Υστερόγραφο στα εθνικο-θρησκευτικά

Τις τελευταίες 48 ώρες έχω πάρει 99 μηνύματα για το θέμα «Άγιο Φως». (Τα μέτρησα. Από την αρχή της κρίσης  - 25.3. -  πρέπει να είναι εκατοντάδες). Τα 98 ήταν θετικά – ένα μόνο αρνητικό. Αυτό είναι φυσικό. Οι υποστηρικτές σε επαινούν ιδιωτικά – οι αντίθετοι σε βρίζουν δημόσια.

Όμως και σε πολλά θετικά μηνύματα υπήρχαν αντιρρήσεις και ενστάσεις. Η πιο βασική: γιατί δεν εμφανίστηκα να αντιμετωπίσω του κατήγορους, να τους αποστομώσω με στοιχεία και επιχειρήματα, να τους «κατατροπώσω», όπως έγραψε κάποιος.

Επειδή δεν μπορώ να απαντώ σε καθένα χωριστά, απαντώ εδώ σε όλους. Σιώπησα πρώτον διότι με ανθρώπους που κινούνται από πάθος (οι περισσότεροι) ή από συμφέρον (εκλογικό), δεν μπορείς να κάνεις διάλογο. Δεν σε ακούνε καν – απλώς φωνάζουν.

Δεύτερον, διότι όταν αυτά που γράφεις είναι ιστορικά ή επιστημονικά τεκμηριωμένα, δεν έχουν ανάγκη από υποστήριξη. Η αλήθεια θα επικρατήσει κάποτε, από μόνη της. Ο γερμανός φιλόσοφος Karl Jaspers, αντιπαραθέτοντας την γνώση και την πίστη, έφερε σαν παραδείγματα τον Γαλιλαίο (που ανακάλεσε) και τον Τζιορντάνο Μπρούνο (που δεν ανακάλεσε και κάηκε στην πυρά). Ο Γαλιλαίος, όταν του ζήτησαν να ανακαλέσει, δεν είχε πρόβλημα. Ήξερε ότι, είτε ανακαλούσε είτε όχι, η γη θα εξακολουθούσε να γυρίζει γύρω από τον ήλιο.

Η δεύτερη ένσταση ήταν γιατί συνεχίζω να στηρίζω το Ποτάμι και τον Σταύρο Θεοδωράκη, την στιγμή που δεν κάλυψε την άποψή μου. Από την ώρα που το Ποτάμι διακηρύσσει τον χωρισμό Κράτους και Εκκλησίας, ως βασική αρχή, το θέμα του ναυλωμένου (από τους φορολογούμενους) αεροπλάνου και της υποδοχής του Αγίου Φωτός, εμπίπτει εκεί – και είναι σαφές ότι ήμουν μέσα στην «γραμμή».

Η απάντηση: εξακολουθώ να πιστεύω ότι το Ποτάμι είναι καλύτερη λύση από όλα τα άλλα κόμματα και εξακολουθώ να συμπαθώ τον Σταύρο. Νιώθω πως του χρωστάω και λίγο – γιατί τον έμπλεξα σε θέματα δύσκολα στις ευαίσθητες απαρχές του. Και για αυτό τον στηρίζω. Ελπίζω να με δικαιώσει.

Υ. Γ. στο Υ. Γ. Σχετικά με την πρόταση του Αμβρόσιου για αφορισμό μου. Τώρα μου θύμισε μία φίλη την απάντηση του Νίκου Καζαντζάκη στην Ιερά Σύνοδο: «Μου δώσατε μια κατάρα, Άγιοι Πατέρες, σας δίνω μια ευχή: Σας εύχομαι να’ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να’στε τόσο ηθικοί και θρήσκοι όσο είμαι εγώ».