Χρειαζόμαστε νέο Σύνταγμα; Ποιο;

Όταν ψηφιζόταν το Σύνταγμα του 1975

Πριν από αρκετές μέρες, σε μία συνάντηση, ο καθηγητής Νίκος Αλιβιζάτος (ο οποίος πρόσφατα έκανε το αποχαιρετιστήριο μάθημά του στο ΕΚΠΑ) με πλησίασε και σχεδόν συνωμοτικά και μου είπε στο αυτί: «Σου επιφυλάσσουμε μία ενδιαφέρουσα έκπληξη». Μου εξήγησε μετά, ότι μαζί με άλλους πέντε  έχει επεξεργαστεί πρόταση για ένα νέο Ελληνικό συνταγματικό χάρτη. «Και επιτέλους θα είναι και σύντομο!» μου είπε με νόημα. (Είχα κάποτε παραπονεθεί για την φλυαρία του σημερινού συντάγματος).

Μερικές μέρες μετά, στην «Καθημερινή» της Κυριακής 29.5., διαβάζω τα εξής:

Ένας πολιτικός, ένας οικονομολόγος και τέσσερις καθηγητές του Δημοσίου Δικαίου –οι Νίκος Αλιβιζάτος, Παναγής Βουρλούμης, Γιώργος Γεραπετρίτης, Γιάννης Κτιστάκις, Στέφανος Μάνος και Φίλιππος Σπυρόπουλος– πήραν την πρωτοβουλία να συντάξουν μια πρόταση για ένα καινοτόμο Σύνταγμα. Αν και φρονούν ότι το ισχύον Σύνταγμα άντεξε τη δοκιμασία των μνημονίων, πιστεύουν ότι για τη χρεοκοπία της χώρας φταίει και αυτό. Έτσι, ξεκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες, κατέληξαν σε μιαν ολοκληρωμένη πρόταση για την αναθεώρησή του. Την υποβάλλουν για συζήτηση, με συναινέσεις στα βασικά και χωρίς αστερίσκους.

Τα σημαντικότερα σημεία της πρότασης «των έξη» είναι τα ακόλουθα:

• Η Βουλή να είναι κατ’ αρχήν Βουλή τετραετίας. Να μη διαλύεται πρόωρα.

• Αν η Βουλή θελήσει να «ρίξει» την κυβέρνηση, να μπορεί να το πράξει μόνον αν είναι σε θέση να αναδείξει νέα κυβέρνηση.

• Το κέντρο βάρους της νομοθέτησης να μετατεθεί από τη Βουλή στην κυβέρνηση.

• Το εκλογικό σύστημα να είναι πάγιο: ένα μεικτό σύστημα μονοεδρικών και πολυεδρικών περιφερειών, πλειοψηφικό και αναλογικό, αντίστοιχα. Οι μισοί βουλευτές τουλάχιστον να εκλέγονται σε μονοεδρικές περιφέρειες και οι υπόλοιποι στις πολυεδρικές περιφέρειες με λίστα, και όχι με σταυρό.

• Οι υπουργοί να είναι εξωκοινοβουλευτικοί.

• Οι ασυλίες των βουλευτών και τα ποινικά προνόμια των υπουργών να καταργηθούν.

• Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να εξοπλισθεί με κάποιες ουσιαστικές εξουσίες και αρμοδιότητες. Ποτέ να μη διαλύεται η Βουλή με αφορμή την εκλογή του Προέδρου.

• Η Τοπική Αυτοδιοίκηση να αποκτήσει δημοσιονομική αυτοτέλεια με θεσμοθέτηση οικονομικών ελέγχων από τους πολίτες.

• Το σώμα των δημοσίων υπαλλήλων να είναι ένα μικρό επιτελικό σώμα επίλεκτων τεχνοκρατών. Η μονιμότητα να καταργηθεί.

• Να υπάρχει ένα μόνο Ανώτατο Δικαστήριο.

• Το Σύνταγμα να αναθεωρείται από μια Βουλή με αυξημένη πλειοψηφία.

• Να επιτραπεί η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων.

• Να παρασχεθούν ειδικά κίνητρα για την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων με σταθερό φορολογικό καθεστώς για επενδύσεις.
                                              *

Η Καθημερινή της Κυριακής 5.6. θα φιλοξενήσει σε ειδικό χωριστό τεύχος το σχέδιο του νέου καινοτόμου συντάγματος. Επίσης σήμερα έδωσε και η Νέα Δημοκρατία στην δημοσιότητα ένα δικό της σχέδιο συντάγματος. Σε μερικά επικαλύπτεται με την πρόταση των έξη – αλλά γενικά μου φαίνεται άτολμο και συντηρητικό.

Οι βασικές μεταρρυθμίσεις των έξη φαίνονται ήδη από την περίληψη που σας έδωσα. Η γνώμη σας; Άλλες προτάσεις;

Θέμα για το Παρασκευό-Σαββάτο-Κύριακο!


ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Ολόκληρο το κείμενο της πρότασης υπάρχει ΕΔΩ