Χρωστάω χάρη σε αυτόν τον ιδιοφυή δημιουργό, τον Woody Allen για
μία εβδομάδα φυγής και απόλαυσης. Σαν τον ήρωα της τελευταίας του ταινίας, («Μεσάνυχτα
στο Παρίσι») κάθε απόγευμα και βράδυ (όχι δεν περίμενα τα μεσάνυχτα) γλιστρούσα
στο παρελθόν. Το ίδιο παρελθόν που τόσο άψογα ζωντάνεψε η ταινία: την δεκαετία
του ’20 στο Παρίσι με την «χαμένη γενιά» που μόνο χαμένη δεν πήγε, αφού έβγαλε
τόσα μεγάλα ταλέντα και τόσο υπέροχα έργα.
Εμένα δεν με έπαιρνε η αντίκα λιμουζίνα όπως τον
πρωταγωνιστή – αλλά τα βιβλία των χρόνων αυτών, που ήταν και τροφή της δικής μου
νιότης. Και πρώτα-πρώτα το αριστούργημα του Hemingway: “A Moveable Feast”
που ζωντανεύει όλη εκείνη την εποχή. Το είχα πρωτοδιαβάσει πριν 45 χρόνια, αλλά
τώρα το βρήκα πιο φρέσκο και ζωντανό. Έλυσα και μία απορία μου: και τις δύο
φορές που το διάβασα, απορούσα με την πιστότητα στην λεπτομέρεια και τα
γεγονότα. Τώρα έμαθα πως το βιβλίο βασιζόταν σε σημειώσεις και ημερολόγια που
κρατούσε τότε ο συγγραφέας, τα οποία φεύγοντας είχε αφήσει σε κάτι βαλίτσες στο
Ritz, τις οποίες
ξαναβρήκε όταν επέστρεψε μετά τον πόλεμο.
Αυτό το Παρίσι το είχα ζήσει κι εγώ στη δεκαετία του ’50.
Δεν είχε διαφορές από το προπολεμικό (οι μεγάλες αλλαγές έγιναν αργότερα). Και
τότε έψαχνα εκεί τα ίχνη του Pound,
του Joyce, του Scott-Fitzgerald, του Picasso, της Gertrude Stein και όλων των ηρώων του Hemingway και
του Allen. Τα στέκια
υπήρχαν όλα και με την ίδια επίπλωση του μεσοπολέμου.
Και συνεχίζοντας το ψάξιμό μου ξαναδιάβασα Zelda Fitzgerald, τα ημερολόγια του
Cocteau (που σύχναζε στο σαλόνι της Stein) και του Gide,
καθώς και την παράξενη αυτοβιογραφία της Stein. Παράξενη, γιατί την αποδίδει στην σύντροφό της την Alice B. Toklas (η Stein ήταν gay – είναι και
ο δημιουργός του όρου) και γράφει η ίδια για τον εαυτό της, ως άλλη. Μάλιστα
ισχυρίζεται (ως Toklas)
ότι η Stein ήταν μεγαλοφυΐα…
Όλα αυτά και τους πίνακες που ξαναείδα και την τζαζ που
ξανάκουσα τα οφείλω στον Woody Allen – και τον ευγνωμονώ. Κι όποιος δεν είδε την ταινία ας σπεύσει…