κανεις, στο τελευταιο σχολιο στο σημειο (δ) ξεπερασες καθε οριο.
    καταπτυστο απο καθε πλευρας σχολιο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  37. Heinz, θα πάμε σε μια κλασική συζήτηση μαρξιστών-μη μαρξιστών, στην οποία, επειδή σε θεωρώ έξυπνο άνθρωπο, θα έχεις προβλήματα με την απόλυτη μαρξιστική θέση. Εξηγώ: οι μαρξιστές θεωρούν ότι αγγίζοντας ταξικά ζητήματα και εξετάζοντας ένα θέμα από οικονομική / ταξική άποψη, έχουν καλύψει το θέμα τους συνολικά. Φυσικά αυτό δεν στέκει καθόλου – άλλοι τομείς, όπως ιστορία, συνήθειες, πολιτισμικές αξίες, ακόμα και καθαρή τύχη, μπορεί να έχουν ανάλογη, ή και μεγαλύτερη σημασία.

    Εγώ φυσικά ποτέ δεν είπα ότι ένα έργο τέχνης δεν αναπαράγει αξίες (και ταξικές) της εποχής. Ή ότι κάποια έργα δεν αποτελούν σύμβολα της φιλοσοφίας της άρχουσας τάξης. Αλλά αυτό λέει μέρος της όλης ιστορίας – το θέμα είναι η τέχνη και είναι πολύ μεγαλύτερο. Τα παραδείγματα που ανέφερα, πιστεύω, το αποδεικνύουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  38. Και για όσους δεν το κατάλαβαν το σημερινό κείμενο του ετοιμοθάνατου μας λέει με άλλα λογια οτι αν και οι πραγματικοί συγγραφείς τον έχουν χεσμένο και τον δουλεύουν, επειδή είναι ατάλαντος, αυτός είναι τρομερός συγγραφέας επειδή έχει πουλήσει μερικά αντίτυπα. ΄Ασχετα αν κάνει διαφήμιση ακόμη και στον περιπτερά του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  39. O Dickens και ο Hugo ήταν λαϊκά είδωλα - στην κηδεία του Hugo κατέβηκαν ένα εκατομμύριο άνθρωποι.

    Για την νεοτερικότητα και την ¨μετά-": δεν είμαι σίγουρος πως τα "μεγάλα" έργα είναι αυτά που εξυμνούν οι κριτικοί και οι επαΐοντες. Ο κινηματογράφος είναι μία μεγάλη λαϊκή τέχνη, η ροκ μουσική επίσης, τα κόμικς (μέχρι προχθές καταδικασμένα) - για μένα αυτές είναι οι σημαντικές τέχνες της εποχής μας... Κι ας μου αρέσουν προσωπικά ο Broch και ο Musil...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  40. Επειδη πρεπει να φυγω παρα το οτι μου αρεσει πολυ η συζητηση να σας χαιρετησω.Λυπαμαι που βγηκα λιγακι εκτος θεματος και που δυστηχως δεν μπορω να γραφω συχνα.Παντως σας διαβαζω.Κυριε Νικο να ειστε παντα καλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  41. Φαντάζει το όλο θέμα σαν πλους ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη...

    Από τη μια η λαϊκή μυθολογία με τις εύκολες αποστροφές και τα ξόρκια, και από την άλλη, το σε μεγάλο μέρος παρασιτικό στρώμα των κριτικών...(λίγοι είναι οι κριτικοί, κατά τη γνώμη μου, που είναι απαλλαγμένοι από ανόητες έμμονες ιδέες...).

    nikos dimou said...

    "Για την νεοτερικότητα και την ¨μετά-": δεν είμαι σίγουρος πως τα "μεγάλα" έργα είναι αυτά που εξυμνούν οι κριτικοί και οι επαΐοντες."

    Απόλυτα σύμφωνοι.

    Άλλωστε και ο "Οδυσσέας" του Τζόυς αν δεν κάνω λάθος αυτή τη στιγμή είχε καταβαραθρωθεί από μεγάλο μέρος της κριτικής της εποχής του...

    Απλά, κάποτε θα πρέπει οι άνθρωποι να ξεπεράσουν τις έμμονες ιδέες, και εδώ μάλλον συμφωνώ με τον οικοδεσπότη, στο βαθμό που με το ποστ του θέλει να καταλήξει κάπου εκεί (άλλο αν δεν φαίνεται με μια πρώτη ματιά):

    δεν θα πρέπει να απορρίπτονται έργα επειδή με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είναι δημοφιλή (pop κατά μία έννοια), ούτε να απορρίπτονται άλλα επειδή φαντάζουν "δύσκολα".

    Η Τέχνη είναι πέρα από τέτοιους διαχωρισμούς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  42. dimoz said...
    Εγραψα 500 αχρηστες λεξεις για να σας
    πω κυριε δημου απλα πως ειναι πολυ πολυ ευκολο να μου κανετε ποστ οπου υπερασπιζεστε την 'λαικη' λογοτεχνια

    ---------------------------------

    Παρεξήγηση. ΔΕΝ υπερασπίστηκα την λαϊκή λογοτεχνία (γι αυτό και δεν έφερα σαν παράδειγμα λαΪκά έργα) αλλά την ΜΗ-ΔΥΣΚΟΛΗ λογοτεχνία - δηλαδή την καλή, που δεν πρέπει απαραιτήτως να είναι δύσκολη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  43. Δεν έχω διαβάσει ή γνωρίσει έξυπνο άνθρωπο, χωρίς χιούμορ.

    Το να ξέρεις το γελοίο που κρύβεται πίσω από όλες τις φαινομενικά σοβαρές καταστάσεις όπως η εξουσία, είναι πολύ μεγάλο πράγμα.

    Το ίδιο κ στη λογοτεχνία. Χωρίς να είναι απαραίτητο να γίνεται πλάκα, είναι σημαντικό να υπάρχει η αίσθηση ότι αυτός που τα γράφει αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει κ η ελαφριά διάσταση της ζωής.Ότι ούτε τη ζωή, ούτε τον εαυτό του παίρνει στα σοβαρά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  44. Καθόλου δε διαφωνώ με το κείμενό σας και την υπεράσπιση του δημοφιλούς, ευχάριστου, κοσμαγάπητου, λαϊκού ενδεχομένως έργου τέχνης. Απλά μου φαίνεται λίγο αντιφατικό με τη χτεσινή κριτική στον Θεοδωράκη, ο οποίος εγκωμίαζε το λαϊκό. Εκεί είχατε θυμηθεί τους δύσκολους αστούς δημιουργούς. Κάποιους ερμητικούς, αν και υπέροχους, που ποτέ στον καιρό τους δεν κατέκτησαν το κοινό, τουλάχιστον για τα θεμελιώδη έργα τους. Αναφέρατε εκεί τον Κάλβο αντί τον Αχιλλέα Παράσχο, τον Καβάφη αντί τον Παλαμά, τον Ελύτη αντί τον Βάρναλη, το Σεφέρη αντί το Ρίτσο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  45. Προσωπικά, έχω βρει έναν άλλο τρόπο να προσεγγίζω τα έργα τέχνης: γενικά μιλώντας, δεν σνομπάρω κανένα. Αναγνωρίζω το δίκαιο στους ελιτίστες και μαθαίνω από αυτούς – αλλά ακολουθώ άλλο δρόμο. Κάποτε άκουγα σοβαρά τουριστικά τραγούδια. Τώρα ίσως δεν το κάνω πλέον, αλλά κι εκεί, κάτι στην ενορχήστρωση, κάτι σε ένα σόλο, κάτι θα βρεις. (Δεν διεκδικώ αυθεντία στο θέμα, με την κατανόησή μου τα’ ακούω – και πρόκειται για άσκηση, όσο το καλλιεργείς, τόσο το βελτιώνεις). Και δεν αντιμετωπίζω, ας πούμε, κάθε σκυλάδικο σαν τέχνη – δεν τα παρακολουθώ έτσι κι αλλιώς - αλλά σε κάποια σκυλάδικα που έτυχε ν’ ακούσω, πιστεύω ότι υπήρχαν στοιχεία τέχνης. Δεν είναι υπέροχη ομοιοκαταληξία, δεν είναι αυθεντικότατος ηδονισμός η φράση «να ‘σουνα θεέ μου πότης / να σωθεί η ανθρωπότης / στο μεθύσι σου επάνω να μαχαίρωνες το Χάρο»;

    Οπότε, προτείνω το ακριβώς αντίθετο απ’ αυτό που λέει το κείμενο: κάτι μπορεί να είναι φτηνιάρικο με τα ισχύοντα γούστα της εποχής, και ν’ ανακαλύπτεις κάτι. Πιο ακραίο παράδειγμα, η «Τσικουλάτα» και το «Σοκερέ». Θα γελάσετε – εγώ έβρισκα μέσα της και έναν πολύ ωραίο ρυθμό, αλλά και μια γύφτικη αυθεντικότητα που με συνάρπαζε. Μου θύμιζε τους Gipsy της Σκανδιναβίας και το φλαμένκο μαζί. Και μαθαίνω, σε ανύποπτο χρόνο, ότι πρόκειται για σέρβικα τραγούδια που οι δημιουργοί εδώ απέκρυψαν ότι πρόκειται για διασκευές. (Άκουσα και την αυθεντική τους εκτέλεση.) Και αναρωτιέμαι: στην αυθεντική τους εκτέλεση θα τα θεωρούσαμε ‘έθνικ’, μουσικές του κόσμου – με την πατίνα του ‘δικού μας γύφτου’ και του εφήμερου hit, τα χλευάζουμε. Είναι αυτό δίκαιη προσέγγιση; Αφαιρέστε την θλιβερή ατμόσφαιρα των μπουζουκτσίδικων (δεν έχω πάει στη ζωή μου σε τέτοιο μαγαζί), κάτι μπορεί να υπάρχει. Και φυσικά, μια εκτέλεση μπορεί να πάρει και το μεγαλύτερο αριστούργημα και να το κάνει εξάμβλωμα. Αλλά μπορεί και όχι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  46. Το να προσπαθείς να ψήσεις έναν εκεί πέρα ότι και καλά ας πούμε ίσως πως εντάξει ότι η δυσκολία δεν υπάρχει είναι σαν να του λες να ζήσει. Να λες τα λόγια και μάλιστα ρητώς για να πείσεις έναν παρανοϊκό ότι δεν πρέπει να παραλογίζεται - γιατί; πρέπει; μα θα αλλάξει γνώμη; η συγκεκριμένη ιδέα είναι που φταίει για την απώλεια καθενός εις την ζοΐν; Εκτός αν σωθούμε αναγνωρίζοντες πλέον πόσον ελάχιστον ο εγκέφαλος μας εσυγκράτησε τες πληροφορίας περί εβαλιουέισον και αλιενέισον και γκλόρια γκλόρια ιν gr.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  47. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  48. Ως προς τον Κοέλο , ειδικά το βιβλίο του "ο Αλχημιστής" μου φάνηκε σαν κακέκτυπο του Σιντάρτα. Ενώ όμως ο Έσσε φιλοσοφεί, ο Κοέλο σε κατηχεί.

    Όσο για τη κλασσική λογοτεχνία. Μπορεί να μην έχω τελειώσει τους Άθλιους (την δίτομη έκδοση εννοώ όχι τις παιδικές περιλήψεις). Όμως είχα μαγευτεί από την περιγραφικότητα τόσο της κοινωνίας τότε όσο και των χαρακτήρων. Βέβαια πιστεύω ότι μεγαλύτερος "μάστορας" αυτού του είδους αποτελεί ο Ντοστογιέφσκι.

    Δουλεύοντας σε βιβλιοπωλείο (όχι από αυτά που είναι supermarket αλλά από εκείνα που οι ιδιοκτήτες διαβάζουν και ξέρουν να σου προτείνουν) διαπίστωσα το εξής: Οι περισσότεροι δεν διαβάζουν τόσο για ευχαρίστηση όσο για να δείξουν το πόσο έξυπνοι είναι.

    Η ομορφιά ενός τοπίου δεν βρίσκεται στο ότι έχουμε την αποκλειστικότητα να το ξέρουμε μόνο εμείς αλλά το ότι αντικειμενικά, από μόνο του είναι όμορφο. Νομίζω ότι αυτό θέλει να μας πει ο ποιητής... ή κάνω λάθος γάτε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  49. yannos: μόνο μεταφορικά μπορείτε να πείτε ότι οι εν λόγω επαγγελματικές κατηγορίες ασκούν τα καθήκοντά τους με τέτοια μαεστρία ώστε "δημιουργούν" τέχνη. Μόνο μεταφορικά!
    dimoz:η Αλιέντε όπως ο Κοέλιο και κάποιοι άλλοι, θεωρούνται εξίσου αρλεκινοειδή και από τις γυναίκες. Υποπίπτετε σε ρατσιστικά σχόλια για να δικαιολογήσετε τις απόψεις σας. (με τρώει η τεστοστερόνη μου και δεν μπορώ να διαβάσω Αλιέντε. Μήπως να διαβάσετε την "Αγγελική στο σκλαβοπάζαρο του Ηρακλείου;")
    Και πέραν της πλάκας, τι εννοείτε όταν λετε "λαική τέχνη";
    Και ποιός σας είπε ότι ο κριτικός είναι ο κύριος συνομιλητής του καλλιτέχνη; Ως τι; Από ποιά άποψη;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  50. κ. Δήμου
    Η κεντρική ιδέα του post σας με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο. Μάλιστ διαβάζω αυτές τις ημέρες το Δον Κιχώτη και πραγματικά εύχομαι να μην τελειώσει ποτέ. Πραγματικά μεγάλος συγγραφέας ο Θερβάντες που καταπιάνεται με μια ιστορία που από πρώτη προσέγγιση μοιάζει γελοία και όμως καταφέρνει να πει τόσο σοβαρά πράγματα.

    Δεν είναι αυτός ο λόγος που αποφάσισα να κάνω σχόλιο.

    Αποφεύγετε "έντεχνα" να δώσετε απάντηση στο ερώτημα "τι είναι τέχνη":-)

    Προσωπικά δεν γνωρίζω την απάντηση, αλλά πιστεύω ότι πρέπει υπάρχουν ορισμένες αναγκαίες συνθήκες (αν είναι και ικανές, τότε μάλλον έχουμε ορίσει την τέχνη).
    -Να "επικοινωνεί". Δηλαδή να απευθύνεται/εκτίθεται σε κάποιου είδους κοινό. Η "τέχνη για την τέχνη" -με το συμπάθιο κιόλας- μου μοιάζει με αυνανισμό.
    -Το καλλιτεχνικό έργο πρέπει να διατηρεί την αξία του, ακόμα και αν το απομονώσεις από το δημιουργό του (όχι απαραίτητα από την εποχή του, αν και αυτό δίνει προστιθέμενη αξία).
    -Δεν πρέπει να έχει άλλο σκοπό (π.χ. χρήματα, διάδοση ιδεολογίας), παρά μόνο την έκφραση (εδώ μου λείπει ένα αντικείμενο π.χ. του ωραίου). Το αν έχει επιπτώσεις σε άλλα πτυχές της ζωής (βλ. οικονομία, πολιτική) δεν την ακυρώνει όμως κιόλας.
    -Πρέπει να είναι πρωτότυπη.

    Για να γίνω πιο κατανοητός (ίσως) να δώσω και ορισμένα αντι-παραδείγματα:
    Το 4′33 του John Cage ή ο λευκός πίνακας του Rauschenberg δεν αποτελούν έργα τέχνης, έστω και αν είχαν τεράστιο impact.

    Για όλα τα παραπάνω όμως δεν είμαι σίγουρος και θα ήθελα την άποψή της κοινότητας;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  51. Έχει καλώς αν αναστηθεί ο μεσουρανόπεμπτος einstein να μας υποδείξει πως δεν πρέπει να πιστεύουμε όσα διαβάζουμε ή σκεπτόμαστε. Να μας πει δηλαδή πως οι πράξεις και τα λόγια έχουν σκοπό των οπίων η ατομική μας ελευθερία περιέχει μόνο αν τον επιθυμήσουμε περί το κατακαλόκαιρον πούρχεται από το βοριά. Έχει κακώς αν δεν αναστηθεί ο einstein να καβαλήσει τα σκυλιά του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  52. εσύ φράνκι επαναλαμβάνις ανελλήνιστες εκφράσεις πολιτικών και δημοσιογράφων που εμφανίζονται στην τηλεόραση και έλαμπαν πολύ οι ουρανοί σαν άκουγες τη φράση "να το επικοινωνήσουμε" και απεφάσιζες να αποβείς σκεπτικός και γλωσσολόγος. γεμίσαμε τηλεθεατές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  53. Ο ορισμός του τι είναι τέχνη δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια ευχάριστη συζήτηση μεταξύ φίλων. Κι αυτό γιατί τα όριά της διαστέλλονται όπως συμβαίνει και στο σύμπαν. Θα έπρεπε λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε όρους της φυσικής για να περιγράψουμε τα χαρακτηριστικά της.
    Για παράδειγμα: ένα αυτοκίνητο που παρήγαγε το βιομηχανικό design του 50 είναι σήμερα ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα τέχνης της εποχής του. Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε λοιπόν ότι και μια σημερινή διαφήμιση μπορεί κάποτε να θεωρηθεί ‘λογοτεχνία’. Ο συλλογισμός αυτός αποτελεί απλά μια πρόκληση.
    Ένα άλλο στοιχείο που αλλάζει στις διάφορες εποχές είναι η φόρμα του έργου τέχνης και εν πολλοίς έχει να κάνει με την τεχνολογία. Η βιομηχανική επανάσταση σάρωσε τα ρομαντικά μυθιστορήματα που βρήκαν διέξοδο στην πρώτη περίοδο του κινηματογράφου. Η λογοτεχνία όπως και η ζωγραφική και η αρχιτεκτονική αναζήτησαν πιο ‘λιτές’ φόρμες έκφρασης, ανακαλύπτοντας ξανά τα πρωτογενή τους υλικά. Αργότερα αυτή η αναζήτηση πέρασε στον κινηματογράφο ενώ αντίθετα ο ρομαντισμός βρήκε ξανά διέξοδο στη ζωγραφική και τη λογοτεχνία (πχ ένα είδος πολυσέλιδων ιστοριών κόμιξ και τα manga) και πάει λέγοντας…
    Οι κυρίαρχες προτιμήσεις σε κάθε εποχή ακολουθούν αυτήν την αέναη κίνηση στο χώρο και το χρόνο της τέχνης, που δεν είναι φυσικά χαοτική αλλά ερμηνεύσιμη σε διάφορα επίπεδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  54. @κλεοπάτρα σεμίραμις θεοδώρα

    [...]γεμίσαμε τηλεθεατές.




    Σου ανταποδίδω λέγοντάς σου ότι γεμίσαμε τηλεκριτικούς.

    Έστω και έτσι όμως θα άκουγα ευχάριστα όποια διαφωνία επί της ουσίας των λεγομένων μου έχεις

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  55. Γιατί, άραγε, να θεωρούμε την τέχνη εξ ορισμού «δύσκολη» και επομένως κατάλληλη μόνο για μια «εκλεκτή ελίτ»; Γιατί ενώ «μέχρι τα 1800 η τέχνη ήταν άμεσα ταγμένη στην υπηρεσία της κοινωνίας. Δεν υπήρχε ‘τέχνη για την τέχνη’, ‘τέχνη για τον καλλιτέχνη’ ή ‘τέχνη για τους ειδικούς’», σήμερα χρησιμοποιούμε τέτοιυς διαχωρισμούς; Γιατί η τέχνη έπαψε να είναι λαϊκή; Προσωπικά δεν μπορώ να βρω άλλη αιτία από τη σταδιακή εξάπλωση και σήμερα ολοκληρωτική κυριαρχία της βιομηχανίας της διασκέδασης, της μαζικής κουλτούρας, της τέχνης υπό τη μορφή εμπορεύματος, ως άμεσα αναλώσιμου (ούτε καν διαρκούς) προϊόντος.

    Η βιομηχανία της διασκέδασης προάγει το ευτελές αφ' ενός μεν ως λιγότερο δαπανηρό και ως ευκολότερα (ανα)παραγόμενο αφ' ετέρου δε ως ευκολότερα και ταχύτερα καταναλισκόμενο εμπόρευμα. Η λαϊκή τέχνη μοιραία εκμηδενίζεται μέσα σ' αυτήν την κρεατομηχανή και υποκαθίσταται από τη μαζική κουλτούρα. Η καλή τέχνη, ακόμη και η «εύπεπτη» είναι απορριπτέα απο τη βιομηχανία της μαζικής κουλτούρας ως δαπανηρή και διαρκής, και επειδή (ακόμη) δεν μπορεί να εξαφανιστεί - άσε που υπάρχουν τόσοι και τόσοι διατεθειμένοι να πληρώσουν γι' αυτήν - προβάλλεται ως δήθεν προοριζόμενη για μια ελίτ, για κάποια «ψώνια» - και οι υποτιμητικοί χαρακτηρισμοί δεν είναι καθόλου τυχαίοι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  56. "Η ΤΕΧΝΗ ΩΣ ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΣ"

    Πολύ πετυχημένος κατά τη γνώμη μου ο μεσότιτλος. Και απαντά σε πολλά ερωτήματα.

    Γιατί δεν αντιμετωπίζουμε τα πράγματα πιο απλά. Ισως να είναι χρήσιμο ακόμη κι αν κινδυνεύσουμε να κατηγορηθούμε ότι φλερτάρουμε με το "απλοϊκό".

    Η τέχνη σαν ορολογία είναι μια. Οι εκφράσεις της είναι αυτές που ποικίλλουν και εξαρτώνται από την προσωπικότητα του δημιουργού τους.

    Μοναδικοί -κατά τη γνώμη μου- αντικειμενικοί κριτές της όποιας τέχνης είναι οι "παραλήπτες" της. Και αυτοί χωρίζονται σε "δυσκοίλιους" και σε "ευκοίλιους" (με όλο το θάρρος). Και όπως και να το κάνουμε οι άνθρωποι με καλύτερο μεταβολισμό έχουν και καθαρότερο μυαλό. Νομίζω (πάντα).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  57. Είμαι της άποψης πως ο καλλιτέχνης που έχει πλησιάσει περισσότερο την μοναδικότητα μέσω των έργων του είναι καλύτερος μεταξύ άλλων (στην κλασσική μουσική είναι αρκετά δύσκολο τέτοιο ξεκαθάρισμα).
    Για να είμαστε όμως δίκαιοι καλό είναι να βλέπουμε το κάθε έργο μεμονομένα.
    Έτσι μπορούμε να έχουμε μια κάποια ιεραρχία στην αναζήτηση που κάνουμε για το ωραίο που όμως καλό θα ήταν να είναι και παιδευτικό!
    Όμως οποιοδήποτε δημιούργημα της έμπνευσης και της τεχνικής που κατέχει ένας άνθρωπος είναι (τί να κάνουμε?) τέχνη.
    Κάθε νέο έργο όμως (γνώμη μου και αυτή) δεν πρέπει να είναι μόνο μέσο έκφρασης του καλλιτέχνη, αλλά ένα βήμα παραπέρα για την τέχνη, δλδ κάτι το μοναδικό.Ένα βήμα δίπλα μπορεί να είναι και αυτό μοναδικό, έτσι για ποικιλία...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  58. ΑΠΟΡΙΕΣ...
    Τελικά τί είναι χειρότερο;

    - Να είμαστε στη χαμηλότερη θέση σε αριθμό βιβλίων ανά οικογένεια στην Ε.Ε., ή να βλέπεις τις κυρίες να διαβάζουν Μαϊρα Παπαθανασοπούλου ή Μεϊμαρίδου;

    - Να απεχθάνεσαι τον Βέλτσο ή να επιχαίρει ότι δεν τον διαβάζεις επειδή δεν τον καταλαβαίνεις;

    - Να βαριέσαι τη λογοτεχνία, ή να αγοράζεις βιβλία που ταιριάζουν με την απόχρωση της βιβλιοθήκης;

    - Να μην αγοράζουμε βιβλία ή να είναι τα σύγχρονα Άρλεκιν μονίμως στα ευπώλητα στις βιβλιοστήλες;

    - Να παίρνεις ένα τόμο Ντοστογιέφσκι μαζί με δύο τσόντες τυλιγμένα στην κυριακάτικη εφημερίδα ή να διαβάζεις Έκο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  59. Τέχνη είναι να περιγράφεις πολύπλοκες ιδέες με τον ποιο απλό και κανατοητό λόγο.

    Το είχα δει σε ένα τοίχο :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  60. ΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗ

    Τον είχα ξαναδιαβάσει παλιά. Χρειάστηκε όμως να γιορτάσει ο Δον Κιχώτης τα τετρακοσιοστά του γενέθλια και εγώ τα εβδομηκοστά για να καταλάβω το ασύλληπτο (ως τώρα, για μένα) μέγεθος του. Χρειάστηκε ακόμα να ξεπεράσω όλα τα κλισέ για τον «Ιππότη της Ελεεινής Μορφής». Ιδιαίτερα τα ρομαντικά, όπου ο Ιδαλγός εμφανίζεται σαν ονειροπόλος ιδεαλιστής που ψάχνει τον ιδανικό κόσμο και άλλα μελοδραματικά.

    Φυσικά υπάρχει και αυτό το στοιχείο στον Θερβάντες, όπως και πολλά άλλα (κάθε μεγάλο έργο είναι πολυεπίπεδο). Αλλά δεν είναι εκεί η ουσία του.

    Το έργο είναι μία μεγαλοφυής φάρσα, μία απέραντη πλάκα, ένας ατέρμων χαβαλές, όπου περνάνε όλα τα ανθρώπινα και σατιρίζονται και ανατρέπονται και ανασκολοπίζονται. Είναι ένα ελεύθερο παιχνίδι με τα πάντα, μία ταχυδακτυλουργία ιδεών και καταστάσεων, ένα ακροβατικό στο άπειρο, χωρίς δίχτυ.

    Κάνετε ένα πείραμα – κάπου θα σας βρίσκεται ένα αντίτυπο. Διαβάστε στην τύχη – από τη μέση, από το τέλος (το δεύτερο μέρος είναι καλύτερο). Έτσι κι αλλιώς το έργο δεν έχει υπόθεση (όπως και η ζωή). Θα δείτε ότι όπου και να το πιάσετε, είναι ζωντανό, όπου και να επιβιβαστείτε, το τραίνο κινείται. Μην το διαβάσετε σχολαστικά σαν υποχρεωτικό ανάγνωσμα – παίξετε μαζί του όπως αυτό παίζει μαζί σας. Συνεχίστε στο νου σας τους διαλόγους του (το 90% του κειμένου είναι διάλογοι – ο Θερβάντες βαριόταν τις περιγραφές).

    Εγώ δηλώνω πλέον εθισμένος, πρεζάκιας. Έχω το βιβλίο στο κομοδίνο μου και κάθε βράδυ πριν κοιμηθώ διαβάζω μία σκηνή. Μου πήρε πολλά χρόνια για να καταλάβω σωστά τον Μέγιστο Κουλό – αλλά τώρα δεν θα τον αφήσω πριν να με αφήσει Εκείνος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  61. Μερικές σκόρπιες παρατηρήσεις περί τέχνης:

    (1) Δεν έχω βρει μέχρι σήμερα κάποιον ορισμό των όρων "τέχνη" και "αισθητική" που να με ικανοποιεί. Αυτό για το οποίο είμαι σίγουρος είναι ότι δεν υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια για το πόσο "ποιοτικό" είναι ένα έργο τέχνης - ο καθένας ανάλογα με την παιδεία του, τις εμπειρίες του και την ιδιοσυγκρασία του μπορεί να συγκινηθεί από κάτι που κάποιον άλλο αφήνει αδιάφορο. Ποιός θα πει τι είναι ανώτερο; Πιστεύω ότι είναι μάταιο να αναζητούμε αντικειμενικά μέτρα της καλλιτεχνικής αξίας. Θυμίζω ότι η "κοινή αισθητική" είναι συνάρτηση και της εποχής: Στην εποχή του J.S.Bach οι αρμονίες του Debussy θα ακούγονταν αποκρουστικές, αλλά το ίδιο πιθανώς θα ίσχυε και στην εποχή του Debussy για τις αρμονίες του Chick Corea. Η απήχηση που έχει ένα έργο στο κοινό είναι επίσης ένα αμφίβολο κριτήριο (το οποίο χρησιμοποιούν συχνά ως άλλοθι τα ΜΜΕ και οι σκυλοπόπ τραγουδιστές για τη σαβούρα που ταϊζουν το κατά κανόνα αμόρφωτο κοινό τους).

    Πάντως στα πράγματα που ΕΜΕΝΑ μου αρέσουν και που θεωρώ υψηλή τέχνη έχω παρατηρήσει πως το κοινό στοιχείο είναι η ειλικρινής, συνεπής, ανιδιοτελής (= παρακινούμενη από την αγάπη και όχι από την δίψα για δόξα & χρήμα) και γεμάτη αφοσίωση σχέση του δημιουργού με την τέχνη του. Δηλαδή, ΓΙΑ ΜΕΝΑ (τονίζω ότι αυτό είναι το προσωπικό μου κριτήριο - δεν απαιτώ να συμφωνήσετε) ο Bach, o Charlie Parker, οι Beatles, οι Iron Maiden και ο Keith Jarrett ήταν/είναι όλοι μεγάλοι μουσικοί (διαφορετικού μεγέθους βέβαια - αλλά μεγάλοι) γιατί αγαπούσαν πραγματικά αυτό που έκαναν (δεν ήταν τα χρήματα το κίνητρό τους - άσχετα αν κάποιοι από αυτούς έγιναν στην πορεία πάμπλουτοι), είχαν τεράστιο ταλέντο, είχαν όραμα, και έχυσαν πολύ ιδρώτα για να μάθουν αυτό που κάνουν να το κάνουν καλά (να κατακτήσουν δηλαδή την τεχνική της τέχνης τους, να γίνουν καλοί τεχνίτες). Αντιθέτως η υποκουλτούρα του σκυλοπόπ που εδώ και τόσα χρόνια μεσουρανεί στην Ελλάδα, είναι κακής ποιότητας "τέχνη" γιατί δεν γεννιέται μέσα από τον αγνό και ανιδιοτελή καημό του καλλιτέχνη να εκφράσει τις ανησυχίες του αλλά προφανώς από την επιθυμία του να βγάλει χρήματα και να γίνει "φίρμα", πράγματα δηλαδή εντελώς άσχετα με την τέχνη. Αυτό είναι που κάνει για μένα τη διαφορά. Οι λέξεις-κλειδιά είναι για μένα: αγάπη, ταλέντο, τεχνική - με αυτή τη σειρά.

    (2) Πιστεύω ότι ζούμε σήμερα σαφώς στην καλύτερη εποχή από πλευράς τέχνης που γνώρισε ποτέ αυτός ο πλανήτης. Η υψηλή τέχνη δεν είναι προσβάσιμη μόνο από μια ελίτ όπως συνέβαινε παλιά, αλλά από τους περισσότερους, κυρίως χάρις στο διαδίκτυο. Η τέχνη και η κουλτούρα είναι πολύ λιγότερο ταξικές από παλιότερα. Δεν χρειάζεται να είσαι πλούσιος για να είσαι καλλιεργημένος, και αντίστροφα, δεν ισχύει απαραίτητα ότι είσαι καλλιεργημένος επειδή είσαι πλούσιος. Ο καθένας έχει με ελάχιστα χρήματα στη διάθεσή του τη μεγαλύτερη βιβλιοθήκη του κόσμου - το internet - και μπορεί αν ενδιαφέρεται να μελετήσει, να μάθει και να καλλιεργήσει μόνος του τον εαυτό του. Επίσης, πάλι λόγω του internet, η τέχνη και γενικότερα η έκφραση σήμερα είναι πιο ελεύθερη από ποτέ.

    ---
    Συγνώμη για τις αναφορές μου αποκλειστικά σε μουσικούς... είμαι μουσικός βλέπετε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  62. Ορισμός της τέχνης:

    Μία μορφή που επικοινωνεί με τέτοιον τρόπο ώστε να γεννάει συναισθήματα που ευφραίνουν, εμπλουτίζουν ή λυτρώνουν την ύπαρξή μας.

    Δική μου πρόταση - από τις 3 δράσεις της τέχνης στα μεγάλα έργα συνυπάρχουν όλες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  63. Το ζζζζ στα καρτούνς επάνω σε συννεφάκι είναι ξεκάθαρο πως κάποιος κοιμάται.
    Μερικές φορές μπορεί να βλέπει ενδιαφέρουσες πλευρές της πραγματικότητας.
    Αλλά κοιμάται..
    Και δεν πείθει ούτε με σφαίρες.
    Το βλήμα.

    Χε χε, τώρα θα απαντήσει.
    Γουστάρω!
    Γελάστε άφοβα!

    Τι θα με πεις ρε? Αδελφή? Πες και σούρε ότι θες αν σε κάνει να νιώσεις καλύτερα. Αφόδευσα!
    Ας βρεθεί κάτι να σε κάνεις να νιώσεις σωστότερα ότι και αν είναι αυτό.

    Εγω, αργότερα ίσως γράψω για το θέμα μας.
    Και μόνον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  64. Το κείμενο για το Θερβάντες είναι ότι πιο τρυφερό κ όμορφο διάβασα τώρα τελευταία.
    Ευχαριστούμε ΝΔ!

    ΥΓ. Μα όλα μια φάρσα δεν είναι?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  65. Τι μορφή κύριε Δήμου; Το αφήσατε ημιτελές νομίζω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  66. Θα ονόμαζα τέχνη την κάθε παραγωγική δραστηριότητα του ανθρώπου που ελαφραίνει την ψυχή του από το βάρος της ύπαρξης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  67. Νομίζω ότι το “ευπρόσιτο” ή “δυσπρόσιτο” του πράγματος (και το συνακόλουθα προσλαμβανόμενο ως ευχάριστα απλό ή δυσάρεστα σύνθετο) σχετίζεται άμεσα με τον βαθμό πολυπλοκότητας του αντικειμένου του “αφηγήματος” και του σκοπούμενου από τον καλλιτέχνη.

    Το να αφηγηθώ με ένα φορμαλιστικό και δυσπρόσιτο τρόπο μια απλή στην ουσία της έννοια ή κατάσταση θα ήταν λάθος και περιττή άσκηση ύφους. Το να θελήσω να ακολουθήσω μια υπεραπλουστευτική προσέγγιση θυσιάζοντας ένα σημαντικό μέρος πληροφορίας για λόγους διευκόλυνσης του πιθανά απαίδευτου παραλήπτη του έργου μου πιθανόν να είναι εξίσου εσφαλμένο.

    Ώς μη ειδικός νομίζω ότι τα σημαντικά καλλιτεχνικά δημιουργήματα θα πρέπει, ιδανικά, να διέπονται από την απλοϊκή προσέγγιση του “just enough” ... την αρχή του μέτρου ...

    Ομορφότερη λύση σε μια άσκηση μαθηματικών θεωρείται συνήθως η απλούστερη δυνατή ... η οποία όμως μπορεί να είναι εξαιρετικά περίπλοκη και δυσνόητη όχι κατ ανάγκην λόγω κάποιου καπρίτσιου του δημιουργού της, αλλά λόγω αυτών καθαυτών των ιδιαιτεροτήτων και των ζητουμένων του "προβλήματος".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  68. Εγω, αργότερα ίσως γράψω για το θέμα μας.
    Και μόνον.
    --


    Αυτό κι αν είναι απειλή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  69. Καλησπέρα!

    Την Κυριακή το μεσημέρι, περπατώντας στη Ζυρίχη, σ' ένα δρομάκι της παλιάς πόλης δίπλα στον ποταμό Limmatt, είδα στο ένα παραθυρόφυλλο μιας μικρής γκαλερί (Schipfe αρ. 19) γραμμένο μόνιμα με ωραίο βερνίκι το εξής:

    "Kunst wäscht den Staub des Alltags von der Seele.
    Pablo Picasso"

    [Η τέχνη πλένει τη σκόνη της καθημερινότητας απ' την ψυχή - Pablo Picasso]

    Mου άρεσε πολύ και το σημείωσα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  70. highvoltagepress said...
    Τι μορφή κύριε Δήμου; Το αφήσατε ημιτελές νομίζω.

    ----------------------------

    Ένα έργο τέχνης είναι κατ' αρχήν μία μορφή - μία φόρμα - εικαστική, ηχητική, κειμενική, κινητική ή μικτή. Μέσα απο αυτή τη μορφή μας έρχεται το επικοινωνιακό περιεχόμενο που αγγίζει το θυμικό και το νου (αν αγγίζει μόνο το νου, δεν είναι τέχνη) και γεννάει συναισθήματα που ευφραίνουν, εμπλουτίζουν ή λυτρώνουν την ύπαρξή μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  71. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  72. Εγώ την κυριακή πήγα σε έναν φίλο στην Νίκαια, στον Πειραιά, και έπαιξα στο playstation2, pro evolution, ποδοσφαιράκι είναι.
    Έβαλα 2 γκολ που πργματικά ήταν έργα τέχνης, αλλά έχασα τελικά 6-2 με κάτι γκολ από βλακείες φάσεις.
    Τελικά η τέχνη δεν επιβραβεύεται.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  73. vasilis74: καλά, σκέψου το αυτό την επόμενη φορά που θα ξεχορταριάζεις τον κήπο...

    Επίσης αυτά τα ρομαντικά περί ανιδιοτέλειας και εντίμου πενίας των καλλιτεχνών...Άντε ρε παιδιά τώρα, θα πέοσυμε απ' το χασμουρητό.
    Ξυπνητούρια!
    Τίποτα καλό έχετε δει ή ακούσει τελευταία; Και γιατί σας άρεσε; (ή δε σας άρεσε).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  74. Ευχαριστώ κύριε Δήμου. Μια ερώτηση: δεν έχετε δει ποτέ κάτι -δεν είπα αν σας άρεσε- που να μην άγγιζε το θυμικό και να το θεωρήσατε τέχνη; (Μετά παραδείγματος παρακαλώ αν δεν σας κάνει κόπο).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  75. Τώρα που είπες ταινίες θέλω να καταγείλω την ταινία 300 που δεν στηλιτεύει τον αντισημιτισμό του Λεωνίδα και των 300, καθώς και την έλλειψη ημέρας μνήμης του ολοκαυτώματος στην αρχαία Σπάρτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  76. Καλημέρα Κε Δήμου

    Η Τέχνη είναι μια υποκειμενική υποβολή του κόσμου.

    Το κάθε έργο τέχνης παράγεται γιατί είναι ανάγκη του δημιουργού του και μόνο.

    Το μόνο που μπορούμε να πούμε όλοι οι υπόλοιποι είναι απλά ένα Μ' ΑΡΕΣΕΙ - ΔΕΝ Μ' ΑΡΕΣΕΙ.

    Όλα τα άλλα είναι απλές θεωρίες για να καταναλωθεί το έργο τέχνης και έτσι να εξηγηθεί ΣΤΟΝ μυαλό μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  77. Vasilis74 said...

    Θα ονόμαζα τέχνη την κάθε παραγωγική δραστηριότητα του ανθρώπου που ελαφραίνει την ψυχή του από το βάρος της ύπαρξης


    "We have art in order not to die of the truth."
    Ο Νίτσε το είπε κάπως έτσι:-)

    Νομίζω ότι κάπως έτσι περιγράφεται (πολύ αποδοτικά) η επίδραση της τέχνης στον άνθρωπο, αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό συνιστά και τον πρωτογενή ορισμό της. Γιαυτό και συμφωνώ με την παρατήρηση του highvoltagepress ("Τι μορφή κύριε Δήμου; Το αφήσατε ημιτελές νομίζω.").

    Επίσης -σαν παρατήρηση- θα έλεγα ότι ο ορισμός του ΝΔ με παραπέμπει στην έννοια της παιδείας, αν εννοηθεί ως "η πνευματική και ψυχική διάπλαση ενός ελεύθερου ανθρώπου,με τεχνική αναθεώρησης και ονειρικής δρομής,με αγωνία απελευθέρωσης,και με διαθέσεις μιας ιπτάμενης φυγής προς τ’άστρα" (μ.χατζιδάκις)


    (ομολογώ ότι αν και έχω συζητήσει άπειρες φορές για το θέμα, πάντα το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  78. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  79. ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:

    Ο κινηματογράφος ( τουλάχιστον όπως τον γνωρίζουμε) δεν είναι τέχνη. Και αυτό γιατί δεν παράγεται από τον δημιουργό αλλά από εταιρείες παραγωγής.

    Ακόμα και ο κινηματογράφος που λέγεται ΤΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ.

    Κλασσικό παράδειγμα ο ΟΡΣΟΝ ΟΥΕΛΣ. ΙΔΙΟΦΥΙΑ. Ο Πολίτης ΚΕΙΝ αριστούργημα; .... - ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΦΑΓΑΝ ΤΑ STUDIOS

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  80. Δεν είμαι και πολύ σύμφωνος με τον διαχωρισμό του νου από το θυμικό (και τον επακόλουθο συλλογισμό πως η τέχνη πρέπει να απευθύνεται οπωσδήποτε και στο θυμικό). Και το θυμικό νους είναι. Το ότι δεν το έχουμε «ξεψαχνίσει» ακόμη δεν το βγάζει από την σφαίρα της επιστήμης και του «ορθολογισμού» (as opposed στο «συναίσθημα»)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  81. Εγω γουσταρω τον Μοντεχριστο στον Ισοβιτη του Αρκα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  82. 1ο σχόλιο doctor:

    Ο Βερμπαλισμός και οι συντακτικοί λαβύρινθοι δεν σημαίνουν κατ'ανάγκην και ποιότητα.

    doctor

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  83. highvoltagepress said...
    Ευχαριστώ κύριε Δήμου. Μια ερώτηση: δεν έχετε δει ποτέ κάτι -δεν είπα αν σας άρεσε- που να μην άγγιζε το θυμικό και να το θεωρήσατε τέχνη;

    --------------------------------

    Κατά τη γνώμη μου, κάτι που δεν συγκινεί, δεν είναι τέχνη. Μπορεί να είναι πληροφορία, ιδέα, θεωρία - αλλά η συν-κίνηση μαζί με την αισθητική απόλαυση και τα υπόλοιπα που έχω αναφέρει, είναι αυτό που διαφοροποιεί μέσα μου την τέχνη από άλλες εμπειρίες. Βεβαια και η συγκίνηση μόνη δεν είναι τέχνη - μπορεί μία θλιβερή ιστορία να με κάνει να κλάψω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  84. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  85. Θεωρούσα ότι το ποστ αφορά την ευκολία. Τελικά η συζήτηση εξελίχθηκε στον ορισμό της Τέχνης.
    Η "δυσκολία" στη δημιουργία αποτέλεσε αντικείμενο προβληματισμού πολλών θεωρητικών. Τελευταία ο Στάινερ (ναι φίλε ΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖ ο εβραίος Στάινερ) έγραψε ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο για το θέμα αλλά και άλλοι. Δεν νομίζω όμως ότι η δυσκολία ή η ακατανόητη γραφή αντέχει στη συζήτηση.
    Κανένας κλασσικός δεν ήταν ακατανόητος και φυσικά κανένα κλασσικό έργο δεν υπήρξε ακατάληπτο.
    Η ανάγκη για μοναδικότητα και πρωτοτυπία του δημιουργού τον εξωθεί συχνά στην δυσκολία και ακόμη συχνότερα στην αρλούμπα εκπεφρασμένη δυσνόητα (άρα σοβαρά!).
    Επίσης η ανάγκη για θέωση που καθιστά το λόγο ταλμουδικό (τώρα περιμένω βρισίδι...)όπότε και έγκυρο. Κατάλοιπο της ραβινικής παιδίας ή και του μυστικισμού ο ακατάληπτος λόγος είναι μόδα κατά καιρούς στην πολιτική, στη λογοτεχνία και στην τέχνη με κάθε μέσον εκφοράς της.
    Για κάποιες επιστήμες όπως τα νομικά υπήρξε ο κανόνας. Παρότι ο πολίτης όφειλε να γνωρίζει και να αναγιγνώσκει το νόμο η γλώσσα ήταν μη αναγνώσιμη ή και ξένη (πχ λατινική) και μετά καθαρεύουσα.
    Σημερα μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση μιλά για διαφάνεια στο λόγο (φυσικά λόγω και της πολυγλωσσίας) και διεκδικεί την αναγνώσιμη γλώσσα.
    Δεν μπορούμε πάντως παρά να χρεώσουμε στην "προοδευτικότητα" του τελευταίου μισού του 20ου αιώνα ένα μερίδιο ακαταλαβίστικης τέχνης και πολιτικής.
    Εμένα προσωπικά πολύ με ενθουσιάζει να τσιτάρω Ζουράρη και Μισγάγγια Απερινόητη. Οταν μάλιστα μελαγχολώ υπάρχουν μερικοί συγγραφείς που μπορεί κανείς να διαβάσει με μπρίο καθώς με μεγάλη σοβαρότητα και στυλ γράφουν απλώς κοτσάνες για τις οποίες ουδείς τολμά απλώς να βάλει τα ΄γέλια.
    Ε ναι λοιπόν! μερικοί οφείλουν να γελάνε όταν τους ρίχνουν στο πρόσωπο αρλούμπες. Και ακόμη περισσότερο να γελούν με όσους υμνούν την αρλούμπα ως σπουδαία καθώς ούτως ή άλλως δεν καταλαβαίνουν απολύτως τίποτε.
    Αλλά πόσο εύληπτο βιβλίο είναι το Μωρίας Εγκώμιον του Εράσμου?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  86. Ihadafarm, και η Ακρόπολη έγινε από πολλούς τεχνίτες – όχι μόνο από τον Φειδία. Και η όπερα έχει το λιμπρέτο και το κείμενο, αλλά έχει και τον σκηνοθέτη, και τον σκηνογράφο, και τον ενδυματολόγο και τους τραγουδιστές. Ή το θέατρο έχει πέρα από το σενάριο, τον σκηνοθέτη, τον μουσικό επενδυτή, τον σκηνογράφο, τους ηθοποιούς, Διαφορετικά όλα θα κυκλοφορούσαν σε βιβλία.

    Δεν είναι κριτήριο το one man show. (Άσε που για αιώνες η τέχνη ήταν no-man show: άγνωστοι δημιουργοί, κανονικοί υπάλληλοι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  87. @Vrennus
    "Γιατί, άραγε, να θεωρούμε την τέχνη εξ ορισμού «δύσκολη» και επομένως κατάλληλη μόνο για μια «εκλεκτή ελίτ»; Γιατί ενώ «μέχρι τα 1800 η τέχνη ήταν άμεσα ταγμένη στην υπηρεσία της κοινωνίας. Δεν υπήρχε ‘τέχνη για την τέχνη’, ‘τέχνη για τον καλλιτέχνη’ ή ‘τέχνη για τους ειδικούς’», σήμερα χρησιμοποιούμε τέτοιυς διαχωρισμούς; Γιατί η τέχνη έπαψε να είναι λαϊκή; Προσωπικά δεν μπορώ να βρω άλλη αιτία από τη σταδιακή εξάπλωση και σήμερα ολοκληρωτική κυριαρχία της βιομηχανίας της διασκέδασης, της μαζικής κουλτούρας, της τέχνης υπό τη μορφή εμπορεύματος, ως άμεσα αναλώσιμου (ούτε καν διαρκούς) προϊόντος."

    Εντελώς το ανάποδο. Όταν έπαψε η τέχνη να είναι "εμπόρευμα" και να γίνεται "η τέχνη για την τέχνη" εμφανίστηκε το φαινόμενο των δυσκοίλιων (ότι αρέσει στους πολλούς δεν είναι τέχνη κτλ). Βασικά δεν έπαψε ποτέ να είναι "εμπόρευμα", απλά οι δυσκοίλιοι είναι μια niche Αγορά.

    "Η βιομηχανία της διασκέδασης προάγει το ευτελές αφ' ενός μεν ως λιγότερο δαπανηρό και ως ευκολότερα (ανα)παραγόμενο αφ' ετέρου δε ως ευκολότερα και ταχύτερα καταναλισκόμενο εμπόρευμα."


    Η "βιομηχανία της διασκέδασης" προσφέρει προϊόντα για όλα τα γούστα. Μπορείς να βρεις τα πάντα στην εποχή μας. Και είναι προσιτά στον καθένα... όχι μονάχα στους ευγενείς και τους βασιλείς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  88. "Τελευταία ο Στάινερ (ναι φίλε ΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖ ο εβραίος Στάινερ)

    Μερικοί είστε πιο απλοικοί απο όσο νόμιζα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  89. Eleni63 said...
    Αλλά πόσο εύληπτο βιβλίο είναι το Μωρίας Εγκώμιον του Εράσμου?

    -------------------------------

    Πολύ. Ακόμα και στα λατινικά (Laus Stultitiae).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  90. @DimitrizZzZz

    'Εχεις ξεπεράσει κατά πολύ τα 5 σχόλια που ορίσαμε για να μη γίνεται μονοπώληση και κατάχρηση του χώρου.

    Δεν αρχίζω το σβήσιμο - αλλά προειδοποιώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  91. Μια τσοντα μπορει να ειναι τεχνη???

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  92. @k2825

    "Το να αφηγηθώ με ένα φορμαλιστικό και δυσπρόσιτο τρόπο μια απλή στην ουσία της έννοια ή κατάσταση θα ήταν λάθος και περιττή άσκηση ύφους. Το να θελήσω να ακολουθήσω μια υπεραπλουστευτική προσέγγιση θυσιάζοντας ένα σημαντικό μέρος πληροφορίας για λόγους διευκόλυνσης του πιθανά απαίδευτου παραλήπτη του έργου μου πιθανόν να είναι εξίσου εσφαλμένο."

    Το πρόβλημα με αυτό που γράφεις είναι ότι θεωρείς δεδομένο πως η τέχνη είναι αφηγηματική, το οποίο δεν ισχύει για τη μουσική, το χορό και για ένα μεγάλο μέρος της ποίησης, της ζωγραφικής κ.α. Προσυπογράφω όσα λες στην περίπτωση ενός επιστημονικού βιβλίου. Πράγματι ένα βιβλίο φιλοσοφίας, ιστορίας ή μαθηματικών πρέπει να μεταδίδει την πληροφορία όσο πιο απλά γίνεται - αλλά όχι απλούστερα (Make everything as simple as possible, but not simpler. Albert Einstein). H αρχή της "μέγιστης απλότητας", η καλύτερα του "απέριττου", ισχύει και στην τέχνη, αλλά όχι όπως το περιγράφεις.



    @athanasia

    Μη μου πεις ότι ζεις στη Ζυρίχη... Γειτόνισσα ! Παρεμπιπτόντως πολύ όμορφη η ρήση του Picasso.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  93. Αντιγράφω απο το ΒΗΜΑ της Κυριακής 18 Μαρτίου και απο την στήλη "Κυριακή με την Πανδώρα":

    «Στην ιδιωτική παιδεία είμαι κατηγορηματικά αντίθετος γιατί το μόνο της κριτήριο είναι το κέρδος. Στη δημόσια όμως το κριτήριο είναι το ρουσφέτι γιατί το κράτος είναι διεφθαρμένο. Δεν περιμένω καμία βελτίωση γιατί ο χαρακτήρας ενός λαού δεν αλλάζει». Ο συνθέτης και καθηγητής στη Μουσική Ακαδημία της Λειψίας Δημήτρης Τερζάκης.

    * * *

    Η αξιοζήλευτη πολυτέλεια του να ζεις αλλού και να κοιτάζεις τούτη τη γελοία χώρα από μακριά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  94. H Άννα Δρούζα ως ύπαρξη υπάρχει ως εμφανίζεται. Μια γυναίκα μόνη και χαμένη μέσα στη μικροαστική ζήση. Δεν ξέρει γιατί δουλεύει, δεν ξέρει γιατί κερδίζει χρήματα αλλά υποχρεώνεται να υποκρίνεται την ευτυχισμένη στο πανηγύρι της ζωής ενώ η δυστυχία που υποκρίνεται της προκύπτει ολικώς φυσικά επειδή δυστυχισμένη είναι. Σκέψου την ως πωλήτρια σε ταμείο. Με άνθρωπο έχει λυτρωθεί ποτέ. Την βασανίζουν οι αδυναμίες της να νιώσει ασφαλισμένη και να προσανατολιστεί. Στοιχειώδη προβλήματα που έχουμε όλοι αλλά που εκείνη έχει διδαχθεί να μην αναγνωρίζει ως επιλύσιμα. Συμβαίνει. Αν την αγκαλιάσεις θα σε πιστέψει, αν τη φιλήσεις θα σε εμπιστευτεί. Πιστεύει ευκολότερα από όσο η επαγγελματική ιδιότητα απαιτεί για εισόδημα. Χαμένη στη ζωή και παραδομένη στον παραλογισμό, άρα φοβισμένη. Ποια είναι η θέση μου κάτω εδώ που όλα επιπλέουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  95. Troll hat gesagt...

    Μια τσοντα μπορει να ειναι τεχνη???

    Ο Βασίλης Ραφαηλίδης είχε γράψει πως σε μια διάσημη σχολή κινηματογράφου στην καθολική Πολωνία δεν παίρνεις πτυχίο αν δε γυρίσεις ταινία πορνό. Η αξία ή μη του σκηνοθέτη ως σκηνοθέτη γίνεται έτσι φανερή, καθώς δεν έχει την ευελιξία ν' αλλάξει το γραμμένο απ' τη φύση σενάριο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  96. ο ραφαηλίδης είχε γράψει για όλες τις σχολές στην πολωνία και δεν είχε γράψει για μόνη μία

    καταλαβαίνεις λοιπόν πόσο ατυχώς και ματαίως ηδονοβλεπτικός είναι ο Σταρόβας σου σου ελλειπτικέ και μαθηματικέ αφού ηδονοβλεπτικά και μόνο προσλαμβάνεις όσα πέφτουν στο οπτικό σου το πορνοπεδίο

    και ξημερώνει πάλι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  97. Κύριε Δήμου, αυτό που είπατε περί νου και θυμικού κλπ., μου θυμίζει ότι συνήθως την τέχνη που θεωρείται ότι δεν αγγίζει το θυμικό, και δεν είναι το μόνο είδος αλλά γενικά επικεντρώνει τα σχόλια, είναι η μη αναπαραστατική, π.χ. Πόλλοκ. Εννοείτε κι εσείς κάτι τέτοιο ή απλή σύμπτωση;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  98. Μα η ιδια η Τεχνη ειναι μια μορφη ηδονοβλεψιας ,κυρια Κλεοπατρα!!!!Ολοι οι φιλοτεχνοι ειμαστε ηδονοβλεψιες!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  99. highvoltagepress: γιατί εσείς αποδέχεστε μόνο τις κλασσικές μορφές τέχνης? Μουσική, λογοτεχνία, ζωγραφική, γλυπτική?

    Επειδή έτσι τα βρήκαμε?

    Είχα την τύχη να παρακολουθήσω μια από τις θρυλικές εκδηλώσεις ενός καθηγητή μου για την σχέση τέχνης και επιστήμης. Θα εντυπωσιαστείτε με το πόσο αισθητικά άρτιες είναι οι εικόνες του ηλεκτρονικού μικροσκοπίου, τα ολοκληρωμένα κυκλώματα με δισεκατομμύρια τρανζίστορ, οι εικόνες του διαστήματος.

    Γιατί να βάλουμε περιορισμούς στην ομορφιά?

    Δεν είναι τέχνη να μπορείς να λες παραμύθια? Δεν είναι τέχνη να λες ανέκδοτα? Ο Michael Jordan δεν είναι ένας βιρτουόζος του αθλήματος? Δεν είναι τέχνη η δημιουγία των πιο κομψών μαθηματικών αποδείξεων? Η ανακάλυψη των fractals? Το σπάσιμο της γερμανικής κρυπτογραφικής μηχανής Enigma στον WWII?


    Τα όσα αναφέρει ο ΝΔ στο άρθρο του με αφήνουν παγερά αδιάφορο. Δεν χρειάζομαι κάποιον (εννοώ του κριτικούς τέχνης όχι τον Δήμου) να κρίνει για εμένα. Όχι γιατί δεν τον θεωρώ άξιο, αλλά γιατί τα κριτήρια μας δεν συμφωνούν. Δεν είναι ανάγκη να συμφωνούμε όλοι. Και μάλιστα είναι καλύτερα έτσι. Είναι προτιμότερο να αρέσει σε μερικούς το κόκκινο, σε άλλους το μωβ, το πράσινο και το θαλασσί. Για ποιό λόγο όλοι να εκτιμούν την αδιαμφισβήτη και επίσημη (κρατικά και από 29 κατασκευαστές πλυντηρίων) ανωτερότητα του μπλε !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  100. Από τα πιο βαρετά βιβλία που διάβασα ποτέ: Σαλαμπώ του Φλωμπέρ, Αρμάνς (πάνε αιώνες, ελπίζω να λέω σωστά τον τίτλο) του Σταντάλ, 5 κόκκοι μορφίνης της Άγκαθα Κρίστυ. Από μουσική: η Ορέστεια του Ξενάκη. Από τα πιο μικροαστικά και κενόδοξα θεάματα: ο Προμηθέας του Μπομπ Γουίλσον, το 2 του Δ. Παπαιωάννου. Από τα πιο σαχλά και ενοχλητικά και κακόγουστα της ελληνικής "κουλτούρας"/κληρονομιάς, που ανάθεμα την προπαγάνδα του '36: η τελετή αφής της Ολυμπιακής φλόγας στην Ολυμπία. Α πα πα! Από σινεμά: Πέππερμιντ, Πολίτικη Κουζίνα, (τα άπαντα σχεδόν του ελληνικού σινεμά, του Τεό συμπεριλαμβανομένου αλλά του Τάκη Κανελλόπουλου εξαιρουμένου).
    Η λίστα δεν είναι εξαντλητική είναι ενδεικτική.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  101. yiannos: ως κριτικός τέχνης, δεν δέχομαι την "ποίηση των μικροσωματιδίων", αλλά μπορώ να το χρησιμοποιήσω ως μεταφορά. Επίσης, η τεχνολογία έχει μπει εδώ και καιρό στην υπηρεσία της τέχνης, ακι υπάρχει ένα αλισβερίσι, απλώς διαφοροποιημένο από ότι εσείς το περιγράφετε.
    Προσωπικά, δεν έχω κανένα πρόβλημα με τις επιλογές των άλλων, μπλε, μωβ ή οτιδήποτε. Επίσης, να υπενθυμίσω, ότι βασικό θέμα της νομικής επιστήμης είναι το: τέχνη ή επιστήμη, άρα εξετάζεται και αλλού το θέμα αυτό. Το αναφέρω για να σας δώσω μια προοπτική της διαφοροποίησης κάθε περίπτωσης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  102. highvoltagepress said...
    Κύριε Δήμου, αυτό που είπατε περί νου και θυμικού κλπ., μου θυμίζει ότι συνήθως την τέχνη που θεωρείται ότι δεν αγγίζει το θυμικό, και δεν είναι το μόνο είδος αλλά γενικά επικεντρώνει τα σχόλια, είναι η μη αναπαραστατική, π.χ. Πόλλοκ.

    --------------------------------

    Εμένα ο Πόλλοκ με συγκινεί πολύ - όπως και άλλοι αφηρημένοι. Από τους Έλληνες συλλέγω Σπυρόπουλο.
    Το καθαρό χρώμα σε κίνηση μπορεί να είναι πολύ δυνατό - π. χ. Καντίνσκυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  103. Yiannos
    Ξεχασες το ποδοσφαιρο!!!!Αν δεν ειναι Τεχνη η τριπλα του Καραπιαλη του Ροναλντο του Μαραντονα τοτε τι ειναι???

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  104. Έχουν όντως ψυχή αυτοί που αναφέρατε...Και όπως ίσως καταλάβατε διαφωνώ με όσους καταλογίζουν έλλειψη συναισθήματος στους αφηρημενους κύριε Δήμου. (Μέχρι και για συνωμοσίες μιλάνε οι αθεόφοβοι!)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  105. Ν.Δ.,
    ο Σπυρόπουλος είναι ο καλύτερος έλληνας ζωγράφος και με διαφορα...
    (Ο αγαπημένος μου anyway...)

    highvoltagepress...
    καλε τι συνωμοσίες για τους αφηρημένους, για πες μας;;;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  106. troll: Απόλυτα!
    Και εγώ θεωρώ καλλιτέχνη τον Γεωργίου, που καταφέρνει χρησιμοποιώντας το πιο ευτελές υλικό - τις βωμολοχίες - να δημιουργεί τους πιο φοβερούς πίνακες ζωγραφικής. Όλοι μπορούμε να βρίσουμε, να φωνάξουμε. Αλλά λίγοι μπορούν να πουν "στα παπάρια μου" και να κάνουν τη μισή Ελλάδα να ξεκαρδίζεται στα γέλια, με την ευστοχία και τον τέλειο συγχρονισμό της φράσης.


    Και αυτό ακριβώς εννοώ τέχνη, γι'αυτό και το παράδειγμα. Την μετουσίωση των απλών - συχνά φτηνών, ευτελών - υλικών σε κάτι ανώτερο. Σε μια υψηλότερη μορφή οργάνωσης. Ο γλύπτης χρησιμοποιεί πέτρες, κοτρώνες. Ο ζωγράφος κάτι χρωματιστά ξεπλύματα και ένα καραβόπανο. Ο Γεωργίου βρισιές. Ο Πελέ μια φουσκωτή σφαίρα που κάνει μπόινγκ - μπόινγκ.


    Η τέχνη τους είναι η μεταμόρφωση της απλής μορφής σε κάτι που είναι πλέον άξιο θαυμασμού μέσω του δημιουργού. Αν η απλή μορφή είναι χρώματα, ήχοι, ιδέες, κινήσεις, καταστάσεις, σκουπίδια, πλανήτες, δεν πρέπει να μας απασχολεί.

    Αν το αποτέλεσμα αρέσει σε πολλούς ή σε λίγους δεν πρέπει να μας εμποδίζει να το απολαύσουμε, είτε ανήκουμε στους πολλούς, στους λίγους ή στον ένα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  107. Σύμφωνα με τις σχετικές στατιστικές, ο μέσος Έλλην διαβάζει από κανένα έως ένα βιβλίο τον χρόνο στην καλύτερη περίπτωση. Το τελευταίο πιστεύω ότι κατά κανόνα το αγοράζει την περίοδο των γιορτών, με κριτήρια το πόσο το έχει δει στα ΜΜΕ και το τι λένε οι 'διαβασμένοι' της παρέας του. Το κακό είναι ότι ακόμα κι αυτό το ένα βιβλίο συνήθως το προορίζει για δώρο προς έναν 'κουλτουριάρη' φίλο, άρα...επιστρέφουμε στην αρχή του σχολίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  108. rallou: δεν έχετε ακούσει ότι η ανεικονική ζωγραφική είναι προιόν σιωνιστικής προπαγάνδας και σχεδίου της CIA μεταπολεμικό;;; Τα λέω βιαστικά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  109. Σύμφωνα με τις σχετικές στατιστικές

    ----
    link ή άλλη αναφορά πηγής, αλλιώς δεν υπάρχει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  110. Troll said...
    Μια τσοντα μπορει να ειναι τεχνη???

    Αν δεν της βάλουμε τα φτηνά στερεότυπα τότε σίγουρα ναι, μπορεί!

    Με τέχνη μπορεί να εκφραστεί κάποιος ακόμα και με τον τρόπο που μπορεί να σερβίρει ακόμα και ένα ποτήρι νερό.
    Είμαστε ικανοί να κάνουμε τα πάντα τέχνη. Και ικανοί να φτηναίνουμε τα πάντα.
    Το θέμα είναι το με ποιό τρόπο μας ελκύει να το κάνουμε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  111. DimitrizZzZz σύμφωνα με άλλες στατιστικές ο μέσος ΄Ελλην δεν πιστεύει τα όσα ακούει περί στατιστικών, ιδίως όταν τα συμπεράσματα τον αφορούν άμεσα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  112. Τέχνη;

    και το πλάνο του Αγγελόπουλου
    και το χορευτικό της Μαντόνα
    και το γυριστό του Ζιντάν
    και το στιφάδο του Μαμαλάκη
    και η κιθάρα του Νόπφλερ
    και το "λευκότερο λευκό" του Δήμου
    και ο Ανδρέας στο μπαλκόνι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  113. svensken said...

    "Αντιγράφω απο το ΒΗΜΑ της Κυριακής 18 Μαρτίου και απο την στήλη "Κυριακή με την Πανδώρα":

    «Στην ιδιωτική παιδεία είμαι κατηγορηματικά αντίθετος γιατί το μόνο της κριτήριο είναι το κέρδος. Στη δημόσια όμως το κριτήριο είναι το ρουσφέτι γιατί το κράτος είναι διεφθαρμένο. Δεν περιμένω καμία βελτίωση γιατί ο χαρακτήρας ενός λαού δεν αλλάζει». Ο συνθέτης και καθηγητής στη Μουσική Ακαδημία της Λειψίας Δημήτρης Τερζάκης.

    * * *

    Η αξιοζήλευτη πολυτέλεια του να ζεις αλλού και να κοιτάζεις τούτη τη γελοία χώρα από μακριά... "

    Οχι και τόσο από μακρυά...
    Ο συνθέτης Δημήτρης Τερζάκης που τιμήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ήρθε πριν λίγα χρόνια και ανέλαβε θέση στη Θεσσαλονίκη για να διδάξει. Ενοιωσε καλά στο πετσί του τι εστί ακαδημαϊκό περιβάλλον και διέφυγε νύκτωρ πίσω στη Λειψία.

    Θα ήθελα να σημειώσω και μια άλλη παράμετρο που κάνει τη σύγχρονη τέχνη να ρέπει πρός τη δυσκολία: Για παράδειγμα το Φεστιβάλ Επιδαύρου έχει μπεί στην 6η δεκαετία. Οι αναγνώσεις του αρχαίου δράματος πλέον προσπαθούν να ξεφύγουν από τις εκατοντάδες προηγούμενες. Ο κάθε σκηνοθέτης μεταφέρει την υπόθεση χρονικά, νοηματικά, εικαστικά, κλπ για να μην πει τα ήδη ειπωμένα και ιδωμένα. Αυτό προφανώς τον οδηγεί σε πολλοστά επίπεδα ανάγνωσης με αποτέλεσμα την ανάλογη "δυσκολία".

    Και στη μουσική, αν ένας σπουδαστής σύνθεσης σε Γερμανική Ακαδημία τολμήσει να γράψει κάτι στη γλώσσα (αρμονική και μελωδική) του Μότσαρτ ή του Μπετόβεν, ακόμα και αν πρόκειται για αριστούργημα έμπνευσης, δομής, περιεχομένου και τεχνικής, μαύρο φίδι που τον έφαγε...

    Μήπως μας βαραίνουν εκατοντάδες χρόνια παραγωγής έργων τέχνης και η ανάγκη για το νέο καθορίζει και το χαρακτήρα του, απομακρύνοντας δραματικά και άδικα το πόνημα από τις βασικές αρχές που έθεσε ο ΝΔ στον ορισμό: "να γεννάει συναισθήματα που ευφραίνουν, εμπλουτίζουν ή λυτρώνουν την ύπαρξή μας." στο βωμό του νεωτερισμού και της καινοτομίας?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  114. Rallou said...
    Ν.Δ.,
    ο Σπυρόπουλος είναι ο καλύτερος έλληνας ζωγράφος και με διαφορα...
    (Ο αγαπημένος μου anyway...)

    --------------------------------

    Έλα!
    Έχω 11 ωραίους Σπυρόπουλους!

    Ήμουν ο πρώτος πρόεδρος του Ιδρύματος Γιάννη και Ζωής Σπυροπούλου - και συμπτωματικά αύριο έχουμε Δ. Σ.!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  115. Διαβάζοντας αυτό το ποστ, θυμήθηκα αυτό που θυμάμαι και κάθε φορά που διαβάζω οποιαδήποτε κριτική γιά οτιδήποτε, από μουσική και ζωγραφική, μέχρι βιβλίο και κάθε τι άλλο -κριτικές του είδους, εννοείται.

    Αυτό επίσης λέω κάθε φορά σε τέτοιου είδους συζητήσεις, γιατί έχω και αρκετούς φίλους του είδους αυτού -μιά χαρά άνθρωποι κατά τα άλλα... (Ποτέ δεν έχω ακούσει μιά καλή κουβέντα γιά εσάς... Ποτέ!)

    Ασχετο: σε αύτού του είδους το κοινό δεν ξέρω άν έχετε αναφερθεί ποτέ. Κάποιοι τους διαβάζουν τους κριτικούς αυτούς... Αν δεν τους διάβαζαν, δεν θα υπήρχαν.
    Είχα μία συμφοιτήτρια, πάνχαζη, εντελώς, που είχε πεί το αμίμητο που έμεινε και σλόγκαν γιά πολύ καιρό στη σχολή: "Καλέ, τί υπέροχα που τα είπε! Ενα τέταρτο μιλούσε και δεν κατάλαβα τίποτα!" Το είπε όντως!

    Τέλος πάντων, ξέφυγα.
    Αυτό που θυμάμαι λοιπόν κάθε φορά, είναι αυτό που πέταγε σε εντελώς άσχετες φάσεις ο Τσιφόρος στα βιβλία του, μιλώντας γιά οτιδήποτε άλλο:
    "Ε, αυτό πιά, μπορεί να το καταλάβει ακόμα και ένας κριτικός θεάτρου!"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  116. Nikos Dimou said...
    Έλα!
    Έχω 11 ωραίους Σπυρόπουλους!

    Ερχομαι αμέσως! Ελπίζω να τους έχετε ασφαλισμένους, γιατί θα μπώ στον πειρασμό...(είστε τυχερός που βρίσκομαι στην άλλη άκρη της γης...)

    Είδα Σπυρόπουλο στο Μακεδονικό μπλα μπλα-τέχνης, το 1994. Μόλις άρχιζα το δικό μου...ταξίδι-ας το πω έτσι - στον μαγευτικό-μπλα μπλα και σκληρό κόσμο της ζωγραφικής...(που να'ξερα τι με περίμενε...)
    Τέλος πάντων, μόλις είδα Σπυρόπουλο, σκέφτηκα...τι πάω να κάνω και εγώ...ο άνθρωπος τα έχει πει όλα...

    Νομίζω πως ένας από τους βασικούς λόγους που παλεύω για μία "καριέρα" είναι για να μπορέσω κάποτε να γίνω συλλέκτης!


    .....


    highvoltagepress,

    thanx!Θα το ψάξω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  117. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  118. Takis Alevantis με προλάβατε. Υπάρχει και σχετικό με την έρευνα του Ε.ΚΕ.ΒΙ. άρθρο στην Ελευθεροτυπία (30/1/2005) με τίτλο 'Δεν διαβάζω, δεν διαβάζω': 'Τα κακά νέα δεν έρχονται από το Ευρωβαρόμετρο (που πρόσφατα αποφάνθηκε ότι ένας στους δύο ενήλικες Ελληνες είναι λειτουργικά αναλφάβητος) αλλά από το, βληθέν ως υπεραισιόδοξο στο παρελθόν, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Σύμφωνα με καινούρια έρευνά του, το ποσοστό των συμπατριωτών μας που ομολογούν ευθαρσώς ότι δεν διαβάζουν ούτε ένα βιβλίο το χρόνο, αυξήθηκε μέσα σε μια πενταετία κατά 14 μονάδες: από το 30,4% εκτινάχθηκε στο 43,8%!'

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  119. @gerasimos - θέλετε να πείτε Δεν διαβάζζζζω ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  120. rallou δες και αυτό το παλιότερο post

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  121. Μα τι λετε κ. Δημου? Πολυ απλα μας τα γραφετε. Δεν πρεπει να εισθε διανοουμενος απ'οτι φαινεται απο τα γραπτα σας!

    Δεν ειπαμε, μεταξυ μας, οταν ομιλουμε πρεπει να δειχνουμε την ανωτεροτητα μας. Δεν μπορει οι καθε ειδους λαικοι να μας καταλαβαινουν...

    Αυτο το συνδρομο σνομπισμου εκφραζεται και σε αλλες περιπτωσεις εκτος λογοτεχνιας. Το ειδα και στα πανεπιστημια, εντος κ' εκτος απο το δικο μου discipline (major concentration). Μερικοι ακαδημαικοι προσπαθουν επιτηδες να κανουν το θεμα τους πιο πολυπλοκο η λιγοτερο κατανοητο απο τους αλλους γιατι νομιζουν οτι μονο οι specialists can fully understand!

    Δεν πιστευω οτι η απλοτητα και η καθαρη εκφραση ειναι ιδιες με τον λαικισμο η την παραμορφωση των οποιοδηποτε εννοιων. Αλλωστε το εχουμε δει οτι κι'αυτοι που θελανε να "ξυπνησουν" τις μαζες χρησιμοποιουσαν γλωσσα ξυλινη η αλλοιωμενη.

    Περα απο τον σνομπισμο (look, I'm special because you, or the masses, can't understand what I'm talking about) το ερωτημα ειναι γιατι παραγουν εργο? Η απαντηση σ'αυτο χαρακτηριζει το ειδος του εργου. Το αστειο ειναι οτι αυτοι οι διανοουμενοι θελουν να εχουν γενικη αναγνωριση αλλα απο ..αποσταση. Οχι δα να συσχετιζομαστε τους commoners.

    Προσφατα εκανα μια συζητηση στο πανεπιστημιο εδω για το impact της ερευνας και των publications in professional journals. Η αναπτυξη της γνωσης πολλες φορες δεν ειναι μαζικη αλλα απευθυνεται σε λιγους experts. Αυτο ειναι λογικο. Αλλα, ιδιως στον τομεα μου--Πολιτικες Επιστημες--πρεπει να υπαρχει και η μεταδοση γνωσης και προς τα εξω.

    Νομιζω αυτο πρεπει να ισχυει για ολες τις τεχνες και επιστημες. Η απλοτητα και η καθαροτητα του λογου συμβαλει σε αυτο. Ισως αυτοι που σνομπαρουν να μην ξερουν να εκφρασθουν εξω απο τον περιορισμενο χωρο τους!

    Ισως και να υπαρχει ενα παραλληλο συμπαν... Εκει που οι σνομπιστες βρισκουν τους οπαδους τους. Εγω γελαω οταν ατομα αγοραζουν εργα τεχνης (η οτι αλλο) οχι επειδη εκτιμουν η καταλαβαινουν την τεχνη αλλα επειδη ..αλλοι του ειπαν οτι "ετσι πρεπει" να κανουν. Κατι το ωραιον! Δεν συμφωνειτε?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  122. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία είναι άχρηστα.
    Δεν αναφέρεται πουθενά ο αριθμός πληθυσμιακού δείγματος ούτε οι περιοχές της δειγματοληψίας.
    Δεν ξέρουμε δηλαδή ούτε πόσοι ούτε ποιές κατηγορίες πληθυσμού μετρήθηκαν για να αποδώσουμε αξιοπιστία στην έρευνα.
    Επίσης η έρευνα είναι του 2004 άρα ακόμη πιο άχρηστη αφού αναφερθήκατε σε πρόσφατες μελέτες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  123. Αν είναι να αναφερόμαστε σε στατιστικές μελέτες τουλαχιστον ας έχουμε κάποια στοιχεία του πως έγιναν και ποιούς μέτρησαν και κυρίως ΠΟΣΟΥΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  124. "Δεν περιμένω καμία βελτίωση γιατί ο χαρακτήρας ενός λαού δεν αλλάζει".

    Βλακείες. Όλα αλλάζουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  125. (Γενικά)

    "Η Τέχνη δεν αποδίδει το ορατό,
    αλλά καθιστά κάτι ορατό."
    Paul Klee.

    (περί ποίησης που δεν τραβιέται όσο τα υπόλοιπα του γραπτού λόγου):

    "... Ωφελεί κυρίως τη γλώσσα. Την περισυλλέγει από τους μεγάλους κάδους της βιασύνης και τη μεταγγίζει με σέβας στο τόσο δα μπουκαλάκι του αγιασμού, μια γουλιά, όση ακριβώς χρειάζεται να πιεί η ουσία..."
    Κική Δημουλά.

    Η σου μιλάει ή δεν. Και ο χρόνος είναι τελικά ο πιο καλός κριτής. (Καλός, όχι αλάνθαστος.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  126. DimitrizZzZz πάτησε 'Εισαγωγή' στην αρχική σελίδα της έρευνας και θα δεις: 'Τύπο και Μέθοδο', 'Περιοχή', 'Πληθυσμό', 'Μέγεθος δείγματος', 'Χρόνο διεξαγωγής' κτλ. Δεν έχω κάτι άλλο να πω πάνω στο θέμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  127. Αρχαίος said...
    Τελευταίο παράδειγμα η ταινία "Οι ζωές των άλλων" από τους κριτικούς "θάφτηκε" αλλά το κοινό κάνει ουρές για να την δει.
    ---
    Δεν έχεις δίκιο. Εδώ μονάχα ένας την έθαψε και όπως έμαθα έφαγε τόσο κράξιμο ώστε ανακάλεσε (προς τιμήν του). Κέρδισε και το Όσκαρ ξενόγλωσσης, τι άλλο.. - και μη μου πεις ότι υπάρχουν ειδικότεροι επί των κινηματογραφικών θεμάτων από την ακαδημία του θείου Όσκαρ.

    takis alevantis (για άλλη μια φορά λινκ διαμάντι):
    Ενδεικτικά.

    Πίνακας 109 : Λόγοι για τους οποίους δεν διάβασαν κανένα βιβλίο κατά φύλο

    (1.Σύνολο 2.Ανδρες 3.Γυναίκες)

    Έλλειψη χρόνου . 39,1% . 36,5% . 41,9%

    Δεν μου αρέσει το διάβασμα/Το βαριέμαι 18,3% . 21,0% . 15,4%


    Πίνακας 117 : Λόγοι για τους οποίους δεν διάβασαν κανένα βιβλίο κατά δείκτη χρήσης νέων τεχνολογιών

    (Δείκτης χρήσης νέων τεχνολογιών-
    1.Σύνολο 2.-- 3.- 4.+ 5.++ 6.+++)

    Έλλειψη χρόνου: 39,1% 25,4% 40,3% 47,5% 48,6% 54,7%
    Δεν μου αρέσει το διάβασμα/Το βαριέμαι: 18,3% 18,9% 23,5% 16,2% 11,8% 13,1%

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  128. Καλησπέρα!
    Είδα το προηγούμενο ποστ από το παλιό μπλογκ για τη ζωγραφική και μελαγχόλησα!
    Εκείνες τις ημέρες ήμουν Ολλανδία με τρελή δουλειά από το πρωί μέχρι το βράδι!Δεν κατάφερα να συμμετάσω!
    Όταν γύρισα το ποστ είχε κατέβει!

    Πριν γράψω την άποψη μου σχετικά με το θέμα του σημερινού ποστ έχω μια ερώτηση για τον οικοδεσπότη!
    Την άποψη σου για τον Τσόκλη?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  129. Dimitrizzzzz έχεις ξεπεράσει κάθε όριο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  130. Για το τι είναι τέχνη θα μπορούσε να μιλάει κανείς μέχρι να την σιχαθεί. Συμφωνώ με τον ορισμό που δίνει ο ΝΔ: Μία μορφή που επικοινωνεί με τέτοιον τρόπο ώστε να γεννάει συναισθήματα που ευφραίνουν, εμπλουτίζουν ή λυτρώνουν την ύπαρξή μας. Εγώ τονίζω περισσότερο τα δύο τελευταία.

    Που σημαίνει οτι για τον καθένα μας είναι διαφορετικό αυτό που θα ονομάσει τέχνη. Εμένα για παράδειγμα ο Σούμαν μου φαίνεται ο αηδέστερος συνθέτης ever. Άλλους τους μαγεύει. Επίσης πιστεύω οτι τα τρία τέταρτα (τουλάχιστον) του Λούβρου θα μπορούσαν να θερμάνουν πολλά σπίτια για αρκετούς Χειμώνες.

    Πέρα απ' αυτά πάντως, η αντίληψη που αφήνουν να πλανιέται διάφοροι συμπλεγματικοί τύποι, οτι η πραγματική τέχνη (οφείλει να) είναι δυσνόητη, εκτός από βλακώδης, είναι και αποπροσανατολιστική. Γιατί την τέχνη πρωτίστως την αισθάνεσαι. Και δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο να καταλάβεις. Αλλιώς ο καλλιτέχνης ή η καλλιτέχνις, δεν θα δημιουργούσε έργα, αλλά θα έδινε διαλέξεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  131. ΝΔ πρόσεχε με τους Σπυρόπουλους, γιατί εγώ είμαι πιό κοντά απ' τη Ραλλού και ένα απ' τα αγαπημένα μου αναγνώσματα είναι ο ευκολοδιάβαστος Αρσέν Λουπέν...

    (;-D

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  132. @yannis H

    Μη με χώνεις παρέα με αυτό το (ον)είδος των μαρξιστών που υπονοείς.
    Ούτε και κανένας οπαδός του Bourdieu είμαι. Αλλά υπάρχει εδώ ένα θέμα:

    Η σχέση με την τέχνη, όπως και ο,τιδήποτε άλλο, είναι επίκτητο χαρακτηριστικό - και μόνο αυτό.
    Οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία, θα μας φέρει στη θεολογία οπότε...

    Κι είναι αναμενόμενο, οι άνθρωποι που γεννιούνται και στη συνέχεια μεγαλώνουν και ζουν σε ένα περιβάλλον που κυριαρχεί η αγωνία της επιβίωσης, το τελευταίο με το οποίο ασχολούνται να είναι η τέχνη.

    Και υπάρχουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι yannis h, είτε μας αρέσει είτε όχι: είναι η συντριπτική πλειοψηφία.

    Τώρα, θέλω να σημειώσω κάτι, από την εμπειρία φίλων συγγραφέων: ένα βιβλίο που διαβάζεται εύκολα, συνήθως γράφεται πολύ δύσκολα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  133. Η δική μου αντίληψη περί τέχνης; Στο μπλογκ μου - ευπρόσδεκτοι. Υπάρχουν μερικά γραμματικά λάθη, αλλά ο μπλόγκερ δεν δέχεται διορθώσεις. Δείξτε επιείκεια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  134. Η τέχνη είναι για να σ' αγγίζει, όχι για να την ανατέμνεις. Να κινούνται τα σπλάχνα σου, όχι το μυαλό σου... Και το παίδεμα αυτό είναι βαρύ, δεν διδάσκεται στην Ιστορία της Τέχνης...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  135. Τώρα ίσως εξωραϊζω το παρελθόν, αλλά...

    Όταν ήμουν μικρή, στο σπίτι ακούγαμε οικογενειακώς θέατρο από το ραδιόφωνο (Δευτέρα, Τετάρτη και Κυριακή) και μετά συζητούσαμε γιαυτό. Σημειώναμε στο μυαλό μας παραστάσεις που θέλαμε να δούμε στη σκηνή ή συγγραφείς που θέλαμε να διαβάσουμε. Αυτά ήταν προσθέτως του εβδομαδιαίου κινηματογράφου ή θεάτρου, προσθέτως των βιβλίων που μας αγόραζαν για τις ελεύθερες ώρες.

    Για να καταλάβει και να αισθανθεί κανείς χρειάζεται εξοικείωση. Ωστόσο, η εξοικείωση δεν είναι μουρουνέλαιο να το πιείς για το καλό σου. Πρέπει να υπάρχουν ευκαιρίες εξοικείωσης που να αποτελούν ευκαιρίες μοιράσματος, συζήτησης, ανάπαυλας.

    Θυμηθείτε και το Τρίτο όταν το διηύθυνε ο Χατζιδάκις. Ξέρω αρκετούς που τότε ξεφοβήθηκαν και άκουσαν (ως τότε, την κλασική μουσική τη θεωρούσαν "πένθιμη", ότι ακούγεται με το ζόρι, όταν πεθαίνει κάποιος σπουδαίος).

    Το ίδιο ισχύει για την όπερα, στην αρχή πρέπει να δεις ακούγοντας, να σε συνεπάρει η ιστορία, τα σκηνικά, τα κοστούμια, να μαγευτείς από τη μουσική και τις φωνές. Αλλιώς, νομίζεις ότι κάποιοι "σκούζουν".

    Δείτε όμως τί παίζει η τηλεόραση (δεν σας κάνει εντύπωση που μερικοί μιλούν στην κανονική ζωή σαν να έχουν ξεπηδήσει από σήριαλ;). Όσο για το διάβασμα, για τα best sellers μίλησαν κι άλλοι σχολιαστές (άρλεκιν σε λίγο ακριβότερη έκδοση).

    Συγχρόνως, ο ερμητικός τρόπος με τον οποίο μιλάνε οι "γνωρίζοντες" για τα καλά πράγματα, απωθεί τους "απλούς ανθρώπους". Πρόσφατα, άκουσα έξυπνο (και τυπικά μορφωμένο) άνθρωπο, να μου λέει "απαπα, Κουροσάβα...". Πείστηκε, είδε, συγκινήθηκε (αλλά μάλλιασε η γλώσσα μου να διηγούμαι σαν να μιλούσα για ένα παραμύθι).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  136. Χειμώνας !

    Στο σπίτι, ένα παλιό αστικό σπίτι, δεν υπήρχε θέρμανση. Το παιδικό δέρμα στο εσωτερικό μέρος των μηρών εκεί που τελείωνε το κοντό παντελόνι είχε ξεραθεί και ανοίξει από το κρύο όπως και τα χείλη. Παρόλο το κρύο ηθελα να βγώ έξω να συναντήσω κανέναν φίλο, αλλά μέσα από το τζάμι έβλεπα ότι δεν είχε βγεί κανείς.

    Ανία... Ας είχα να διαβάσω κάτι... Υπήρχαν τα κόμικς της εποχής. Τα Κλασσικά Εικονογραφημένα και Μίκυ Μάους. Υπήρχαν και κάποιοι «μικροί ήρωες» και «Γκαούρ- Ταρζάν». Τα είχα διαβάσει τουλάχιστον πέντε φορές το καθένα. Αδύνατον να τα διαβάσω πάλι. Τα είχα μάθει απ’ έξω.

    Εκείνα τα απαίσια μαύρα βιβλία στην βιβλιοθήκη του πατέρα μου, χωρίς εικόνες έμεναν...

    Πήγα βαριεστημένος κατά ’κεί.

    Οι Αθλιοι! Α... πα... πα! Πολύ χοντρό... Και δύο τόμοι! Αποκλείεται!
    Πόλεμος και Ειρήνη! Λες να είναι πολεμικό; Πολύ χοντρό και αυτό όμως!
    Και άλλα με τίτλους γυναικεία ονόματα... «Η εξαδέλφη μου Ραχήλ», «Ρεβέκκα», «Νανά», «Η κυρία με τας Καμελίας», «Μαντάμ Μποβαρύ»... Με γυναίκες θα ασχολούμαστε τώρα!... Και είναι όνομα αυτό του συγγραφέα σε μερικά βιβλία!... Ντοστογέφσκυ... «Ο Ηλίθιος». «Εγκλημα και τιμωρία»...Τίποτα ενδιαφέρον για να περάσει η ώρα!

    Μέσα στην απελπισία μου ξεχώρισα ένα με περίεργο τίτλο... «Ντεζιρέ» Α. Selinco.
    Απλωσα το χέρι και το πήρα από την βιβλιοθήκη. Το ξεφύλλισα με δυσπιστία. Αρχισα να το διαβάζω. Μετά από αυτό, δεν μπορούσα να το αφήσω από το χέρι μου μέχρι να το τελειώσω. Μου άνοιξε ένα παράθυρο σε ολόκληρο κόσμο. Εμαθα «τα πάντα» για την οικογένεια Μπουοναπάρτε, τον Ζαν Μπατίστ, τον Οσκαρ. Ηταν το πρώτο βιβλίο που διάβασα.. Ημουν 10 χρονών. Στην Τετάρτη Δημοτικού. Μετά από αυτό δεν μου πήρε πολύ καιρό να διαβάσω σχεδόν όλα τα βιβλία της βιβλιοθήκης.
    Τον Ιούλιο Βερν τον διάβαζα όταν δεν πήγαινα στο σχολείο λόγω ασθενείας και τα καλοκαίρια. Το απολάμβανα!...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  137. @ libertarian:

    Κρατήσατε το «εμπόρευμα», αλλά όχι και τον ειδικό προσδιορισμό του «ως άμεσα αναλώσιμου προϊόντος», όπου είναι και το θέμα. Από την άλλη πάλι αντιφάσκετε λέγοντας ότι «όταν έπαψε η τέχνη να είναι "εμπόρευμα" [...] εμφανίστηκε το φαινόμενο των δυσκοίλιων» και μετά «βασικά δεν έπαψε ποτέ να είναι "εμπόρευμα"». Πάντως, δεν πρέπει να συγχέονται οι έννοιες «εμπόρευμα» και «παροχή (καλλιτεχνικών) υπηρεσιών επ' αμοιβή».

    Το γεγονός ότι «η "βιομηχανία της διασκέδασης" προσφέρει προϊόντα για όλα τα γούστα» δεν το αρνήθηκα, αντιθέτως, έγραψα ότι «η καλή τέχνη [...] (ακόμη) δεν μπορεί να εξαφανιστεί». Παρ' όλ' αυτά αν εσείς νομίζετε πως «η "βιομηχανία της διασκέδασης" προσφέρει προϊόντα για όλα τα γούστα» μόνο και μόνο επειδή έπρεπε να φέρω τούμπα όλη την πανάκριβη σαβούρα του Metropolis για ν' ανακαλύψω, πάμφθηνο (6,50 €), το θαυμάσιο «Senso» του Βισκόντι, αν νομίζετε ότι έτσι γίνονται «τα πάντα [...] προσιτά στον καθένα», ότι έτσι δεν δημιουργούνται κάποιας άλλης τάξης «ευγενείς και [...] βασιλείς» που η βιομηχανία της διασκέδασης αρέσκεται να τους χλευάζει ως «κουλτουριάρηδες», «ελίτες» (πού το θυμήθηκα!) και δε συμμαζεύεται, τι να πω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  138. Σχετικό με την μαθητεία στην Τέχνη (απόσπασμα από τους "Δρόμους"):

    Το 1951, αν θυμάμαι καλά, έγινε η μεγάλη έκθεση γλυπτικής του Henry Moore στο Ζάππειο.
    Οι εφημερίδες δημοσίευαν φωτογραφίες γλυπτών του με σαρκαστικούς υπότιτλους. "'Γυναίκα και παιδί' ονομάζεται αυτός ο ακατέργαστος όγκος" και άλλα παρόμοια. Ομόφωνα όλος ο Τύπος σχολίαζε το θράσος του Άγγλου "σουρεαλιστή" (έτσι ονομαζόταν ό,τι μοντέρνο και δυσνόητο) να έρθει στην χώρα του κλασικού κάλλους, στην πατρίδα του Φειδία και του Πραξιτέλη (αλήθεια γιατί αυτοί οι δύο αναφέρονται πάντα μαζί, σα να ήταν ζευγάρι;) και να προκαλέσει με τα κακόμορφα γλυπτά του.

    Πήγα κι εγώ στο Ζάππειο μαζί με φίλους (δεν θυμάμαι ποιους). Γελάσαμε πολύ. Συμφωνήσαμε απόλυτα πως ο τύπος μας δούλευε. Άλλωστε αυτή η εξήγηση ήταν η τρέχουσα και για τα στραβά πρόσωπα του Picasso. Ένα χρόνο πριν, ο γαμπρός μου ο Μανώλης μου είχε δώσει την συλλογή "Η επιστροφή των πουλιών" του Νίκου Εγγονόπουλου, για να "σπάσω πλάκα" - όπως είχε κάνει και αυτός με την παρέα του. (Την έχω ακόμα).

    Όμως την Κυριακή - κεραυνός. Η "Kαθημερινή" δημοσιεύει ολοσέλιδη επιφυλλίδα του Άγγελου Προκοπίου. Έναν ύμνο στον Henry Moore.

    Βρέθηκα σε πολύ δύσκολη θέση. Θαύμαζα τον Προκοπίου και διάβαζα με θρησκευτική προσήλωση τις τεχνοκριτικές και τις επιφυλλίδες του. Καλά, ο Moore μας κορόιδευε - αλλά κι ο Προκοπίου; Και που ήταν όλα αυτά που αυτός έβλεπε στην γλυπτική του 'Αγγλου και δεν τα είχα δει εγώ;

    Κλονίστηκα. Ξαναπήγα στην έκθεση μόνος - κρατώντας μαζί μου την επιφυλλίδα και προσπαθώντας να δω κάθε έργο με τα μάτια του Προκοπίου. Ένιωσα σαν να άνοιξε μία μεγάλη πύλη. 'Ηταν ουσιαστικά η πρώτη μου πρόσβαση στην μοντέρνα τέχνη - αλλά και μία εμβάθυνση στις εικαστικές τέχνες γενικά. (Μέσα από το πρωτοποριακό καταλαβαίνεις πολύ καλύτερα τις αισθητικές αξίες και του κλασικού).

    Μέγιστον μάθημα. Να μην απορρίπτω αυτό που δεν καταλαβαίνω. Να μη καταφεύγω σε απλοϊκές και λαϊκίστικες εξηγήσεις (μας κοροϊδεύει). Να αναζητώ πάντα τι κρύβεται στο βάθος. Να μην είμαι δογματικός και απόλυτος - γιατί μπορεί να εμφανιστεί ο Προκοπίου και να εξαναγκαστώ σε στροφή 180 μοιρών...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  139. Ναι... όταν πιστεύεις κάποιον, μπορεί να σε μυήσει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  140. Μερικές σκόρπιες σκέψεις.

    Περί "εύκολης" και "δύσκολης" λογοτεχνίας:

    Προ ημερών διάβασα στη Guardian ένα άρθρο με τίτλο "The Great Unread" http://books.guardian.co.uk/news/articles/0,,2031646,00.html Κεντρικό πυρήνα του άρθρου αποτελούσε μια έρευνα σχετικά με τα βιβλία που αγοράζονται και μένουν αδιάβαστα. Ανάμεσα στα φαβορί ήταν "δύσκολα" βιβλία όπως οι "Σατανικοί Στίχοι" του Ρούσντι, το "Έγκλημα και Τιμωρία" του Ντοστογιέφσκι και το "Πόλεμος και Ειρήνη" του Τολστόι. (Η λίστα περιείχε επίσης και βιβλία όπως τα "Χάρι Πότερ", "Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι"). Μου έκανε τεράστια εντύπωση ότι ποσοστό 55% όσων συμμετείχαν στην έρευνα (η οποία βεβαίως δεν είναι σαφές πόσο έγκυρη είναι) δήλωσαν ότι αγοράζουν βιβλία για διακόσμηση και χωρίς πρόθεση να τα διαβάσουν! Με άλλα λόγια αγοράζουν βιβλία που θα τους κάνουν να αισθάνονται... κουλτουριάρηδες. Δεν θέλουν να τα διαβάσουν γιατί είναι μεγάλα ή "δύσκολα" αλλά θα ήθελαν να μπορούσαν να πουν ότι τα έχουν διαβάσει. Αυτά σε μια χώρα που πάντα θεωρούσα βιβλίοφιλη, στη Μεγάλη Βρετανία. (Στην Ελλάδα κάτι τέτοιο δεν νομίζω ότι θα συνέβαινε: Πιστεύω πως λίγοι άνθρωποι εντυπωσιάζονται από τις βιβλιοθήκες ή τη βιβλιοφιλία των άλλων. Ωστόσο, γνωρίζω--και λόγω επαγγέλματος--ανθρώπους που αγοράζουν βιβλία επειδή το εξώφυλλό τους ταιριάζει με τη διακόσμηση του σαλονιού--όπως είναι φυσικό, προτιμούν ιδιαίτερα τα χοντρά, δερματόδετα βιβλία με χρυσά γράμματα ασχέτως περιεχομένου. Το βιβλίο ως αντικείμενο... ντιζάιν και μόνο.)

    Περί τέχνης:

    Δεν προτίθεμαι βεβαίως εδώ να λύσω το ζήτημα "τι είναι τέχνη"--υπάρχουν αρμοδιότεροι εμού. Ωστόσο, να τι λέω σε φίλους και πελάτες που αναρωτιούνται αν κάτι είναι ή δεν είναι τέχνη, αν ένα έργο είναι καλό ή κακό. Τους λέω να προσεγγίσουν το έργο με βάση τις τρεις ερωτήσεις του Henry James:

    1) Τι επιδίωκε ο καλλιτέχνης;
    2) Το πέτυχε;
    3) Άξιζε τον κόπο;

    Με αυτά τα ερωτήματα πιστεύω ότι μπορεί να προσεγγίσει κανείς την τέχνη αφήνοντας κατά μέρος για λίγο τις προσωπικές προτιμήσεις και προκαταλήψεις και να κατανοήσει καλύτερα το υπό εξέταση έργο.

    Στο τέλος εγώ προσθέτω και μια δική μου ερώτηση: Ποια είναι η δική μου αντίδραση στη δουλειά του καλλιτέχνη; Μπορεί ένα έργο τέχνης να είναι σπουδαίο αλλά εγώ να το βρίσκω αποτρόπαιο (ενώ ο καλλιτέχνης δεν επιδίωκε αποτροπιασμό). Αυτό είναι η δική μου αντίδραση που δεν αφαιρεί απαραίτητα από την αξία του έργου αλλά έχει σημασία για μένα και μόνο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  141. @ΝΔ + synas,

    Για τις εικαστικές τέχνες ειδικά, θυμάμαι ένα ζωγράφο που μου έκανε μαθήματα όταν ήμουν στο Γυμνάσιο (ζωγράφιζα τότε, όχι πιά).

    Δυό πράγματα θυμάμαι πολύ καθαρά και μου έμειναν:

    (α) Όταν κοιτούσαμε μαζί εκδόσεις ζωγραφικής, άνοιγε το βιβλίο και δεν μιλούσε, δεν εξηγούσε, απλώς κοιτούσε και απολάμβανε σαν να έβλεπε τα έργα για πρώτη φορά. Μου μιλούσε μόνον όταν γύριζα προς το μέρος του, για να σχολιάσω ή να ρωτήσω. Αυτή η σιωπή του δασκάλου που καταλαβαίνει βοηθάει πολύ, να βλέπουν τα μάτια, να μην φλυαρούμε μη βλέποντας.

    (β) Για τις δικές μου πρώτες πρακτικές ασκήσεις, έπρεπε να φτιάχνω ό,τι έβλεπα σε μικρά πλαισιάκια, εκ του φυσικού. Τα πλαισιάκια ήταν πολλά, στην αρχή έφτιαχνα με επιμέλεια το θέμα μου (σκηνικό κανονικό) και το σκιτσάριζα. Προς το τέλος κάθε σελίδας του μπλοκ, δεν είχα κουράγιο να "φτιάξω" θέμα, απλώς σκιτσάριζα μια πραγματική γωνιά, όπως φαινόταν από εκεί που καθόμουν. Αυτά τα τελευταία σκιτσάκια της σελίδας (επιμέλεια χωρίς προσποίηση) ήταν σταθερά τα καλύτερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  142. Όταν κάποτε ρώτησαν τον Keith Richards τι είναι τέχνη (Art), έδωσε την εξής απάντηση:

    "Art? I always thought it was short for Arthur!"

    Ξεκαρδίζομαι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  143. Λέτε κ. Δήμου:
    «Η απελευθέρωση του καλλιτέχνη από την πατρωνία πλάτυνε τους ορίζοντες του — αλλά του έδωσε και τη δυνατότητα να απομονωθεί στον «ελεφαντοδοντένιο πύργο» του. Το θετικό σ' αυτή την εξέλιξη ήταν ότι επέτρεψε το πείραμα και την αναζήτηση — και πλούτισε την ανθρωπότητα με έργα τολμηρά κι αξιόλογα. Το αρνητικό: ότι δυσχεραίνει, την επικοινωνία με το κοινό».
    Αν σωστά αντιλαμβάνομαι τα λεγόμενά σας, λέω ότι, η αληθινή τέχνη δεν επιδέχεται εκπτώσεις και συμβιβασμούς! Είναι απόλυτα ταυτισμένη μόνο με την αλήθεια, την αυθεντικότητα και την ακεραιότητα του δημιουργού της! Ο δημιουργός της δεν είναι στην «υπηρεσία» κανένος «κοινού», «τάξης», «κόμματος», «έθνους» κλπ
    Η τέχνη θα βρίσκεται πάντα ένα σκαλοπάτι ψηλότερα από τη ζωή του δημιουργού της, συνιστώντας ένα συνεχές παράγγελμα αλήθειας, ακεραιότητας, αυθεντικότητας, θέωσης τελικά του ανθρώπου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  144. Όταν ήμουν μικρή, στο σπίτι ακούγαμε οικογενειακώς θέατρο από το ραδιόφωνο (Δευτέρα, Τετάρτη και Κυριακή) και μετά συζητούσαμε γιαυτό.


    ---
    Τι μου θύμισες τώρα. Μερικά είχαν και ωραία ηχητικά εφέ: ο αέρας, πατζούρια να χτυπάνε.
    Δεν χρειαζόταν να κοιτάς σαν ηλίθιος για να παρακολουθήσεις το έργο, κουκουλωμένος το πάπλωμα έβλεπες όλη την παράσταση που άκουγες.
    Εγώ άκουγα κάτι έργα που άρχιζαν αργά, 12:30 ή 01:00 δεν θυμάμαι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  145. bourchas said...
    Ο δημιουργός της δεν είναι στην «υπηρεσία» κανένος «κοινού», «τάξης», «κόμματος», «έθνους» κλπ

    -----------------------------

    Κι όμως από τους αρχαιότατους χρόνους μέχρι το 1800 ήταν στην υπηρεσία κάποιου - ηγεμόνα, πάπα, κλπ. Άλλο αν τελικά η μεγαλοφυία ξεπερνούσε τις δεσμεύσεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  146. @Dimitrizzzz,

    Ακριβώς!

    Όταν δεν βλέπουμε με τα μάτια, βλέπουμε με τη φαντασία κι αυτό βοηθάει (ιδίως τα παιδιά).

    Όσο για την ώρα, μάλλον είσαι νεότερος, οι εκπομπές που θυμάμαι εγώ άρχιζαν γύρω στις 10 (βεβαίως, ήμουν μικρή και το πρωί νύσταζα, αλλά είχα περάσει ωραία και δεν πείραζε).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  147. @Bourchas:

    Φοβερή εξιδανίκευση. Οι μεγάλοι της Αναγέννησης, αλλά και αργότερα, ήταν πάντα στην υπηρεσία κάποιου κοσμικού ή θρησκευτικού άρχοντα, άν όχι στο έλεός του.
    Ο Λεονάρντο στην ιεραρχία ήταν πιό κάτω απο τον ιπποκόμο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  148. Πράγματι, η προσταγή 'l'art pour l'art' είναι πολύ πρόσφατη στην ιστορία της τέχνης. Αν η τελευταία είχε διάρκεια μιας ημέρας, μιλάμε για μια εξέλιξη που σημειώθηκε πριν κανένα...μισάωρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  149. "...Art for Arts sake
    Money for Gods sake
    Art for Arts sake
    Money for Gods sake..."

    10CC

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  150. Με πρόλαβε ο proinos. Αλλά αν κάποιος ενδιαφέρεται, ο Δημήτρης Τερζάκης έδωσε συνέντευξη στο "μουσικής αντίφωνον" (νυν πολύτονον) στο τεύχος Νοεμ.-Δεκ. 2004, κι εκεί δήλωσε τι του συνέβη στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Και τώρα (γλύφοντας εκεί που έφτυναν) τον βραβεύουν με Διδακτορικό τίτλο. Μήπως έπρεπε να μην πάει;;; :-)

    Ο ορισμός της τέχνης που δίνετε κε Δήμου μάλλον θα ενοχλούσε πολλούς που ασχολήθηκαν με την αισθητική της. Πχ Χάνσλικ. (αλλά αυτός δεν ήταν φιλόσοφος...). Όσο με ενοχλούν οι απόψεις του άλλο τόσο και η δική σας, ακριβώς γιατί πιάνουν τα δύο άκρα. (δεν είμαι βεβαίως ούτε φιλόσοφος, ούτε συγγραφέας για να αναπτύξω τις απόψεις μου σε ικανό βαθμό).


    "Μία μορφή που επικοινωνεί με τέτοιον τρόπο ώστε να γεννάει συναισθήματα που ευφραίνουν, εμπλουτίζουν ή λυτρώνουν την ύπαρξή μας."

    Θέτετε ως βάση ότι μόνο τα αισθήματα ευφραίνουν, εμπλουτίζουν ή λυτρώνουν την ύπαρξή μας ή ότι μόνο όταν η μορφή γεννάει συναισθήματα τέτοια -τότε πρόκειται περί τέχνης;


    Το 4'33" του Cage δεν λειτουργεί συναισθηματικά (πιστεύω) αλλά μέσω σκέψης εξοργίζει... =τέχνη, γιατί αυτό ήθελε ο Cage.

    Αν αρέσει ένα οποιοδήποτε έργο σε κάποιους είναι άλλη ιστορία.

    Καληνύχτα σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  151. σιγα σιγα οπως παει η κουβεντα, μπορει κανεις να χρησιμοποιησει το επιχειρημα του Δημου και να πει οτι οι διαφοροι Τζους και λοιποι που τελικα δεν συγκινουν το ευρυ κοινο θα ξεχαστουν μετα απο καμια 200αρια χρονια και θα μεινουν τα αθανατα τραγουδια της αντζελας και του πανταζη.
    Οσο αναφορα τον ορισμο περι τεχνης, ειναι σαν τις γνωμες: ολοι εχουν απο εναν (για παραφρασω την απαραμιλη φραση του βρωμικου χαρυ, που στην περιπτωση αυτη ηταν τεχνη).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  152. Καλημέρα.

    Κ. Δήμου, αν σας επισκεπτόταν ένας εξωγήινος, ο οποίος δεν ήξερε τίποτε για το ανθρώπινο πνεύμα και τη δημιουργία του, και σας ζητούσε να του προτείνετε 10 βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας για να το γνωρίσει, ποια θα του προτείνατε??

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  153. στεφανος νάσος said:
    "Το 4'33" του Cage δεν λειτουργεί συναισθηματικά (πιστεύω) αλλά μέσω σκέψης εξοργίζει... =τέχνη, γιατί αυτό ήθελε ο Cage."

    Το 4'33" του John Cage, ένα μουσικό έργο που διαρκεί 4 λεπτά και 33 δευτερόλεπτα χωρίς να περιέχει κάποιον ήχο ή νότα. Μια παύση που κρατά 4'33"...

    Θα έλεγα ότι είναι ένα έργο που κατ'εξοχήν γεννά συναισθήματα (απορία, αμηχανία, δυσφορία, ανυπομονησία, ένταση και βέβαια οργή όπως γράφετε).
    Εχουν χυθεί τόνοι μελάνης (και στο διαδίκτυο!) για την αντίδραση του κοινού στο έργο αυτό σε συναυλιακές συνθήκες (απο προσωπική εμπειρία βεβαιώ ότι η αίσθηση της έντασης λόγω της σιωπής ανάμεσα σε εκατοντάδες ανθρώπους είναι πρωτόγνωρο συναίσθημα), αλλά και γύρω από την έννοια και την υφή της σιωπής κλπ. Αλλωστε το έργο έχει δισκογραφηθεί πολλάκις!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  154. Κάπου είχα διαβάσει:
    " Έπειτα από τα ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ, δεν θα τα ξαναδούμε ποτέ (τα ηλιοτρόπια) με το ίδιο βλέμμα..."
    Η αισθητική συγκίνηση είναι ένας μικρός θάνατος, μεταφόρικαλυ σπεικινγκ...

    Για μένα η επικοινωνία καλλιτέχνη θεατη, αναγνώστη κλπ. έχει να κάνει με το "state of mind" που βρίσκεται ο καθένας, τη δεδομένη χρονική στιγμή που στέκεται απέναντι από το έργο.

    Βρέθηκα λοιπόν στο ίδιο state of mind στο παρελθόν με πολλά έργα που τώρα τα έχω ξεπεράσει, όπως συνέβει και το αντίθετο: έργα που δεν μου λέγαν τίποτα ξαφνικά έρχονται στο προσκήνιο και με προκαλούν και, τελικά, αποκαλύπτονται...

    Κάποτε άκουγα το από το πρωί μέχρι το βράδυ τo Einstein on the beach και διάβαζα συνέχεια Beckett. Τώρα δεν θα μπορούσα να το κάνω αυτό (mon dieu...), αλλά δεν σημαίνει πως ο Philip Glass ή ο Becketτ είναι λιγότερο σημαντικοί για μένα...ή για τον κόσμο!

    Και κάτι ακόμα, ο Dan Brown προκαλεί στους περισσότερους εδώ αλλεργεία, ΟΜΩΣ, δεν θα ήταν το τέλειο παράδειγμα για το σημερινό (χτεσινό μάλλον) ποστ; " Κωδικός Ντα Βιντσι: Διαβάζεται: Πα πα πα!"

    @ Ν.Δ.
    Πολύ ωραίο το κείμενό σας για τον Σπυρόπουλο. Σκεφτόμουν το έργο του όλη μέρα σήμερα, ενώ ζωγράφιζα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  155. Heinz: τώρα είδα το μήνυμά σου. Δεν θα σε έβαζα ποτέ στην παρέα των Μαρξιστών, δεν βγαίνει από πουθενά στα μέχρι τώρα σχόλιά σου, γι’ αυτό ακριβώς με παραξένεψε. (Ίσως φταίει το πως ήταν γραμμένο το σχόλιό σου, ίσως το πως το διάβασα εγώ.) Στο δια ταύτα τώρα, γι’ αυτό που λες:

    «οι άνθρωποι που γεννιούνται και στη συνέχεια μεγαλώνουν και ζουν σε ένα περιβάλλον που κυριαρχεί η αγωνία της επιβίωσης, το τελευταίο με το οποίο ασχολούνται να είναι η τέχνη.

    Και υπάρχουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι yannis h, είτε μας αρέσει είτε όχι: είναι η συντριπτική πλειοψηφία.»

    Συμφωνώ και επαυξάνω. Ακόμα παραπάνω, θεωρώ πως είναι λανθάνων ρατσισμός να μην το αναγνωρίζουμε. Να πιστεύουμε δηλαδή ότι εμείς έχουμε τα φόντα, την όρεξη, την καλλιέργεια, την ευαισθησία να ασχοληθούμε με την τέχνη ενώ ένας άλλος (βιοπαλαιστής, μεροκαματιάρης, οικονομικός πρόσφυγας) όχι. Σκέψου έναν τζέντλεμαν που προσπαθεί συγκαταβατικά να μιλήσει σε έναν κολίγα για την τέχνη. Μου έρχεται στο μυαλό ο Φουέντες: «Όταν οι πλούσιοι μιλάνε για αξίες, οι φτωχοί χάνουν κι αυτό που δεν έχουν».

    Την αξιοπρέπεια...

    Από την άλλη μεριά, ακόμα και μέσα στα τραγούδια που ακούνε, στις γιορτές τους, αν τις κοιτάξεις με τον ίδιο σεβασμό που προσεγγίζεις τα «μεγάλα» έργα, θα βρεις ψήγματα τέχνης. Είναι η ίδια προσέγγιση (έλλειψη ύφους αφ’ υψηλού) από την άλλη κατεύθυνση. Και αναγνωρίζεις ότι η ‘υψηλή’ μορφή έκφρασης, το ραφιναρισμένο αίσθημα, η φαντασία, η εφευρετικότητα, δεν είναι μονοπώλιο κανενός, τρυπώνει φυσικά κι ανύποπτα και σε τρώγλες. Γιατί είναι ανθρώπινο. (Σ' αυτά αναφέρεται το σχόλιό μου Τρι Μαρ 20, 02:05:00 μμ')

    Για την ευκολία ανάγνωσης σε σχέση με τη δυσκολία γραφής: μου θύμισε την οδηγία KISS (Keep It Simple Stupid!). Αυτό το ‘stupid’ στο τέλος λέει πολλά. Και παρεμπιπτόντως, η επιτομή του ευχάριστου και συγχρόνως κορυφαίου: ο Anthony Giddens.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  156. Καλημέρα!


    tolism
    δεν είπα πως η εύκολη τέχνη είναι καλύτερη - προς θεού! Είπα πως δεν είναι απαραίτητο η καλή τέχνη να είναι δύσκολη.

    Gerasimos 74
    Αυτο το παιχνίδι με τα 10 βιβλία (συνήθως εμφανίζεται με την μορφή desert island chiuce) δεν παίζεται γιατί είναι πολύ αυθαίρετες οι επιλογές και αλλάζουν συνεχώς...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  157. highvoltagepress said...
    Τι μορφή κύριε Δήμου; Το αφήσατε ημιτελές νομίζω.

    Άσχετο φαινομενικά: το 19ο αιώνα ο Ρομαντισμός ανήγαγε το fragmentum, το ερείπιο, το αποσπασματικό σε τέχνη. Και ο ίδιος ο Σολωμός με τα σχεδιάσματά του το ίδιο έκανε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  158. 10 Βιβλία (απόπειρα)

    1. Ομηρικά Έπη
    2. Πλάτωνος Διάλογοι
    3. Βίβλος
    4. Δάντη: Θεία Κωμωδία
    5. Χίλιες και μία Νύχτες
    6. Μονταινι: Δοκίμια
    7. Σαίκσπηρ: Απαντα
    8. Θερβάντες: Δον Κιχώτης
    9. Προυστ: Αναζήτηση
    10. Τζους: Οδυσσέας

    Άφησα απέξω τον Goethe, όλους τους κλασικούς μυθιστοριογράφους του 19ου αιώνα - τον Τομας Μαν (έπαιζε με τον Joyce) τους Ινδούς και Γιαπωνέζους...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  159. @proinos

    4’33”? Έργο τέχνης ίσως, καινοτόμο και πρωτότυπο για τα μέτρα της εποχής του πιθανόν ... μουσικό έργο σίγουρα όχι κατά την γνώμη μου (η ανεπαρκής μουσική μου παιδεία δεν μου επιτρέπει παρά μόνον να “νομίζω” στον συγκεκριμένο τομέα).

    Αν εκείνο είναι “μουσική παράσταση” τότε θα πρέπει να επινοήσουμε μια διαφορετική φράση για να περιγράψουμε τα συναισθήματα που γεννά Αυτό ... Ή να θεωρήσουμε ότι στη δεύτερη περίπτωση πρόκειται για 2 ανεξάρτητα έργα τέχνης ... Το μουσικό έργο καθαυτό και τον τρόπο που αυτό αποδίδεται ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  160. Ioannis H said...

    "Διασκεδαστής ο Σαίξπηρ, ευχάριστος ο Μπετόβεν, διαυγέστατος ο Βολταίρος – δεν αντιλέγω...που ο μέσος Έλληνας έχει μόνο ακουστά σαν «βαριά» ονόματα, σύμβολα υψηλής τέχνης, που ούτε έχει ούτε θέλει να έχει ακουστά."

    ---

    Απλα να προσθεσω οτι οι ασχετοι ξένοι νομιζουν, likewise, οτι τα εργα του Ομήρου και του Ηροδοτου ειναι "βαρυα" και "δυσκολα". (λολ)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  161. Η Τέχνι λέει θα εξηγηθεί με όρους της φυσικής επισήμης και η Τέχνι λέει πάλι σχετίζεται με τη θέωση. Στην πρώτη περίπτωση των εξηγήσεων έχουμε το περσικό χάος και την ομοφυλόφυλη αβεβαιότητα που χαρακτηρίζουν και επεξηγούν τα τινά καλλιτεχνήματα. Στη δεύτερη περίπτωση έχουμε την απόλυτη ενοποίηση της φυσικής επιστήμης με την προβληματική ιδεολογία των μανιοκαταθλιπτικών φιλελεύθερων που προσκυνούνε τους τοίχους στο κτίριο της εταιρείας. Αυτή η απόλυτη ενοποίηση θα τελειωθεί με καταλύτη την ιδιωτικοποίηση των νεολληνικών δασών. Θα ζήσουμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  162. διαβασα οτι ο Θερβαντες δεν ειχε καθολου σε εκτιμηση τον ΔΟν Κιχωτη στα τελευταια του, το θεωρουσε κατωτερο απο αλλα εργα του και ασημαντο. το ειχε γραψει σχεδον "για πλακα" αν δεν απατωμαι

    και τωρα θεωρειται αριστούργημα (και για πάντα)

    ωραιες "πλακες" έκανε αυτός...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  163. Και τώρα ο καλλιτέχνης είναι κοντά σε νέους πάτρωνες: στους σπόνσορές του και στο ΥΠΠΟ. Και μια χαρά το θέλει, και μια χαρά το επιδιώκει.
    Εταιρείες ή μεγάλες οικογένειες τραπεζιτών -στα χνάρια του Λορέντσου του Μεγαλοπρεπούς, ας πούμε- έχουν στηρίξει πειραματισμούς και καλλιτέχνες ουκ ολίγους...
    Χώρια που με το χαρακτήρα που είχαν μερικοί καλλιτέχνες, άμα δεν τους προστάτευε κι ο πάτρωνας, θα τους είχε καθαρίσει κάποιος που τους είχε άχτι, ή θα είχαν χαθεί στην ανυπαρξία για πάντα (όπως ο θεικός και καυγατζής Μπρουνελέσκι).
    Την καλημέρα μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  164. rallou: το Einstein on the beach συνοδεύεται από μια καταπληκτική χορογραφία. την έχετε δει; θαύμα, ακόμη και γι' αυτούς που δεν τρελλάινονται για τα μίνιμαλ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  165. yiannis h: αυτά τα περί τέχνης και βιοπαλαιστών, είναι λίγο μύθος δεν νομίζετε; Μπορεί να μην έχουν ως πρώτη ανησυχία τα πειράματα του Κέιτζ με τον Κάννινγχαμ, όμως τέχνη, υπάρχει και για τους απόκληρους ή κολλήγους ή όπως αλλιώς θέλετε να ονομάσετε την κοινωνική κατηγορία, και μάλιστα συχνά τις μορφές αυτές τέχνης οικειοποιείται και παραλλάσσει -φυσικά- η "άρχουσα" τάξη, διανοούμενοι και άλλοι τινές.
    Υπάρχουν όλες οι τέχνες, για όλους: τραγούδι/μουσική, ζωγραφική, χορός, ξυλογλυπτική κλπ., κλπ.
    Επίσης, σήμερα, που κυκλοφορούν ευκολότερα και ταχύτερα οι απόψεις, οι "απόκληροι" ή οι έχοντες μεγάλη ανησυχία για το μεροκάματο κλπ., γνωρίζουν σαφώς τις προτιμήσεις των αμέσως από πάνω τους στην κοινωνική ιεραρχία. Δυστυχώς, μου φαίνεται ότι η αλλοτρίωση αυτών των τάξεων, οδηγεί στο όνειρο του Λε πα και της Άντζελας, αλλά...τελοσπάντων.
    Αφήστε λοιπόν τις "λαικές" τάξεις στην κουλτούρα τους και στην αυτοδιάθεσή της. Προσωπικά είμαι κατά της κατήχησης των "μαζών". Υπάρχουν τα σχολεία, οι θεσμοί, οι προσωπικές επιλογές και διαδρομές για να γνωρίσει κάποιος αν το θελήσει τον Μπετόβεν ή τον Σαιξπήρο ή οποιονδήποτε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  166. highvoltagepress: ίσως θα έπρεπε να διαβάσετε το σχόλιο μέχρι το τέλος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  167. Kαλημέρα σε όλους!

    Yannis h said...

    Να πιστεύουμε δηλαδή ότι εμείς έχουμε τα φόντα, την όρεξη, την καλλιέργεια, την ευαισθησία να ασχοληθούμε με την τέχνη ενώ ένας άλλος όχι.

    ----

    Πρόσφατα είχα την εξής ενδιαφέρουσα εμπειρία. Εργάζομαι ακούγοντας μουσική (δυσκολεύομαι να ξεχωρίζω δουλειά από "διασκέδαση").

    Είχε περάσει η ώρα και (όπως συνήθως συμβαίνει τα βράδια) άκουγα όπερα δουλεύοντας.

    Ένας νεότερος συνάδελφος ("μη καλλιτεχνικός τύπος") μπήκε στο γραφείο μου αγχωμένος, λίγο κόκκινος (αποδείχθηκε μετά ότι ήθελε να με ενημερώσει ότι τα είχε βρει σκούρα με κάτι).

    Την ώρα που μπήκε, από ευτυχή σύμπτωση έπαιζαν ήδη οι πρώτες νότες του Addio Del Passato (με την Callas). O συνάδελφος "ησύχασε" και σε 3 λεπτά είχε ξαναβρεί το χρώμα του και την ψυχραιμία του.

    Αφού λύθηκε το θέμα, με ρώτησε περισσότερα γιαυτό που είχε ακούσει. 'Εκτοτε, αρκετά από τα κομμάτια που έχω στον υπολογιστή μου ακούγονται κι από άλλους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  168. @Ηighvoltagepress,

    Aυτή τη χορογραφία την ψάχνω. Ξέρετε αν υπάρχει σε dvd?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  169. athanasia: απ΄όσο ξέρω όχι. ελάχιστα κυκλοφορούν από αυτή τη γενιά χορογράφων σε dvd. Δες μήπως υπάρχει κανένα μικρό απόσπασμα, που δεν νομίζω, στο U-Tube.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  170. Αφεντικό καλημέρα!
    Για τον Τσόκλη δεν είπες τη γνώμη σου που ρώτησα χτες?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  171. ακόμα ένα 'αγκάθι' στην ελληνική ελίτ.

    σε μια χώρα που κανείς δεν προωθεί την τέχνη σε κανένα επίπεδο γιατί την φοβούνται και την κρύβουν (αντί να την εκλαΪκεύουν και να την δίνουν απλόχερα στον κόσμο), λογικό είναι να θεωρείται κάποιο ανάγνωσμα διασκεδαστικό (σε όλα τα επίπεδα) κακό, μη χρήσιμο, χωρίς καλλιτεχνική αξία, κλπ... και έχω δει ανθρώπους που λάτρεψαν τον σαίξπηρ χωρίς να έχουν ποτέ ασχοληθεί. οι άνθρωποι διψούν για καλή ποιότητα και για σεβασμό... μέσω της τέχνης (η οποία ποτέ δεν δίνεται).

    τι ποιο απλό... αυτό που ευχαριστεί την ψυχή μας, είναι πραγματική ψυχαγωγία.

    τέχνη για την τέχνη φυσικά δεν υπάρχει αν δεν υπάρχει ο θεατής, ο ακροατής, ο αναγνώστης...

    υπάρχει η λανθασμένη νοοτροπία ότι η τέχνη είναι περιττή (στην Ελλάδα μόνο). αποδεκτή τέχνη είναι μόνο το μνημείο των πεσόντων σε κάθε χωριό και πόλη της Ελλάδας. το οτιδήποτε άλλο συνήθως λαμβάνει απίστευτα σχόλια. αν κινηθεί κάποιος στο εξωτερικό, λ.χ., βαρκελώνη, απλά προχωρά μέσα στην τέχνη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  172. Stavros Katsaris said...
    Αφεντικό καλημέρα!
    Για τον Τσόκλη δεν είπες τη γνώμη σου που ρώτησα χτες?

    ---------------------------------

    Καλός και ενδιαφέρων - αλλά όχι ο αγαπημένος μου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  173. stavros katsaris said:

    Αφεντικό καλημέρα!
    Για τον Τσόκλη δεν είπες τη γνώμη σου που ρώτησα χτες?

    Tί σημασία έχει η γνώμη του; Θα επηρεάσει τη δική σου;
    Όχι οτι με νοιάζει, αλλά σε συνδυασμό μ' αυτό το "αφεντικό"...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  174. x-taramas said...
    "Tί σημασία έχει η γνώμη του; Θα επηρεάσει τη δική σου;
    Όχι οτι με νοιάζει, αλλά σε συνδυασμό μ' αυτό το "αφεντικό"..."



    LOL

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  175. Μάλλον εδώ πρέπει να τα εξηγούμε όλα για να μην παρεξηγούμαστε!
    Το αφεντικό προκύπτει από την όμορφη παρέα που έχει δημιουργηθεί!
    Αν υποθέσουμε λοιπόν οτι αυτό το μπλογκ είναι μαγαζί και μάλιστα γωνία το αφεντικό είναι ο ΝΔ.
    Τώρα ρωτώ γιατί με ενδιαφέρει η άποψη ενός ανθρώπου που έχει καλή κριτική σκέψη και ιδιαίτερη αισθητική!
    Δεν επηρεάζει τη δική μου γνώμη (ο Τσόκλης είναι ο αγαπημένος μου) αλλά με ενδιαφέρει να ακούσω και μια άλλη άποψη και μάλιστα ενός ανθρώπου που εκτιμώ ιδιαίτερα!
    Εντάξει φτάνει η εξήγηση ή μήπως πρέπει να απολογηθώ περισσότερο?
    Καλημέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  176. K2825 said:
    "4’33”? Έργο τέχνης ίσως, καινοτόμο και πρωτότυπο για τα μέτρα της εποχής του πιθανόν ... μουσικό έργο σίγουρα όχι κατά την γνώμη μου (η ανεπαρκής μουσική μου παιδεία δεν μου επιτρέπει παρά μόνον να “νομίζω” στον συγκεκριμένο τομέα)."

    To "4'33" του John Cage έχει παρτιτούρα και μάλιστα χωρίζεται σε τρία μέρη!
    Εχουν γίνει και γίνονται πολλές συζητήσεις για το πως ερμηνεύεται (πως ο ερμηνευτής ορίζει και δείχνει πότε ξεκινά, πώς τελειώνει το κάθε μέρος, πως μετρά τον χρόνο κλπ).
    Πρόκειται για μουσικό έργο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  177. Ξαναδιαβάζω τον ορισμό του ΝΔ για το έργο τέχνης:

    “Ένα έργο τέχνης είναι κατ' αρχήν μία μορφή - μία φόρμα - εικαστική, ηχητική, κειμενική, κινητική ή μικτή. Μέσα απο αυτή τη μορφή μας έρχεται το επικοινωνιακό περιεχόμενο που αγγίζει το θυμικό και το νου (αν αγγίζει μόνο το νου, δεν είναι τέχνη) και γεννάει συναισθήματα που ευφραίνουν, εμπλουτίζουν ή λυτρώνουν την ύπαρξή μας.”

    Μήπως κάπου σε αυτό θα πρέπει να υπάρχει και η συνειδητή πρόθεση του δημιουργού ως προϋπόθεση? Διαφορετικά θα μπορούσε, για παράδειγμα, να θεωρηθούν έργα τέχνης “μορφές” αλλόκοτες:

    * Η απογείωση ενός F16 στην Αγχίαλο μια ήσυχη νύχτα του Αυγούστου με την φλόγα των μετακαυστήρων να γλύφει το διάδρομο και τις παλάμες σου πιεσμένες στα αυτιά να μην μπορούν να σε προστατεύσουν από την τρομακτική βοή.

    * Η οπτικοακουστική πανδαισία ενός αγωνιστικού 3λιτρου V10 στις 17.000 στροφές την στιγμή που οι λευκοπυρωμένοι αυλοί των διπλών πολλαπλών εξαγωγής αχνοφέγγουν κάτω από τα συνθετικά καλύμματα του μονοθέσιου.

    * Η τέλεια αιώρηση ενός γλάρου κόντρα στον αέρα, 10 μέτρα πάνω από τη θάλασσα λίγο προτού βουτήξει.

    @proinos

    Μουσική χωρίς ελεγχόμενη εκπομπή ήχου δεν υπάρχει, έτσι δεν είναι? Στην "παρτιτούρα" του 4’33” δεν υπάρχει ούτε μία νότα νομίζω ... Προσωπικά θα το αποκαλούσα ψυχοακουστικό πείραμα και avant-garde performance, όχι όμως μουσικό έργο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  178. ή μήπως πρέπει να απολογηθώ περισσότερο?
    ---

    Έπρεπε να έχεις καταλάβει οτι οποιοδήποτε σχόλιο είναι ύποπτο αν δεν περιέχει 2 τουλάχιστον δηλώσεις λατρείας για τον Δήμου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  179. κ. Δήμου, Dan Brown έχετε επιχειρήσει να διαβάσετε και δεν σας άρεσε ; Εγώ την αμαρτία μου να την πω, μ' άρεσαν πολύ όλα τα βιβλία του ! (4 αν δεν κάνω λάθος)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  180. To 4'33'' του John Cage υπάρχει και σε CD ; Που μπορώ να το βρω;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  181. tsatsar said...
    κ. Δήμου, Dan Brown έχετε επιχειρήσει να διαβάσετε και δεν σας άρεσε ; Εγώ την αμαρτία μου να την πω, μ' άρεσαν πολύ όλα τα βιβλία του ! (4 αν δεν κάνω λάθος)

    -------------------------------

    Έχω διαβάσει. Κάτι μεταξύ δημοσιογραφικής έρευνας-ρεπορτάζ, αστυνομικο-ιστορικού μυθιστορήματος. Διαβάζεται ευχάριστα - ένα puzzle για να περνάει η ώρα. Δεν νομίζω πως ανήκει στον χώρο της τέχνης επειδή δεν προσφέρει ανάταση και ένταση ζωής.

    Δεν φταίει το είδος. Και ο Chandler λεγραφε αστυνομικά - αλλά κάνει λογοτεχνία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  182. k2825 said...
    Μήπως κάπου σε αυτό θα πρέπει να υπάρχει και η συνειδητή πρόθεση του δημιουργού ως προϋπόθεση?

    -------------------------------

    Η πρόθεση του δημιουργού ενυπάρχει στην έννοιας της φόρμας - της μορφής. Αυτή κάποιος την έδωσε. Τα παραδείγματα που φέρατε δεν έχουν μορφοποιηθεί από κανένα.

    Και ένα παιδί που κλαίει στο δρόμο μπορεί να μας συγκινήσει αλλά δεν αποτελεί έργο τέχνης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  183. @yannis h

    Ερώτηση άσχετου: Ποιος Anthony Giddens ο κοινωνιολόγος;
    Έχω διαβάσει μόνο την "κοινωνιολογία", γράφει κι άλλα πέραν αυτών;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  184. Καλοί μου φίλοι,

    ο βλόγγερ-2 με δυσκόλεψε να συμμετάσχω στην χτεσινή συζήτηση - από μιας απόψεως καλό: ό,τι σημαντικό θα έλεγα το είπαν άλλοι. Ισως κατάφερνα να αποτρέψω μια "παρεξήγηση" επισημαίνοντας την διαφορά ανάμεσα στο "συμβάν" και το "σύμβολο".

    Να, κάτι τέτοια άφησε ακάλυπτα ο Πόππερ, και μάλλον του χρειαζότανε μια με τη μασιά:-)

    Στα εξαίρετα και ... "οιστρογόνα" σημερινά:

    Eleni63 said...

    Κανένας κλασσικός δεν ήταν ακατανόητος και φυσικά κανένα κλασσικό έργο δεν υπήρξε ακατάληπτο.

    Να περάσουμε για λίγο, μαζί, πίσω από τον καθρέφτη της Αλίκης; Θα 'λεγα...

    Κανένας ακατανόητος δεν ήταν κλασσικός και φυσικά κανένα ακατάληπτο έργο δεν υπήρξε κλασσικό.

    Αν όχι πιο σωστό, μήπως είναι πιο έντιμο; (Οχι τίμιο - έντιμο...)

    Troll said..

    Μια τσοντα μπορει να ειναι τεχνη???

    Οχι πια.. Εξηγεί ο Εκο μια ωραία διάκριση: στις παλιές καλές τσόντες υπήρχαν μεσοδιαστήματα, με πράγματα που συνέβαιναν σε πραγματικό χρόνο, ο επιβήτωρ πήγαινε με το αμάξι στην έκφυλη, τον βλέπαμε να σταματάει στα φανάρια, εκείνη ήταν πάντα ντυμένη, γδυνόταν αργά και τελετουργικά... Ο θεατής έπαιρνε μιαν ανάσα, πριν και μετά το θέμα...

    Οι τελευταίες που βλέπω, πολεμώντας την άνιση μάχη με το fast forward ώστε να κερδίσουν το στοίχημα value for money, είναι μια συρραφή πλάνων αγνώστων στον θεατή κορμιών που, εντελώς ανεξήγητα για τον θεατή, σφαδάζουν με λύσσα το ένα πάνω στο άλλο!

    Σημεία των καιρών... Και ερωτώ, ποιός μπορεί να διατηρεί μια διαρκή στύση για 1,5 ώρα; (Πάλι τα χρόνια μου καρφώνω...) Εχω άδικο να ισχυρίζομαι ότι η σημερινή πορνογραφία απευθύνεται στις γυναίκες; Ευτυχώς, το σοφό Ιντερνετ με τα σύντομα κλιπάκια δίνει μια κάποια λύση, για τους μη πρίαπους ανάμεσά μας...

    @all

    Μεταξύ του ορισμού του ΝΔ

    "Μία μορφή που επικοινωνεί με τέτοιον τρόπο ώστε να γεννάει συναισθήματα που ευφραίνουν, εμπλουτίζουν ή λυτρώνουν την ύπαρξή μας."

    και του Φάρμερ,

    Η τέχνη τελειώνει όταν ο δημιουργός σηματοδοτήσει το τέλος του έργου,

    είμαι πιο κοντά στον Φάρμερ (έτσι το κατάλαβα, μη βαράς Φάρμερ, αν δεν είπες αυτό, είμαι απλώς πιο κοντά στον εαυτό μου).

    Νομίζω πως η τέχνη δεν χρειάζεται "θεατές", οι "θεατές" χρειάζονται τέχνη. Και καμμιά φορά την (εφ)ευρίσκουν. Αυτό που προκύπτει όταν οι θεατές συναντούν ένα έργο τέχνης είναι κάτι άλλο, μαγικό μεν, πιθανώς άσχετο με το αρχικό έργο τέχνης, δε.

    Θα ήθελα να επισημάνω δυό παραγνωρισμένες έννοιες από την θεωρία της λογοτεχνίας της δεκαετίας του '30. Αφορούν τον τρόπο ανάγνωσης των κειμένων και τις βρίσκω πολύ γενικότερες καθώς έχω και γω την πετριά μου, δηλαδή πιστεύω, inter alia, πως "Ολα είναι κείμενο". Τις ανέπτυξαν άσημοι άνθρωποι, αλλά αν χρειάζεστε και κανάν επώνυμο, τις υποστήριξε σθεναρά ο Ελιοτ.

    1) The intentional fallacy - η πλάνη της προθετικότητας. Η πλάνη δηλαδή ότι πίσω από ένα έργο τέχνης πρώτον υπάρχει και δεύτερον μπορούμε να αναγνωρίσουμε την πρόθεση του δημιουργού, και την οποία πρόθεση το έργο διαμεσολαβεί μέσω της μορφής - φόρμας.

    2) The affective fallacy - η πλάνη του αποτελέσματος. Η πλάνη δηλαδή ότι η αξία ενός έργου τέχνης έγκειται στο αποτέλεσμα που έχει για μας, στο πώς το "εισπράτουμε" που λέγαμε και πριν μερικά χρόνια για να κάνουμε και εντύπωση.

    Η πρώτη πλάνη εξηγεί την μαζική αποστροφή προς το λεγόμενο "δυσνόητο" και εκφράζεται με το κομψό "τί θέλει να πει το ποιητή;". Και γιατί εγώ δεν το πιάνω; Τί είμαι; Μούλος; Αυτός είναι μπαγλαμάς..

    Εξηγεί επίσης και την ελιτίστικη λατρεία προς το "δυσνόητο" - κάτι θέλει να πει το ποιητή, και αφού δεν το πιάνω θα είναι κάτι σημαντικό, αφού εγώ τα απλά τα κατέχω, δεν είμαι μπαγλαμάς...

    Το ποιητή μπορεί να μη θέλει να πει τίποτα, ή μπορεί απλώς να θέλει να πει "Θέλω να πω". Δείτε και το αβατάρι του antvol.

    Οταν ο ΝΔ λέει:

    Να μην είμαι δογματικός και απόλυτος - γιατί μπορεί να εμφανιστεί ο Προκοπίου και να εξαναγκαστώ σε στροφή 180 μοιρών...

    υποκύπει στην δεύτερη πλάνη, υποθέτοντας ότι υπήρχε ένα affect του έργου τέχνης, το οποίο έχασε στην πρώτη του επίσκεψη. Οτι απλώς, δεν του συνέβη.

    Ομως κάλλιστα νομιμοποιείται να ρωτήσει κάποιος τον ΝΔ: στην δεύτερη επίσκεψη "διαβάζατε" ξανά τον Χένρι Μουρ ή "διαβάζατε" τον τρόπο που ο Προκοπίου "διάβαζε" τον Χένρι Μουρ; Και ποιό από τα δύο σας γοήτευσε τελικά;

    Traum


    ΥΓ. Mickey, ξέρω πως μας διαβάζεις, μάζεψε όλο σου το χιούμορ για να μου επιτρέψεις να σου προσάψω το (προσωρινό, είμαι βέβαιος) παρατσούκλι "βλογιοκομμένος". Γιατί ενώ είναι φανερό πως έχεις την ευλογία του boss, νιώθεις κομμένος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  185. @Yannis H said...

    Ihadafarm, και η Ακρόπολη έγινε από πολλούς τεχνίτες – όχι μόνο από τον Φειδία. Και η όπερα έχει το λιμπρέτο και το κείμενο, αλλά έχει και τον σκηνοθέτη, και τον σκηνογράφο, και τον ενδυματολόγο και τους τραγουδιστές. Ή το θέατρο έχει πέρα από το σενάριο, τον σκηνοθέτη, τον μουσικό επενδυτή, τον σκηνογράφο, τους ηθοποιούς, Διαφορετικά όλα θα κυκλοφορούσαν σε βιβλία.

    Δεν είναι κριτήριο το one man show. (Άσε που για αιώνες η τέχνη ήταν no-man show: άγνωστοι δημιουργοί, κανονικοί υπάλληλοι!


    -------------------------------

    Kαλημέρα

    Ένα ένα

    Η Ακρόπολη των Αθηνών ήταν συλλογικό έργο μόνο στην κατασκευή του. Το σχέδιο όμως και η επίβλεψη ήταν ΦΕΙΔΙΑΣ.

    Στο θέατρο δεσπόζει το κείμενο και ο επί σκηνής ηθοποιός. Με αυτά τα δύο στοιχεία και μόνο ένας σκηνοθέτης με ελάχιστα χρήματα μπορεί να βγάλλει ένα αριστούργημα.

    Στον κινηματογράφο τα πάντα είναι κατακερματισμένα. Τα πάντα. Μια ταινία που στοιχίζει 60 εκατ. δολλάρια ( πχ.οι 300) θεωρείται θεωρείται χαμηλού προυπολογισμού. Αν είναι δυνατόν. ΚΑΙ ΟΜΩς ΕΙΝΑΙ. Και είναι... γιατί το κριτήριο είναι οικονομικό. Είναι επιχείρηση δηλαδή. Σκοπός είναι το κέρδος. Αν επιτευχθεί η ταινία θεωρείται επιτυχημένη και ας την θάψουν όλοι οι κριτικοί της πλάσης ακόμα και το ίδιο το κοινό. Το ίδιο αυτό κοινό θα είναι εκείνο που θα καταναλώσει την επόμενη υπερπαραγωγή.


    ''για αιώνες η τέχνη ήταν no-man show?''

    Δεν μπορούμε με σημερινά κριτήρια να εξετάζουμε την τέχνη έλλων εποχών. Ο τεχνίτης που έφτιαχνε ένα ΕΙΔΏΛΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΉς ΤΕΧΝHS δεν ξέρουμε αν ήξερε ο ίδιος ότι έφτιαχνε ένα έργο τέχνης πόσο μάλλον δεν γνωρίζουμε αν ο ίδιος όριζε τον εαυτό του ως καλλιτέχνη και αν το έκανε δεν έχουμε ιδέα τι ήμαιναν για αυτόν οι όροι τέχνη και καλλιτέχνης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  186. Εξοχο το παστ και εξαιρετικά τα περισσότερα σχόλια!

    Πολύ θα ήθελα να συμμετάσχω στην ωραία αυτή συζήτηση, αλλά...

    Πάντως, και η προσεκτική (αν και... εκπρόθεσμη) μελέτη του ποστ και των σχολίων είναι ένα είδος αφανούς συμμετοχής που κρύβει μια ξεχωριστή γοητεία!

    Κάτι ξέρουν οι πολλοί που απλως διαβάζουν!!!

    Σας φιλώ

    Με αγάπη

    Παράγραφος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  187. TraumMeister said...
    Η τέχνη τελειώνει όταν ο δημιουργός σηματοδοτήσει το τέλος του έργου.

    -------------------------------

    Μα αυτός ο ορισμός δεν διαφοροποιεί την τέχνη από οιαδήποτε άλλη ανθρώπινη δραστηριότητα.

    Όλες τελειώνουν, όταν ...τελειώσουν.

    Άσε που είναι ταυτολογικός.

    Όσο για τον Moore: σαφώς την δεύτερη φορά προσπάθησα να τον διαβάσω σύμφωνα με την ανάγνωση του Προκοπίου. (Το γράφω κι όλας). Αλλά αυτή είναι η διαδικασία της παιδείας. Μαθαίνεις να βλέπεις με τα μάτια πολλών άλλων να σκέφτεσαι με τις σκέψεις πολλών άλλων, μέχρι να βρεις τελικα τον δικό σου τρόπο.

    "Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας". (Σεφέρης).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  188. Heinz:

    Μου κάνει εντύπωση – νόμισα ότι οι επιστήμες μας είναι πολύ γειτονικές κι εγώ τον Giddens τον θεωρώ σχεδόν …κλασικό. Τηρουμένων των αναλογιών, όταν τον διάβαζα πίστευα ότι σε λίγα χρόνια θα είναι ό,τι είναι ο Μαρξ ή ο Ντουκχάιμ σήμερα. Και συγχρόνως, γράφει εξαιρετική πρόζα. Αλλά αυτό το ξέρεις, εφόσον διάβασες την Κοινωνιολογία. Η εισαγωγή στο πνεύμα και τη σάρκα μιας επιστήμης, μέσα από ένα …πεζογράφημα.

    Από τα υπόλοιπα έργα του Giddens (34 δίνει η Wikipedia) ξεχωρίζω τα ακόλουθα:

    (1971) Capitalism and Modern Social Theory. An Analysis of the writings of Marx, Durkheim and Max Weber. Cambridge : Cambridge University Press.
    Σαν κριτική των ‘μεγάλων’, είναι αυτό που μου επιβεβαίωσε την αίσθηση ότι θα γίνει… κλασικός.

    (1990) The Consequences of Modernity. Cambridge: Polity Press.
    Εδώ κάποιες φορές θυμίζει… Έκο

    (1991) Modernity and Self-Identity. Self and Society in the Late Modern Age. Cambridge: Polity Press.
    Ίσως λίγο ξεπερασμένο πια σαν θέμα (ο μεταμοντερνισμός μάλλον παραφούσκωσε το θέμα της προσωπικής ταυτότητας) αλλά έχει υπέροχες ιδέες.

    (Ed.) (2003) The Progressive Manifesto. New Ideas for the Centre-Left. Cambridge : Polity Press.
    Αυτό δεν το διάβασα ακόμα, αλλά και μόνο ότι υπήρξε σύμβουλος του Μπλερ (και απολυμένος από τη Θάτσερ) λέει πολλά.

    Χαρά μου που μπόρεσα να βοηθήσω σε ένα τέτοιο θέμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  189. πετυχα μια συγκλονιστικη διασκευη του 4'33" που με αφησε αναυδο. Ειναι απο live και η ποιοτητα ηχου δεν ειναι τοσο καλη αλλα μιλαμε οι τυποι τα δινουν ολα. Ισως η καλυτερη διασκευη που ετυχε να βρω. Κραταει διπλασιο χρονο απο το κανονικο εμπλουτισμενο απο το αγωνιωδες παιξιμο και το λυτρωτικο φιναλε που ευφραινει τον ακροατη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  190. Κρατώντας στο μυαλό μου την επισήμανση του Κου Δήμου για την συγκίνηση αλλά και το σχόλιο του TraumMeister ( ''Νομίζω πως η τέχνη δεν χρειάζεται "θεατές", οι "θεατές" χρειάζονται τέχνη.'')

    αντιγράφω εδώ ένα μικρό απόσπασμα από τα σχόλια του ίδιου του Χέρμαν ΜΠΡΟΧ για το έργο του: ΟΙ ΥΠΝΟΒΑΤΕς:

    ''Μορφή και περιέχόμενο αποτελούν πάντα κάτι ενιαίο. Εδώ θα π΄ρεπει να αναφερθούμε και πάλι στον Τζόυς και στον δεξιοτεχνικό τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε όλα τα είδη της αφηγηματικής αναπαράστασης, όλα τα στυλ, όλα τα σύμβολα, ναι πρέπει να αναφερθούμε στο πολύπλευρο μυθιστορηματικό του οπλοστάσιο, με την βοήθεια του οποίου τονίζεται ο αναορθολογισμός της ζωής και συνειδητοποιείται. Και το πρόβλημα είναι αποκλειστικά και μόνο ο ανορθολογισμός, η ανάδυση των βαθύτερων στρωμάτων του συναισθήματος και της ζωής. Γιατό μόνο σ' αυτά μπορούεμ να βρούμε το δρόμο προς τις νέες αξίες και να ανακαλύψουμε και πάλι στην αμεση στροφή προς το αντικείμενο που αποτελεί την ουσία της εποχής μας.''

    --------------------

    ΥΓ: arfΟΔΥΤΗ ΜΟΥ ΠΟΣΑ ΞΕΡΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΑΣ ΛΕΣ!!! το άόρατο που καθίσταται ορατό.

    :-))))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  191. @ ποντικάκιε

    έκανα πριν την 200άρα!!!

    Δυστυχώς πρέπει να φύγω για δουλειά. Τα ξαναλέμε το βράδυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  192. k2835: από μόνα τους αυτά τα συμβάντα δεν είναι τέχνη, σας κάνουν για προσωπικούς σας λόγους να θέλετε να τα παρομοιάσετε με τέχνη, λόγω π.χ. ακρίβειας, τεχνικής αρτιότητας, χρωμάτων...Δηλαδή προκύπτουν στοιχεία σε διαδικασίες που δεν το περιμένατε, που θυμίζουν όσα αποδίδονται παραδοσιακά σε ένα έρgο τέχνης. (Ποιητική αδεία που λένε...)
    Για να αποκτήσετε μια προοπτική πιο σύνθετη αυτού που σας απασχολεί, διαβάστε το μανιφέστο (το πρώτο) των Φουτουριστών (Μαρινέττι), για να δείτε πώς οι μηχανές, ο χρόνος, η κατάλυση της παράδοσης στην τέχνη, αφορά...την τέχνη! (Άσχτε με πολιτική και άσχετα με το αν θα συμφωνήσετε με όσα λέει ο Μαρινέττι για τον ήχο του πολυβόλου).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  193. Επιτελους γινεται σε μπλογκ του Δημου να μην αναφερθει για μια φορα οι λεξεις: Εβραιος, Ρατσισμος, Ολοκαυτωμα ψυχακηδες εχετε γινει

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  194. Martingale said...
    Επιτελους γινεται σε μπλογκ του Δημου να μην αναφερθει για μια φορα οι λεξεις: Εβραιος, Ρατσισμος, Ολοκαυτωμα ψυχακηδες εχετε γινει

    ---------------------------

    Στα 295 ποστ του Nikosdimou + Doncat μόνο σε 6 έχουν γίνει τέτοιες αναφορές. 2%. Αλλά ο καθένας βλέπει αυτό που θέλει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  195. "Στα 295 ποστ του Nikosdimou + Doncat μόνο σε 6 έχουν γίνει τέτοιες αναφορές. 2%. Αλλά ο καθένας βλέπει αυτό που θέλει."

    Ή ήταν τόσο άσχετες και προπαγανδιστικές, που έβγαζαν μάτι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.